Miranda-Ebroko kontzentrazio esparrua (José Angel Fernández López, "Historia del Campo de Concentración de Miranda de Ebro (1937-1947)" liburuaren egilea)


2004ko apirilaren 11n
Iparreko Frontearen ofentsibaren aldian zer preso-andana hartu zuten jabetuta, Bilbo erori eta egun batzuetara, Burgosko Gobernuko Gerrako Idazkaritzak, 1937ko uztailaren 5eko 258. Aginduaren bidez, kontzentrazio esparruak sortzea erabaki zuen.
Estatuko Junta Teknikoak, Bizkaiko hiriburutik gertuko Gasteiz, Iruñea, Logroño, Haro, Lizarra, Murgia, Urduña, Burgos, Aranda-Duero eta beste herri batzuekin batera, Miranda-Ebro hautatu zuen inguruan kontzentrazio esparru handi bat instalatzeko eta gerrako presoak hara biltzeko. Alemanen ereduari jarraituz jarri zuten abian, eta, funtzionamendua ikuskatzeko, Paul Winzer Gestapoko eta SSetako kide gailena izendatu zuten, hain zuzen ere, handik urte batzuetara polizia horren Espainiako arduradun nagusia izango zena.
Milaka preso eraman zituzten Mirandara, asko eta asko gudu-fronte berekoak. Guztiak abaildurik eta goseak, batzuk gerrako zauriz eta traumatismoz josiak... denek agertu behar izan zuten Mirandako eremuan ezarri zuten Sailkatzeko Batzordearen aurrera, armada errepublikanoan izandako ardura depuratzera. Sailkatzaileek honela izendatu zituzten espedienteetan: "afektoak", "desafektoak" eta "dudakoak", eta espedienteko izendapenak markatu zuen presoen era bateko edo besteko patua. "Desafektoek" eta "dudakoek" kontzentrazioko eremu horretan osatu zituzten langile-batailoietan jardun behar izan zuten. Han-hemengo fronteetara bidali zituzten trintxerak eta gotorlekuak eraikitzera eta zubiak, errepideak, burdinbideak eta gerran eraitsitako etxeak konpontzera edo altxatzera. Jose Anjel Delgado Iribarren jesuitak bere liburuan dioen moduan, han edo hemen egokitu, preso guztiek segitu behar izan zuten kontzentrazio esparrura heldu zirenean ezarri zieten lanarekin, hau da, desinfekzio politiko eta erlijiosoarekin. Egile horrek azaltzen duenez, "zaintzako eta hezierako erregimena ezarri zieten, egunen batean bizimodu sozialerako moldatuak izango zituzten itxaropenaz". Goian adierazitako lanetan ez ezik, obra faraonikoak egiten ere enplegatu zituzten: Molaren monumentua (Alcocero, Burgos) eta Erorien Harana (Cuelgamuros).
Francok hamar urtez eduki zuen zabalik esparru militar hori. Hain zuzen ere, 1937ko uztailetik 1947ko urtarrila bitartean. Diotenez, 80.000 preso hartu zituen Mirandako eremuak. Tartean, borrokalari errepublikanoak (gudariak, milizianoak, brigadista internazionalak) zeuden, eta atzerriko errefuxiatuak (hainbat eta hainbat juduak), Bigarren Mundu Gerran, nazien ankerkeriatik ihesi Pirinioak gurutzatu ondoren atxilotuak eta Ebroren ertzean barrenduak izan zirenak. Azkenean, ordea, borreroak berak »naziak eta kolaborazionistak» egon ziren esparru hartako txarrantxen artean.


ASTEKARIA
2004ko apirilaren 11
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Gorka Bereziartua
#2
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
#3
Estitxu Eizagirre
#5
Zigor Olabarria Oleaga
Azoka
Azkenak
2024-05-14 | Irutxuloko Hitza
Desokupako bi gizon Donostiako etxe bat ilegalki husten saiatu dira

'Desokupa kanpora' lelopean, elkarretaratzea egin dute larunbatean, etxebizitzaren aurrean.


2024-05-14 | Axier Lopez
94 egunez gose greban dago preso politiko maputxe bat

Guillermo Camus Jara izena du eta Txileko Lebuko kartzelan dago. Egoera larrian da, gose greba luzeaz gain, ostiraletik egarri grebari ere ekin baitio.


2024-05-14 | ARGIA
LABek salatu du Amazonek "errepresio sindikala" egiten duela

Amazonek Trapagaranen duen lan zentroan grebalarien kontra "jazarpen eta zigorrak" darabiltzala salatu du sindikatuak


Sei pertsona igo dira kapital israeldarra duen Bilboko NYX hotelera, boikota bultzatzeko

Larunbatean egin zuten ekintza, Bilbo erdigunean. Honela zioen pankartak: Bilbo Palestinarekin. Hiri antisionista. Israeli boikota. Hotelaren sarreran hamarnaka lagunek Palestinaren aldeko eta Israeli boikota egiteko deia egin dute.


Eguneraketa berriak daude