Neska afganiar baten istorioa
Talibanen gobernuaren garaian Kabulen bizi den hamaika urteko neska du protagonista Aitor Aranak euskaratu duen Deborah Ellisen Gerrateko ogiak. Talibanekin Afganistango emakumezko guztiek debekatuta zuten etxetik irtetea eta dirua irabaztea. Aita atxilotzen dutenean, neska horren familia txiroak halabeharrezko irtenbidea bilatu beharko du aurrera atera ahal izateko: neskatilak mutil bihurtu beharko du, mutila izanik eragozpenik gabe azokara joan ahal izango duelako etxean behar dutena erostera. Deborah Ellis kanadarra aspalditik dago konprometituta justizia ekonomiko, mugimendu bakezale eta emakumeen eskubideen aldeko borrokarekin. Gerrateko ogia gazteentzat idazten dituen nobeletako bat da. y
1518an Corellan jaiotako sendagilearen lan klasikoa
Medikuntza eta Zientzia Historiaren Euskal Museoak José Ramón Gurpeguik egindako hitzaurrearekin plazaratu duen Alonso Lópezen liburu honen izenburu zehatza De Morbo Postulato, sive Lenticulari, quem Nostrates Tabardillo Apellant. Sobre la enfermedad pustulada o lenticular, que los nuestros llaman Tabardillo da, eta hildako gehiegi ez eragin arren garai batean endemikoa izatera iritsi zen izurrite bati buruz dihardu. 1545eko lan batean detektatu ei zen aurrenekoz gaixotasun horren izena, 1393-1394an Sevillak jasandako hainbat tabardillo izurrite aipatzen zituen lanean. Geroztik hari buruzko bibliografia ugaritu zen, baina Corellan sortutako Alonso Lópezen lan hau beti klasikotzat hartu izan da. y
Historiaurretik gaur eguneraino
Kolorearen arteek historiaurretik gaur eguneraino Euskal Herriko lurralde bakoitzean utzi dizkiguten irudien eta errepresentazio piktorikoen sintesi bat egin nahi izan du Juan José Usabiagak Euskal Gaiak: Euskal Herriko Pintura liburuan. Paleolito garaiko hormetako pinturetatik hasiz, pospaleolitikoekin jarraitu, erromatarren kolonizazio garaikoekin segi, Berandateko Antzinateak eta Goiko Erdi Aroak, gotikoaren mendeek, errenazimenduak, barrokoak eta rococoak zein XIX. eta XX. mendeek utzi dizkiguten irudi eta errepresentazio piktorikoen multzo hautatu bat aurkezten du. Aditu ez garenoi ere artearen une gogoangarri horiek Euskal Herriko pinturaren historia modu xume batean ulertzeko ahalbidea emango digutenaren esperantzan. y
Maria Dolores Agirre gogoan
Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko Boletinaren euskarazko gehigarria den Eganen azkenengo zenbakian, Maria Dolores Agirre (1903-1997) eta hark egindako lana gogoratzen du Patri Urkizuk. Besteak beste, antzerkigile ospetsu askoren obrak euskaratu eta gurean taularatu izana zor zaio Maria Dolores Agirreri. Hain zuzen emakume errezildar honek 1966an itzulitako Michael V. Gazzoren Txapela bete euri eguneratua eskaintzen du ere Eganek bere Sorkuntza atalean. Baina, jakina, gai gehiago ere badira bere orrialdeetan, hala nola Patxi Ezkiagak Iñaki Oleabeagaren inguruan osatutakoa, Piarres Xarritonek Etienne Salaberryren mendeurrenean oroitu zuen Euskalzaleen Biltzarra (1901-2003), edota Pako Sudupek Euskaltzaleen Biltzar berrituaz egindakoa, kasu. y
Irati eta Iker ezustekoz betetako hotelean
Karlos Santistebanek idatzia eta Enrique Morentek marraztua da Mediterraneo aldeko hotel batean neska-mutil gaztetxo batzuei bizitzea egokitzen zaizkien ezustekoei buruzko kontakizun hau. Poz-pozik abiatu zen Irati oporretara, eta ez bakarrik uda garaia izugarri maite duelako edo hainbat herritan jaiak izaten direlako eta primeran pasa ohi duelako berbenetan berandu arte lagunekin dantzan, ez. Oraingoan beti gustatu izan zitzaion bere gelako laguna ere beraiekin zihoan oporretara! Iritsi ziren hotelera eta gurasoek esan bezala, haurrentzako animazioa zegoen eta egiteko ekintza-zerrenda luzea: dantza, igeriketa, mendia, altxorraren bila... baina hara non ez zen han animarik ere ikusten. y
Txio eta Muren bi istorio labur etxeko txikienentzat
Bi istorio laburrez osatua dago etxeko txikienentzat aproposa den marrazki handiko, elkarrizketa laburreko eta azal lodiko liburu hau. Beti elkarrekin jolastuz eta ikasten dabiltzan bi lagunen gorabeherak kontatzen dira bertan. Txio txoritxoa eta Mu behia ditugu lagun horiek, eta oraingoan «Ametsetan» edo «Lokatzetan» aurkitzen ditugu, liburua irekitzen den aldearen arabera. Izan ere, Ibaizabal argitaletxeko bilduma honetako liburuek berezitasun hori dute, bi aldetatik hasita irakur daitezke patxada eder askoan. y