Urtzi Urrutikoetxea: «Gaztetxo baten begietatik ikusten ditu kontzentrazio esparruak»


2004ko martxoaren 28an

"Zoririk ez" liburuaz

Nor dugu zuk euskaratutako lan honen egilea?
Imre Kertész hungariarra da, baina liburuan somatzen zaionez, ez oso abertzale sutsua. Familia judu batekoa da, baina judutartasuna ikusteko ere oso ikuspegi berezia ematen du, alegia naziek edo Hungariako gobernu kolaborazionistek bultzatu dutela bere judutartasun horretara.

Zoririk ez liburu autobiografikoa al da?
Hasieran bai. Kertész bera halako familia batekoa zen eta hamabost urte zituela Auschwitzera deportatu zuten, Hungariako judu askorekin gertatu zen moduan . Urtebete eman zuen han eta gero Alemanian bertan zegoen Buchenwaldeko kontzentrazio esparrura eraman zuten, eta inguru hartan askatu zuten AEBetako indarrek. Nobelan antzeko zerbait kontatzen du, baina beti ere fikzionatuta, argi izanik nobela bat dela, autobiografikotik asko izan badezake ere. Nobela bezala irakurri nahi duenak, uste dut irakurraldi ona hartuko duela, liburu oso tragikoa den arren.

Zerk egiten du nobela hau berezi?
Gaztetxo baten begietatik ikusten duela gertatzen ari den guztia. Eta oso irreberentea da alemanekiko eta bere herriarekiko duen ikuspuntua. Esperientziatik hartu ahala ikasten du berak, inoiz ez du pentsatzen zer datorkion gainera. Askotan, zaplasteko bat emateko gogoa ematen dizu. Aizu, ez zara konturatzen zer gertatzen zaizun? Ez da konturatzen. Hamabost urteko gaztetxo bat da, eta munduko ankerkeriarik latzenak eginda ere, nolabait sinetsi egiten du besteen ontasunean.


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude