Makina bat kontu
Koralak bizi eta hazi ahal izateko erlazio sinbiotikoa dute zelulabakarreko alga batekin, honek ematen baitie koralek behar duten elikadura. Batzuetan ingurugiroaren tentsioagatik sinbiosia apurtu egiten da eta Buffaloko Unibertsitateko ikerlariek sinbiosiaren errekuperazioari buruzko ikerketa baten emaitza kaleratu berri dute. Itsasoko tenperatura edo argiztapena handitzean koralak zuritu egiten dira, kolorea eta pigmentazioa galduz. Une horretan alga eta koralaren arteko sinbiosia apurtzen da eta, horren ondorioz, korala hil egin daiteke. Hala ere, kasu batzuetan korala aurrera ateratzen zen eta ikerlariek ez zekiten hori koralean geratzen ziren beste alga batzuei esker zen, edo ingurutik hartutako algei esker. Arestian aipatu ikerlariek uste dute koralek alga berriak eskuratzeko ahalmena dutela. Horretarako Karibeko espezie bateko ale batzuei pigmentazioa kendu zieten laborategian 12 astean itzalpean mantenduz. Ondorengo sei astetan sinbiosia egiteko gai ziren algak erantsi zituzten koralak zeuden uretara. Denbora hori igaro ondoren, algak pigmentazioa hartzen ari zirela ikusi zuten, sinbiosia gertatu zenaren seinale. Ikerketa honen hurrengo urratsa itsaso zabalean froga egitea da, baina nola finkatu zona batean alga sinbiotikoak itsas korronteetatik salbu?
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]