Peoniak, txoratzeko...
Aurtengo oparotasunaren kontua, oinlodi edo peonia (Paeonia sp.) ederren antigoaleko usainaz mozkor ginela izan genuen hizpide. Txoratzen naute peoniek, eta beraiek bezala beste inoren loreek ez.
Ranunculazeoen familiakoak dira peoniak eta berez Asia ekialdetik badatoz ere, jende asko txoratu dute eta mundu osoko mintegi ugari peonia hibrido berriak sortzera emanak dira, ehunka urte direla. Peoniak lurpeko zain lodietan pilatzen dituzte jakiak eta hauek dira urtetan eta urtetan irautearen bermea. Gaur egun bi multzo dira nagusi: zuhaizkarak eta zuhaixka-erakoak. Lehenak hostajea galtzen dute neguan, baina egurrezko zortenak irauten du eta udaberrian zorten honetako kimuak ireki eta lora eta hosto berriak ematen ditu. Zuhaixka-erakoek aldiz, ez dute egurrezko adarrik eta neguan hostajea galtzen dutenean, lurpeko zain lodikoteak soilik irauten du, udaberrian landare osoa berria azaltzen delarik. Loreen kolore farfailetan izugarrizko aukera dago, milaka. Usaina da lore hauen beste ezaugarri ezagun bat. Bien nahasketa egokiak, kolorea eta usaina, sortzen du txoramena, finean animalion txoramena. Loreak oso handiak dira eta pipitatzarrak irekitzerakoan txingurrien bisitaleku izan ohi dira; pipitek jariatzen duten eztiaren biltzera doazela diote batzuk, beste batzuk, aldiz, txingurrien xaxatzerik gabe loreak ez liratekeela irekiko diote...
Loreak ebaki eta txarroan jartzeko egokiak dira oso. Aspaldiko partez ustekabeko hasperena eragingo dizutela egingo nuke dema: probatu Mme de Verneville, M. Jules Elie, James Pillow edoa Bev barietate usaintsuak... Peoniaren lore, sustrai eta haziak karranpak eta hezueria lasaitzeko erabiltzen dira. Txoramena eta lasaitasuna dakartzanari txatxu batzuk arrosa madarikatua ere deitzen diote.
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]
26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]
Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.
Aurten,... [+]
Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]
Kooperatibismo bat komunitateari begira: lurraldeetako beharrei erantzuteko ereduak zabaltzen jardunaldia izan zen ekainaren 19an eta 20an Usurbilen, Jakinek, Usurbilgo Udalak eta UEUk elkarlanean antolatuta. Praktika kooperatibo eraldatzaileen adibide gisa, besteak beste, [+]
Uztailaren 12an akordioa sinatu zuten Kanakyko indar independentistek eta Frantziako Gobernuak Parisen. Negoziatzaile independentistek “akordio historikotzat” jo zuten. Alabaina, independentisten arteko hainbat taldek akordioari buruzko erreparoak agertu dituzte, eta... [+]
Askotan hitz egin izaten da (dugu) banketxeen inguruan, kritika askoren jo-puntuan jarriz behin baino gehiagotan. Inor gutxi ezagutzen dut banketxeei buruz zerbait txarra esan ez duenik… baina, era berean, inor gutxi ezagutzen dut banketxeen zerbitzurik erabiltzen ez... [+]
Orain dela 39 urte Hego Euskal Herriak, Kataluniak eta Kanaria uharteek ezetz esan zioten NATOri; duela 36 urte lehenengo intsumisoek euren burua aurkeztu zuten Gobernu Militarretan. Garai hartan Gerra Hotzaren izua hedatuta zegoen, blokeen arteko gatazka, gerra nuklear baten... [+]
Zenbat min jasan dezake bihotz batek?
Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?
Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.
Jolasa bukatzea... [+]
Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute.
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Astelehen arratsaldean jakin da langileen %78k babestu dutela akordioa. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira,... [+]
Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]