Argitalpenak


2021eko uztailaren 20an

Popotka siux txikia. Iktomiren irakasgaia
David Chauvel, Fred Simon
Saure
32 or.
13,90 euro



Indiar haurrei buruzko komikia


Siuxen hunkpapa tribuko indiarra da Popotka txikia. Bere adineko haurrekin jolasean pasa ohi du ia denbora guztia, baina handitzen denean ehiztaria izateko asmoa du, bisonte haragi asko ekartzeko tribura, bere aitak bezala. Tribuko gehienekin oso ondo moldatzen da Popotka, baina bada han bera eta bere lagunek baino zaharxeago bat behin eta berriz umeez trufaka ari dena, eta halako batean hauek, zeharo asperturik, hura zigortzea erabakiko dute. Gogoan darabiltena ondo ateratzen zaie, klaneko espiritu lagunaren itxuraz baliatuz tribuko guztien aurrean bestea barregarri uztea lortzen baitute. Beraien trikimailuez inor ohartu ez delakoan daude, baina tribuko aztia guztiaz jabetu da eta, maltzurrari maltzurkeriaz erantzun behar zaiola pentsatuz, zigortu egingo ditu.


Azterketak. EAE eta Nafarroako 2004. urterako aurrekontuen balorazioa
Mikel Noval, Julene Gabiola. ELAko Azterketa Bulegoa
Manu Robles-Arangiz Institutua
84 orrialde



Urte honetarako aurrekontuez ELAk eginiko irakurketa


Hego Euskal Herrian egun aginpidea duten gobernu biek aurtengo urterako aurkeztu dituzten aurrekontuen lehen balorazioa eskaintzen du ELA sindikatuko Azterketa Bulegoak, euskaraz eta gaztelaniaz, Manu Robles-Arangiz Institutuak plazaratutako aldizkari honetan. Aurrekontu horiek oraindik onartzeke badaude ere, ELAkoek garbi ikusi dute Eusko Jaurlaritzak proiektu gisa aurkeztu dituenetan eutsi egiten diola gastuak ekonomian duen pisua murrizteko joerari, hala nola superabitaz itxi zituela azken ekitaldiak. Nafarroako Gobernuak, bere aldetik, 2.789 milioi euroko gastua aurreikusten du 2004rako, eta beraz, puntu bat jaitsi da, iazkoaren aldean, gastu publikoak Nafarroako ekonomian duen pisua.


Navarre shall be... La Tierra del Euskara y las Islas Británicas
Rafael López
Pamiela
486 or./ 24,50 euro



Euskaldunak eta britainiar irlak


Historiaurretik hasi eta gaur arteraino euskaldunek britainiar irletako biztanleekin izan dituzten harremanen berri ematen du Rafael López Velasco psikiatra iruñearrak bere ikerketa sakon honetan. Besteak beste, bertan topatuko ditu irakurleak erromatarren inperioaren aurretik izan ziren harremanen aztarnak, erromatarren garaian finkatzen direnak, Erdi Aroan oinarrituak dauden hainbat mito, Nafarroako eta Ingalaterrako errege-erreginen ahaideen arteko ezkontzak, XVII.-XVIII. eta XIX. mendeetan Euskal Herriaz idatzitako bidai liburu ingelesak, Gayarre Covent Gardenen abestuz eta Sarasate errege-erregina ingelesen aurrean joz, Liverpoolera emigratu zuten euskaldunak, XIX. eta XX. mendeetan Erresuma Batura erbesteratu zirenak...


Karmel
Batzuen artean
Euskal Herriko Karmeldarrak
127 orrialde
12 euro
(urteko harpidetza)



Euskarazko hainbat altxor


Euskal Herriko karmeldarren hiruhilabetekari honen azkeneko zenbakiak Vaticano II. Kontzilio Ekumenikoa nola euskaratu zen azaltzeaz gain, euskaraz aurkitutako zenbait altxorren berri ematen du. Xabier Kaltzakortak Anbotoko bertsoak Peru eta Antoni jarriak, berrehun urte inguru badituen bertso-sortaren iturriak eta aldaerak aztertzen ditu, eta Cesar Gallastegik hirurteko liberalaren garaian idatzitako Cadizeko Konstituzioaren aldeko sermoia euskaraz aurkezten du. Sermoi politiko hori Martin de Galarraga apaizari egozten diote, XIX. mende hasierako Gipuzkoan kargu politiko garrantzitsuenak izan zituen Villafuerteseko kondearen maisu eta administratzaile izan zenari. Hirurteko liberala amaitu ondoren, jazarpen politikoa jasan zuen.


Alqueidon-eko iratxoa
Marilar Aleixandre
Desclée De Brouwer
64 orrialde



Iratxoaren lagun egin ziren neba-arrebak


Iratxoak, mintzo diren kilkerrak eta umeek bakarrik ikus ditzaketen izakiak gaur egun ere, noizean behin, agertzen diren lurraldea Sar ibaiaren ertzean dago. Eta hain zuzen hantxe gertatu ziren Marilar Aleixandrek idatzi, Anabel Leerek marraztu eta Begoña Montoriok euskaratu duen istorio honetan kontatzen direnak. Ines eta Diegoren etxekoak lo egin ezinik zebiltzan, gauerdiaren bueltan ganbaran korrika zebiltzan oin txikitxoen zarata zela-eta. Saguak izango zirelakoan, ama ganbarara igo zen eta haiek harrapatzeko satarte bat prestatu zuen. Baina alferrik izan zen, han ez zelako sagurik erori eta berriz gaueko zaratek berdin-berdin jarraitu zuten. Amonak iratxoak izango zirela esan zuen arte.


Sagarno.com
Txema Egiguren
B@i Komunikazioa
96 orrialde



Iparraldeari begira eginiko sagardotegien gida


Sagardun elkartearen babesarekin kaleratu da Sagarno.com 2004, Iparraldeko kiosko eta sagardotegietan aurki daitekeen Euskal Herri osoko sagardotegien gida. Euskaraz eta frantsesez eskaintzen dira sagardoaren gainean eta sagardotegi bakoitzari buruz ematen diren xehetasunak. Hala nola, barrikotea zer den, zenbat alkohol daukan sagardoak, nolakoa den sagardotegietako sagardoa eta zer aldea duen industrialarekin, noiz den txotx-garaia eta zergatik dauden kolore ezberdinetako sagardoak, adibidez.


Orixe saiogilea. Orixe auzitan. Orixe gaitzetsia
Paulo Iztueta
Utriusque Vasconiae
265-127-313- orrialde
19-13-20 euro



Paulo Iztuetaren hiru azterketa Orixeri buruz


Lehendik ere luze aritua zen Paulo Iztueta Orixeren testuinguru soziologikoa ezartzen, Orixe saiogilea, Orixe auzitan eta Orixe gaitzesia azterketak Utriusque Vasconiae argitaletxean plazaratu zituenerako. Oraingo honetan triptiko bat osatu nahi izan du, Orixeren pentsamendua nolakoa zen agertuz, hasteko. Bigarren liburuan, Orixe auzitan izenekoan, berriz, Nikolas Ormaetxearen kontserbadurismo sustraiak nekazal gizartean, integrismo politikoan eta pedagogia jesuitikoan zeudela argi utzi eta gero, Orixeren inguruan sortutako polemikak jasotzen ditu, hau da, Orixe kritikari eta aldi berean kritikatuari buruzko pasarteak. Eta Orixe gaitzetsian, azkenik, gizonaren bizitza garratza kontatzen du, baina ez garraztasuna miazkatzen geratzeko asmoz, ospe handien azpian miseriak ere ezkutatzen direla erakusteko baizik. Izan ere, Paulo Iztuetak aipatu liburuan azaldutakoaren arabera, Orixeren bizitzan, batez ere, idazle profesionala izateko erabakiak maila ekonomikoan ekarri zizkion ondorio txarretan nabarmentzen da hori. Enkarguz egindakoetatik bizi ezin eta, inork emandakoetatik bizi behar izan baitzuen.


Azkenak
2025-05-12 | Sustatu
Proiektu deialdia (Euskarabildua): teknologia burujabetza ardatz duten ekimenak

"Teknologia burujabea Euskal Herrian? Zure proiektua ezagutu nahi dugu!": horrela egin du deia Euskarabildua jardunaldiaren antolakuntzak hurrengo ediziorako proposamen eskea eginez. "Azaroan Euskarabildua jardunaldiaren 14. edizioa ospatuko da eta Euskal... [+]


analisia |
Ez, antisionismoa ez da antisemitismoa

“Gazako sarraskiak gerra gertaerak dira, eta erruduna Hamas da. (...) Ez dut inondik inora lotsagorritu beharrik borrokak eramateko Israelen moldeaz. (...) Denak poztuko lirateke Israelek lana bukatuko balu”. Haïm Korsiaren hitzak dira, Frantziako Rabbi... [+]


“Postmodernitatearen ezaugarria da dena zalantzan jartzea”

Errealitatea ipini dute zalantzan Imanol Alvarezek eta Iñigo Martinezek podcastaren bosgarren atalean... eta, errealitatea da, saioaren laburpena den artikulu hau, solasaldiko gogoetak brotxa lodiz jasotzera baino ez dela heldu.


Sorzabalen epai “historikoaren” aurrean torturaren izaera “sistematikoa” azpimarratu eta ekinbide judizialak iragarri dituzte

Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]


Gorrotoa, arrazakeria eta xenofobia postontzietan banatuz

Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]


Euskal armagintza industria eztabaidagai (IV)
Moldaketa eraldatzailea

Aurreko artikulua amaitzeko, Euskal Herriko xahuketa eta gerrarako ekoizpenaren inguruan (EHXGE, edo industria militarra) hitz egiten denean Zedarriak eta Eusko Jaurlaritzak jorratu nahi ez duten helburu bat jarri genuen mahai gainean: Euskal Herrian egindako... [+]


2025-05-12 | Garazi Zabaleta
Ortulaguntza
Ekoizle txikiei arnas emateko lanpostu publikoa Debagoienan

Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]


2025-05-12 | Irati Diez Virto
Kondairetako piztia Kantauri Itsasoan

Kaxalotea edo zeroia (Physeter macrocephalus) munduko horzdun zetazeo handiena da, eta baita munduko horzdun animalia handiena ere. Beheko barailan soilik ikusten zaizkio hortzak, baina bakoitzak kilo bateko pisua izan dezake. Izatez, ez dago oso argi zertarako erabiltzen dituen... [+]


2025-05-12 | Jakoba Errekondo
Baso bat da dolarea, baita sagardoa ere

Aurten bai urtea da. Sagar urtea izango da aurtengo hau (Malus domestica). Eta baialdia behar bezala agurtu eta baliatzeko, besteak beste, dolareak gertatu beharko ditugu. 


Ikastetxeetan Elikadura Osasuntsu eta Jasangarria Sustatzeko Espainiako dekretua
Beste behin ere... ezer ez aldatzeko

Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.


Hezkuntza publikoko irakasleek akordioa lortu dute Jaurlaritzarekin

Tentsio handiko ikasturtea amaitzear, ostegunean hasi eta ostiralean jarraituriko azken negoziaketa maratoian Eusko Jaurlaritzarekin akordioa sinatu dute sindikatu guztiek, ELAk izan ezik. Datorren asteko grebak bertan behera geratu dira. Segidan, adostu dutena eta batzuek eta... [+]


Menopausian elikadura lagun izateko tresnak

Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.


Eguneraketa berriak daude