Gizen gehiago, gaixo gehiago eta bakarti gehiago


2004ko irailaren 05an

Horiexek dira Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioak babestuta argitaratu berri den "Osasuna eta bizi-estiloak Espainian. Azken hamarkadan izandako aldaketen azterketa" izeneko ikerketaren datu aipagarrienetako batzuk. Gaixo kronikoen eta akutuen intzidentziak gora egin du, ohitura dietetikoak ez dira egokiak, sedentarismoa nagusitu da gure gizartean eta osasunaren alorrean egindako gastu publikoa maila bertsuan mantentzen da duela urte batzuetatik, eskariak etengabe gorantz egin duen arren.

Txostena zifraz josia dago, baina oro har esan daiteke ikerketa horrek itzal gehiago erakusten dituela argia baino. Kezkatzeko moduko datuak ugariak dira txostenaren atal gehientsuenetan: adibidez, inolako laguntza sozial eta afektiborik ez duten pertsonen kopurua oso altua da, eta horrek gaixotasunak errazten ditu. Esaterako, 3,2 milioi pertsonak ez du nork lagundurik, gaitzen bat dela medio ohean gelditu behar badu. Edo ia 7 milioi pertsona helduk ez du jasotzen inoiz edo ia inoiz gonbidapenik beste pertsona batzuekin irteteko.

Hiritarrek euren osasunaz duten pertzepzioak ere okerrera egin du. Azken ikerketan %9,6 dira beren osasuna txar edo oso txartzat jotzen duten hiritarrak, 2003. urtean iritzi hori zutenak %7,1 besterik ez ziren bitartean. Eta iritzia beti gauza subjektiboa den arren, frogatua dago gaitzen bat duela uste duen pertsona gehiagotan joango dela medikuaren kontsultara, batetik, eta gaizki daudela uste dutenen artean bizi-itxaropena murriztu egiten dela, bestetik.

Irribarre batekin amaitzeko, esan beharra dago, hala ere, ongi sentitzen direla dioten pertsonen proportzioa ere oso handia dela, %47 ingurukoa, hain zuzen ere.

Hurrengo alean jarraituko du.


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude