Makina bat kontu


Ozeanoek xurgatzen duten CO2-ak kaltea eragiten ote du?

Itsasoek Lurrean produzitzen den CO2ren zati handi bat xurgatzen dute. 1800. urtetik gaur arte gizakiak isuritako CO2ren erdia baino gehiago xurgatu dutela dago kalkulatuta eta horregatik, negutegi-efektua ez da hain bortitza izan. Hala ere, Science aldizkarian Christopher Sabine, Richard Feely eta lagunek argitara eman berri duten artikuluak plazaratu ditu itsasoak CO2 xurgatzeagatik ordaindu dezakeen prezioaren inguruko burutazioak. 1800. urtean CO2ren kontzentrazioa Lurraren atmosferan 280 ppm-koa »milioiko parteak» zen eta gaur egun 380 ppm-koa da. Atmosfera eta itsasoaren arteko oreka lortzeko itsasoak xurgatu egin behar izan du CO2a eta itsasoan bizi den hainbat izakiren kimika eraldatu dela uste da. Planktona osatzen duten hainbat izakik, foraminiferoak kasu, kaltzio karbonatozko hezurdura du. CO2ren kontzentrazioa handitzen bada, hezurdura sortzeko karbonatozko ioien produkzioa txikitu egiten da. Ondorioz, itsas hondoan karbonatozko ioien kantitatea ahula denez, hezurdurak deuseztatu eta itsas hondoan hondakin gisa metatzen dira. Ikerlarien arabera, itsasoaren azidotasuna handitzeak gero eta gehiago oztopatzen du mikroorganismoek hezurdura eratzea. Beraz, gero eta mikroorganismo gehiago desagertu daiteke. Zer ondorio ekarriko dituen ez dakite oraindik, baina ziur daude espezie askorengan eragina izan dezakeenaz.


Buztin birtuala

Ukimen birtuala lortzeko tresna berri bat garatu dute Buffalo Unibertsitateko Virtual Reality Lab-eko ikerlariek. Sistema honekin, buztina edo beste material moldagarriekin egiten dena errepikatzen du ordenadore batek, buztin birtualarekin. Emaitza hiru dimentsioko irudi elektroniko bat da eta ondoren, CAD/CAMeko »ordenadorez lagundutako diseinua» programa batekin eraldatu egin daiteke. Ikerketa honen buru den Thenkurussi Kesavadas-en arabera, produktu diseinatzaileek, eta zergatik ez, artistek, eskura izango dituzten tresnekin objektu birtualak aldatu, itxuratu edo manipulatzeko aukera izango dute, mundu errealean eskulturekin edo buztinarekin lan egingo balute bezala. Buztina lantzeko ModelGlove deituriko eskularrua erabiltzen da eta honek behatzek buztinaren gainean egiten duten presioa neurtzen du. Datu honekin batera eskuaren kokagunea eta behatzak higitzeko abiadura on-line bidaltzen zaizkio ordenadoreari. Monitorean buztin birtuala azaltzen da pieza errealaren ezaugarriak erakutsiz. Honela, azkar samar diseinatu daitezke piezen prototipoak eta gero diseinu programa baten bidez hobetu. Oraingoz eskularruak ukimen-sentsore bakar bat du, hatz erakuslearen muturrean, baina laster hatz guztien muturrean eta esku-azpian kokatuko dira sentsoreak eta honela ekintza konplexuagoak kontrolatzerik izango da.


Azkenak
Jaioberrien orpo-proban gaitz gehiago aztertzera behartuko du Osakidetza Espainiako Gobernuak

Jaurlaritzari koloreak atera dizkio Espainiako Gobernuak: Osakidetzak iragarri berri duenean jaioberriei egiten zaien orpo-proban hamalau gaitz antzeman ahalko direla aurrerantzean, gutxienez 22 gaitz behatu beharko ditu, Madrilen aginduz. Nafarroak dagoeneko 30 gaixotasunen... [+]


2024-04-24 | Juan Aldaz Arregi
Athletic zuri ta gorria, zu zara nagusia, baina zertan?

Gizonezko futbol profesionalaren gaitasun (im)mobilizatzaileari buruzko hausnarketa soziologikoa (artikulu hau EHUren Campusa aldizkariak argitaratu du)


Neskak eta ikasketa zientifikoak: 6 urteetatik unibertsitatera bitarteko harreman gatazkatsua

Neskek gaitasun matematiko eta zientifikoekiko txikitatik duten pertzepzio, autopertzepzio eta bizipenen eraginez, zientzia arloko ikasketei muzin egin eta bestelako karrerak aukeratzen dituzte. Hala dio ikerketa berri batek.


Gazara bihar abiatuko dela iragarri du Askatasunaren Ontzidiak, Israel, Alemania, Erresuma Batua eta AEBen “presioen” gainetik

“Azken egunetan” hainbat herrialderen ordezkariak Turkian izan direla salatu du nazioarteko ekimenak, Erdoganen gobernua presionatzeko ontzidia ez dadin itsasoratu. Askatasunaren Ontzidiak adierazi du ez duela “onartuko” debekurik, eta apirilaren 24an,... [+]


Eguneraketa berriak daude