Ezpalak


2004ko urriaren 03an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak


Kultur ikastaroak NUPen

Oparoa da Nafarroako Unibertsitate Publikoak aurtengo ikasturterako prestatu duen kultur ikastaro sorta. Urteroko argazkigintza, pintura, antzerki, dantza, sukaldaritza eta zinema ikastaroei operari, euskarazko literaturari eta pop musikaren historiari buruzkoak gehituko zaizkie. Opera oberta ikastaroa programa esperimentala da eta Espainiako Estatuko eta nazioarteko 32 unibertsitatek abiatu dute. Ikastaroaren baitan, Bartzelonako Liceu antzokian emango dituzten bost opera erretransmitituko dituzte unibertsitatean. Ikastaro hauetan parte hartzeko NUPeko langile, ikasle edo ikasle ohi izan behar da.


Gasteizko antzerki jaialdia abian

Hogeita lau ikuskizun jasoko ditu aurten Gasteizko XXIX. Antzerki Jaialdiak, azaroaren 11 bitartean. Ia hilabete eta erdiz, Gasteizko Printzipal antzokiak estreinaldi eta emanaldi ugari eskainiko ditu. Ados teatroak El Decamerón aurkeztuko du, Ur antzerki taldeak La tempestad, eta Tanttakaren Paradero desconocido eta Taun Taunen Galtzerdia ez dira faltako. Els Joglarsen El retablo de las maravillas, Los Ulen talde andaluzaren El mundo de los simples, Teloncillo Teatroren Cúentame un cuento eta beste hamabi lan ikusi ahal izango dira. Tamalez, bakarra euskaraz.


Mintegia puntako argazkilariekin Bilbon

Kaleko argazkilaritzan eta argazkilaritza narratiboan sakontzeko egokiera izango da urriaren 4tik 15era Bilbo Arten. Bruce Gildenek hogei urte eman ditu New Yorkeko eta munduko hainbat hiritako kaleei erretratuak ateratzen eta Bilboko kaleak eta bilbotarrak abiapuntu hartuta, ikastaroa eskainiko du urriaren 4tik 8ra. Alex Majoli Magnun agentziako kideak argazkilaritza dokumentalean eta gerrakoan eskarmentu handia du eta urriaren 11tik 15era bere esperientzia partekatuko du Bilbo Arten, parte-hartzaileak argazkigintza narratibo pertsonalera hurbiltzearren.


Elektronikaren seigarren aldia

Musika elektronikoak hartuko ditu urriaren 8tik 10era Donostiako Gasteszena aretoa, Okendo kultur etxea eta Arteleku. Seigarren aldiz egingo den jaialdi honek bertako (Donostiako Placida ye-ye eta Bilboko Begoña) nahiz Alemania, Erresuma Batua, Portugal edo AEBetako (Rhythm King and her friends, Heidi Mortenson) artistak gonbidatu ditu okasiorako. Gainera, larunbatean Donostia Elektronikoa lehiaketaren laugarren edizioko irabazleek kontzertua eskainiko dute Okendon (Tüsuri, Punk in the Atic, Phoebus...).


Kulturaren Euskal Plana aurkeztu zaio gizarteari

Hiru urtetan zehar landu den Kulturaren Euskal Plana Eusko Legebiltzarrera bidali du jada Eusko Jaurlaritzako Gobernu Batzordeak. Asteartean aurkeztu zen jende aurrean eta estrategikotzat jo zuen Jaurlaritzak. 2007 urtera arteko ekintzak finkatuta ditu eta 2015era bitarteko jarraibideak jasotzen ditu. Kultur ondarea, artearen sorkuntza eta adierazpena, eta kultur industria atalak biltzen dituen Plana gauzatzeko Kulturaren Euskal Behatokia sortuko eta Euskal Kulturaren Kontseilua eta Kontseiluko Batzorde Iraunkorra berregituratuko ditu Jaurlaritzak. Gobernu Batzordeak 2004rako ekintza zerrenda onartu du jada eta 1.335.430 euroko aurrekontua finkatu du horretarako. Besteak beste, lan hauek egingo ditu aurten: kultura politikei buruzko nazioarteko biltzarra, literatura aldizkari baterako bideragarritasun azterketa eta euskarazko lanak itzultzeko diru laguntzak aztertzea. Ilusioa piztu du Planak, baina baita polemika ere. Planaren aplikazioak ere biak ekarriko ditu.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Portugaleteko Bizkaia Zubia, Alberto de Palaciok XIX. mendearen bukaeran diseinaturiko zubia, Unescoren Munduko Ondarearen zerrendan sartzeko hautagaia da. Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Aldundiak zerrenda horretarako proposatu zuten ekainean zubi esekia Santiagon (Galizia) eta Espainiako Kultura Ministerioko Ondare Historikoaren Kontseiluak onartu egin zuen. Unescok Bizkaia Zubia zerrendan sartuko balu, hori litzateke Munduko Ondasunen zerrendako Euskal Herriko lehen eraikina. Zerrenda horretaitk %3 bada bakarrik industri ondare eta Bizkaiko Zubia onartuz gero, ondare mota horren garrantzia nabarmenduko litzateke. Unescok aurki Ondare inmaterialaren zerrenda irekiko du eta Eusko Jaurlaritzak bertsolaritza eta euskal dantzak proposatuko ditu zerrenda horretarako hautagai gisa.

Bertso lurra berritzen. Ez da beti erraza izaten ohiturei eustea, eta batzuetan galdu egiten dira. Euskal Herriko Bertsozale Elkarteak hori saihetsiko du, Euskadiko Kutxarekin elkarlanean, abiatu duen Luberri programarekin. Urritik martxora bitarte, azken urteotan hainbat herritan galdu diren ohiko bertso saio ugari berreskuratuko ditu. Hogeita hamar bertso saio antolatuko dituzte eta horretarako, tokian tokiko bertsozaleak izango dituzte lagun.


Azkenak
2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Eguneraketa berriak daude