O, Enriqueta!
Oraingoan ere, zure miresle saskar honen ahakar gupidatxoa baina zorrotzari so egitera deitu nahi dizut.
Ez pentsa, arren, Enriqueta bihotzekoa, andurreriak irabazi duenik zure dizipulu honen bihotz hunkikor zein noraezean galdutakoa. Jakin badaki zure jarraitzailerik maitekorrena izan nahi duen eskribano xume honek ez duela inondik inora haidor jokatzeko eskubiderik, ez behintzat zurekin, Enriqueta maitia.
Baina barrena erabat urratuta bada ere, bihotza goibel, aitortu behar dizut kezkaturik nabilela, urduri, egonezinean, hikaturik. Umearen negar mingarriak astindua bezala sentitzen dut arima; gaixotutako agurearen aien larriak sortarazten duen ikara berak jotzen dit bihotza; hiltzear dagoen zerriaren txilio latzak entzutean beste oilo-ipurditzen zait azala.
Eta esango dizut zergatik Enriqueta laztana.
Irabazia genuen dema galtzeko arriskuan ikusten dut. Bostehun urte ondoren ia irabazirik genuen gudan atzera egin dugunaren susmoa dut. Abade, fraide, soldadu eta errege askoren laguntzaz jorratutako garaipena atzamar puntetan genuenean atzera pauso larria eman dugulakoan nago. Behingoz, behin eta betirako, gure Araba, inguruetako baskoen atzapar maltzurretatik at kokatzeko parada sekula baino gertuago genuenean, porrot larria izan dugu berriro ere.
Eta nire etsipena areagotzeko, Enriqueta, zure inguruneko asko akain politiko gisara jokatzen ari ote den zalantza desorekagarria ere badut. Zure izaeraz baliaturik, zure nortasunaz aprobetxaturik, zure jakinduria paregabean babesturik, Españaren defentsa suharraren izenean ez ote diren beste gauzaren baten defentsan ari. Begiratu bestela, Enriqueta, gurea ei zen Javierren azken honetako jarrera. Erreparatu bestela, Enriqueta maitia, hain gureak ematen zuten kazetari askoren portaera. Ikusi bestela, Enriqueta, «Bastaya-noquieromás-estoyhastaloshuevos-forodelos espíriritus»ekoen arineketa beldurtia.
Eta hori guzti hori Enriqueta, zure ingurune hurbilenean. Akaso basamortuko eta lurralde ezezagunetako esploratzaileei legez, pausua besteok baino aurrerago ematen duzuenoi agertzen zaizuen arriskua baino ez da izango. Esploratzaileei gisa, zuoi ere, gizaki arrunton aurretik zoaztenoi, arrabiorik maltzurrenak zizt egiteko arriskuak begiratzen dizue.
Baina kontua zuk uste baino larriagoa da. Arabarren babeserako aukeratutako Prudentzio deunaren eguneko barraskilo usaina sudurrean eta tronpeten zarata belarrian dugun honetan, jakin berri ditudan beste hiru gauza esatera ausartuko naiz. Kalez kale dabiltzan hiru berri. Inork, inoiz, zuri »eta urte askotan inori» esateko ausardia nahikorik izan ez duen hiru zurrumurru:
Bat. Urtarrilaren 6an zapata ondo garbitu duten umeei opariak ekartzen dizkieten errege magoak ez dira diru txanponetan agertzen direnak.
Bi. Araban gero eta euskaldun gehiago dago eta gero eta gehiago dira Araba berreuskaldun baten aldeko apustua egiten dutenak.
Hiru. Arabak izango duen etorkizun politikoa arabarren eskutan egon beharreko kontua dela aldarrikatzen dutenak ere ugaltzen ari dira.
Malkoek apenas uzten didate jarraitzen, tristurak ez dit bakerik ematen, etsipenak jotzen nau. Zaindu zaitez, Enriqueta maitia.
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.