Erakusketari izena emateko orduan, Troiako gerrako pertsonaia batengana jo dute antolatzaileek. Laocoonte, errurik izan gabe, bi hiriren artean piztutako guduaren erdian harrapatuta geratu zen pertsonaia dugu, besteek sortutako gatazka bere eta bere semeen bizitzarekin ordaindu behar izan zuena. Honexegatik, biolentzia politikoak sortu izan dituen, sortzen dituen eta sortuko dituen biktima guztien irudi bezala ipini dute.

Javier Gonzalez de Duranak beharrezkotzat, eta are gehiago, "betebehar moraltzat" jotzen du arte garaikideko museo batek gizartean lantzeko hain zailak diren gisa honetako gai korapilatsuei aurre egitea, gauzak aldatzea lortu ez arren, garrantzitsua baita, eztabaidarako eta hausnarketarako bidea zabaltzen duen heinean. Komisarioak berak aipatu bezala, "helburua ez da artistek beren konpromiso militantea azaleratzea, baizik eta artearen hizkuntza erabiliz, ideiak, ikuspuntuak, iritziak... plazaratzea, gai konplexuetara hurreratu ahal izateko".


Ez da kasualitatea biolentzia politikoa gaitzat hartzen duen erakusketa Euskal Herrian sortu izana; bizi dugun gatazkak nahikoa zer esan eman digu gaiaren inguruan. Dena den, askoz ere zabalagoa da erakusketak jorratu nahi duen esparrua. Bortxakeria politikoa ez baita ez gaurkoa eta ez hemengoa, aitzitik, forma eta kolore askotarikoz janzten da mundu zabalean barna. Mota askotako indarkeria politikoak egon litezke, batzuk oso agerikoak eta beste batzuk askoz ere sotilagoak, eta artelanak sortzeko orduan ere horrelaxe jokatu dute artistek, norbere bizipenetatik abiatuta.

Nazioarteko 34 artisten lanek, biolentzia begiratzeko era asko daudela erakusten digute. Euskarrietatik hasita, denetarik aurkituko dugu: pintura, eskultura, argazkiak, bideoak eta instalazioak. Beste hainbeste gertatzen da gaien trataerarekin ere. Artista bakoitzak bere ikuspegitik, bere hausnarketetatik edo gaiak iradokitzen dionetik abiatuta sortu ditu artelanak eta ondorioz, oso lan ezberdinak aurkituko ditugu. Ikuspegi poetikoak, hotzak, bortitzak, emozionalak, kontzeptualak... ikuslearen esperientzia eta sentipenak mugatik mugara ibiliko dira erakusketan aurrera joan ahala.

Euskal artistei dagokienez, biolentzia eta gatazka politikoaren inguruko zenbait lan interesgarri biltzen ditu erakusketak. Jon Mikel Eubaren Gora izeneko argazki triptikoak, inguruaren eraginez hizkuntzan gertatzen diren eraldaketen gainean hausnartzen du. Juan Luis Morazaren Su-dur izeneko lanak, berriz, pailazoaren sudur gorria, buelta emate soilarekin, soldaduaren kasko bilakatzen du, itxurazko inozentziaren atzean ezkuta litekeen arriskua azalduz. Baina beharbada, etxekoen artean, Esther Ferrerren instalazioa da aipagarrienetako bat. Ameriketako «aurkikuntzaren» bosgarren mendeurrena abiapuntutzat hartzen du 1992an sortutako lanak. Hilkutxa bat topatuko du bisitariak, zortzi sokatatik zintzilik, armiarma bat bailitzan. Gainean, Ameriketako herri indigenekin egindako sarraskiari erreferentzia egiten dion ezpata bat eta atzean, instalazioa zainduz bezala, bandera espainola. Zer pentsatua ematen duen lana da Ferrerrena, besteak beste, itxuraz gainditua dagoen indarkeria egoera baten gaurkotasuna azpimarratzen duelako.

Asko eta oso ezberdinak dira erakusketan dauden artista eta lan interesgarriak, gehiegi, hemen denak aipatu ahal izateko. Annika Larssonek, adibidez, poliziaren neurri gabeko bortxakeria irudikatzen du techno erritmora, Pollissi izeneko bideo instalazioan; Rudolf Herzek Adolf Hitler eta Marcel Duchamp, XX. mendearen bilakaeran garrantzi handiko bi pertsonaia »bakoitza bere esparruan» parez pare jartzen ditu, ikusleari galdera bat helaraziz: "Eta batak bestearen lekua hartu izan balu?"; Gabriele Basilicok, gerra osteko Beiruteko argazkiak aurkezten dizkigu eta Leon Golubek, zuzenean horman zintzilikatutako margoen bidez, estatuaren bortxakeria salatzen du Dissapear you lanaren bidez.

Bideo lanei dagokienez ere, adibide interesgarri zenbait aipa ditzakegu. Bill Violak, Hall of Whispers lanean, aldibereko hamar bideo proiekzio aurkezten ditu. Ahoa tapatuta, ezin hitz eginik agertzen diren pertsonek tentsioa eta egonezina eragiten diote beraien artetik dabilen bisitariari. Antoni Muntadasen On Traslation: el aplauso lana ere azpimarragarria da. Aldibereko hiru pantailen bidez, egungo gizartean bortxakeriaren aurrean dugun sentsibilizazio eza salatzen du. Sarraskiak eta hondamendiak gertatzen diren bitartean, ikusleriak txaloka jarraitzen du, lasai, gustura.

Txomin Badiola, Krzysztof Wodiczko, Marina Abramovic, Antony Gormley, Mona Hatoum... bakoitzak bizi dugun "indarkeriaren aroa" delakoaren ikuspegi propioa helarazten digu. Seguru asko, bortxakeriaz inguratuta bizi garenez, baten batek nahiago izango du museora gauza "ederrak" ikustera joatea, baina sarri osasungarri ere gerta liteke ohikoaz kanpoko proposamenekin topatzea. Gauzak beste modu batez begiratzera bultza gaitzakete.