Alderdi abertzaleak bananduta eta inmobilismoa nagusi


2004ko martxoaren 21ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Jean-Michel Galant da , gaur gaurkoz, Pirinio Atlantikoetako kontseilari nagusi abertzale bakarra. Orain hiru urteko kantonamendu bozetan hautatua. Orduan, Ipar Euskal Herriko abertzaleek bat egin zuten Azkarateko kontseilariaren alde. Lizarra-Garaziko Akordioa bertan behera geratua bazen ere, anartean ez zen ABren baitako zatiketa gauzatu. Batasuna sortu gabe zegoen eta abertzale gehienak ABn zeuden. Ipar Euskal Herria abertzaletasunaren eredua omen zen orduan. Gaur egun, berriz, alderdi abertzale bakoitza bere kasa ari da. ABk 10 kantonamenduetatik 9tan hautagai zerrendak aurkeztu ditu eta beste hainbeste dira Batasunak sostengatzen dituen ezkerreko plataformak. EA hiru kantonamenduetan aurkezten da, bestalde. EAJ-PNBk, aldiz, ez du inon hautagai zerrendarik aurkeztu.
Abertzaleak kantonamendu guztietan aurkeztu dira, hala ere. Iñaki Zaldunbide eta Maialen Etxeberri dira ABk eta Batasunak »gorabehera franko tarteko» sostengatzen dituzten hautagai bakarrak; Angelu (Iparralde) eta Miarritzeko (Mendebalde) hauteslekuetan. Bestalde, Atharratzeko hauteslekuan (Zuberoa Garaia) zerrenda abertzale bakarra aurkezten da. Jean-Dominique Idiart da hautagai burua, Batasunak bakarrik sostengatua.

ABk bigarren kontseilari nagusia lortzea du helburu. Boz hauetan ere, abertzaleek Nafarroa Behereko kantonamenduetan (Garazi, Bastida eta Iholdi) izan dezakete aukerarik zabalena. Peio Iralur, Jean Thikoipe eta Andde Sainte-Marie dira hautagai buruak, hurrenez hurren. Batasunak sostengatzen dituen plataformen bidez zaila ematen du kontseilaririk lortzea. Ez dirudi bere helbururik garrantzitsuena hori denik ere. Batasunak plataformen aldeko ekitaldian, «bozketan alderdi interesak gainditu behar direla eta indar abertzaleen batasuna herri elkarguneetatik sortu behar dela» adierazi du. Bozketa kanpaina erresistentziarako ekimen gisa lantzen ari da Batasuna, antza. Adibidez, Hazparneko kantonamenduan Soto del Realeko (Madril) espetxean preso dagoen Xarlo Etxezaharreta da hautagai burua. Finean, abertzaleak bananduak aurkezten direnez gero, ez dirudi Jean-Michel Galantek beste kide abertzale bat Paueko Kontseilu Nagusian lagun izanen duenik.

159 hautagai departamenduan, hauetatik 72 Ipar Euskal Herrian

159 dira departamendu osoan aurkeztu diren hautagaiak; eta hauetatik 72, Iparraldean. Hautagai kopurua egundainoko handiena da. Ipar Euskal Herrian, eskualdeko bozetan ez bezala, UDF-UMP zentro-eskuineko alderdiek bat egin dute kantonamendu guztietan. Alderdi hauek, FN eskuin muturreko alderdiarekin batera, 10 kantonamenduetan aurkeztu diren bakarrak dira. Ezkerreko alderdiak, aldiz, ez dira hautesleku guztietan aurkeztu. PS, PC eta Berdeak bakoitza bere aldetik aurkeztu dira. Alta, honako bitxikeria hau nabarmendu dezakegu: lau hautagaietatik hiruk ezkerrean kokatzen dute beren burua. Hau da, 72 hautagai horietatik 52 ezkerrean kokatzen dira ideologikoki, 16 eskuinean edo eskuin muturrean. Bitxikeria gisa eta paradoxikoki, hautagai gehienak abertzaleak dira. Gainerakoan, Elgar-Ensemble (EE) alderdia da nobedadea Iparraldeko hauteskundeotan. Lau kantonamenduetan aurkeztu da eta bere hautagaiak ez omen dira ez ezkerrean ez eskuinean kokatzen. Bitxia hau ere.

Jean-Jacques Lasserrek kontseilari nagusi izaten jarraituko ote du?

Pirinio Atlantikoetako 21 kantonamenduetatik 10etan jokatuko dira kontseilari nagusiaren karguak. Sei urtetan behin berritzen dira kargu hauek. Kontseilu Nagusia osatzen duten 21 kontseilari horietatik 10, oraingo bozketan hautatuko dira. Jean-Jacques Laserre (UDF) da Kontseilu Nagusiko presidentea. Kargu hau UDFko Jean François Bayrou presidenteak kudeatu zuen lehenago eta Jean-Jacques Laserre haren oinordeko aritu da azken urteetan. Departamenduan UDFko zentristak nagusitu izan zaizkio UMPri, eta bigarren itzulian, hauen sostenguari esker, zentro-eskuinak ezkerreko edozein alternatiba garaitu izan du. Ezkerra oso zatituta dago zentro-eskuinari oposizioa egiteko, eta bigarren itzulian (hil honen 28an, aldi honetan) ez dira inoiz akordio batera iritsi. Inmobilismoa da nagusia departamenduko politikagintzan.

Azkenik, Batera plataforma ere kanpainan ari dela erran behar dugu. Baterak bozketan parte hartzera deitu die herritarrei. Kanpainan ari diren Berdeak, Elgar-Ensemble, AB eta EA, Bateraren aldarrikapenak azaltzen ari dira kanpainan. Batasunak aldarrikapen horiek bere egiten baditu ere, ez du bat egin beste alderdi horiekin.

Akitaniako lehendakaria: Rousset edo Bayrou, agidanez
Frantziako Estatuko eskualde hauteskundeak jokoan badaude ere, alderdi abertzaleak lehia honetatik kanpo geratu dira. Akitania eskualdeko azkeneko bozketan, 1998an, Jakes Abeberri abertzalea aurkeztu zen, departamendu mailan. Kontseilari nagusia hautatua izatetik ehuneko oso puntu gutxira geratu zen. Hura izan zen Akitanian kontseilari abertzale bat izateko azken aukera. Orduan abertzale gehienak elkarrekin aurkeztu ziren.

Azken hauteskunde sistemaren ondorioz, ordea, hauteslekua departamendu mailakoa izatetik eskualde osokoa izatera pasa da. Aldaketak alderdi minoritarioen aukera ñimiñoenak ere ezabatu ditu. Esate baterako, lehen kontseilari bat izateko bozen %5 erdietsi behar zen. Orain arte departamendu mailan kontseilari bat lortzea zaila bazen, eskualde mailan lortzea ezinezkoa da. Oraingoan, bozen %10 behar dira.

Hautagai zerrendak eskualde mailan aurkeztu behar dira eta ondoren departamenduetako sekzioetan kokatu dira. Pirinio Atlantikoetan zazpi dira aurkeztu diren zerrendak, bakoitzean 19 kide direlarik. Aurkeztutako alderdiak edo koalizioak honako hauek dira: LCR-LO, FN, UMP, CPNT, PCF, PS-Berdeak eta UDF.

Akitaniako lehendakaria azken sei urteotan Alain Rousset (PS) izan da. Berdeak eta PCFrekin lortu zuen kargua. Bozketa hauetan, sozialisten arerio nagusiak UMP (eskuina) eta UDF (zentristak) alderdiak dira. Bozketak bi itzulitan jokatuko dira. Ziurrenera lehen itzulian ezkertiarrak nagusituko dira. Bigarren itzulian ikusteko dago zein nagusituko den UMP (Xavier Darcos) eta UDFren (François Bayrou) hautagaien artean. Boz gehien lortuko duenak zuzenduko du bigarren itzulian Alain Rousset-i buru egingo dion zerrenda.

François Bayrou zentrista bide da Alain Rousseti aurre egingo diona Akitaniako lehendakaritzan. Pirinio Atlantikoetako Kontseilari Nagusi ohiak berebiziko gogoa erakutsi du kanpainan. Lehendakari berriaren hautaketa ezkerrera nahiz eskuinera dauden gaineratiko alderdien sostenguaren arabera erabakiko da. Hasteko, LCR-LOk (ezker muturra) eta PCFk zaila izanen dute bigarren itzulian lehiatzeko beharrezkoak diren bozen %10a lortzen. Gauza bera gerta daiteke ere FN (eskuin muturra) eta CPNTen (ehiztarien alderdia) kasuan. Edonola ere, alderdi hauek bigarren itzulian egoteak ez du esan nahi beste alderdiei beren sostengua emango dietenik.

Azkenik, Iparraldeko ezkerreko abertzaleek (AB eta Batasuna) jarrera bateratu bat adostu dute eskualde hauteskundeetan. Euskal presoak Euskal Herrira hurbiltzea aldarrikatuko duen boto-papera eskatu diete herritarrei.


ASTEKARIA
2004ko martxoaren 21
Azoka
Azkenak
Bilboko Bira Kulturak kultura eskaintza murriztu beharko du laguntza publikoen murrizketa dela medio

Ez dute itxiko, baina orain arte eskaini duten programazioari ezin izango diote eutsi. "Bira txikiago bat" izango dela zabaldu dute sare sozialetan.


Nola debekatu sare sozialak erabiltzea 16 urtez azpikoei? Australiako Gobernuak badu formula

Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]


NATOtik ukatu egin dute Sánchezek iragarritako gastu militarraren salbuespena

Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.


Trumpek iragarri du Israelek eta Iranek su-eten akordio bat adostu dutela

Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du gertakariaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Irango Atzerri ministro Abbas Araghtxik ukatu egin du menia bat adostu dutela, eta adierazi du Israelek "bere legez kanpoko... [+]


Asteburu honetan eginen da EHZ festibala, Arberatze-Zilhekoan

Fermin Muguruza afixan nagusi, Olaia Inziarte, Naxker, Xiberoots, Errobi, Kaskezur, Zetkin, Tapia eta Leturia eta beste hainbat musikari igoko dira oholtzara ekainaren 27, 28 eta 29an. Horrez gain, antolatu diren hitzaldietan, hala nola lurraren defentsaz, diskurtso eta... [+]


Udaltzaingoan arreta euskaraz bermatzeko gomendatu dio Arartekoak Erandioko Udalari

2024ko irailean, herritar batek salatu zuen Erandioko udaltzain batek arreta euskaraz ukatu eta jokabide hori behin baino gehiagotan errepikatu zela, baita telefonoz kexatu zenean ere. Salaketak erakusten duenez, hasiera batean, arreta eta dokumentazioa gaztelaniaz bakarrik eman... [+]


2025-06-24 | Gedar
“Gazteon erantzunari esker Durangoko Gaztetxeari eustea lortu dugu”

Gaztetxearen aldeko manifestazio jendetsu bat egin zuten larunbatean Durangon, espazioaren irekieraren berri eman eta lau egunera. "Lehenengo gaua ere ez genuela bertan pasatuko esan ziguten, eta oraindik gaztetxean tinko jarraitzen dugu", aldarrikatu... [+]


2025-06-24 | Euskal Irratiak
Laida Mugika
“Espero dugu datorren urtean halakorik egin beharrik ez izatea, eta errektoretzak neurriak hartzea”

Errektoretzaren erantzun ezan, ehun bat irakaslek berriz eskainiko diete ikasleei ahozko froga euskaraz pasatzeko aukera. Guraso elkarteek ere bat egin dute ekimenarekin, errektoretzaren inplikazioa eskatuz.


Eskuin muturreko talde batek Donostiako ‘Jesusen Bihotza’-ren aldeko ekimena egin du

Donostiarra, defenda ezazu zurea leloarekin pankarta bat jarri dute, Jesusen Bihotza duen Espainiako bandera batekin batera.


Hazparneko etxebizitza agentzia bat okupatzeagatik epaituko dituzte zazpi lagun irailean

2024ko urtarrilean Arberoako Lurra eta Etxebizitza kolektiboak Hazparneko Puyo agentzia okupatu zuen. Ekainaren 20an elkarretaratzea egin zuten ekintzaileei babesa emateko.


2025-06-23 | Axier Lopez
asteko argazkia
Isolamendua

Israelek aldebakarrez eraso egin dio Irani eta 950 pertsona baino gehiago hil ditu, horietatik %90 zibilak. Nazioartean atxilotzeko agindua duen Benjamin Netanyahu gerra-kriminalak dio "eraso prebentiboa" izan dela, bere inguruan inork ez dezan eduki berak aspaldian... [+]


NATOrekiko kompromisoak gastu militarra %5era igo gabe betetzea adostu duela iragarri du Sánchezek

Igandean iragarri du akordioa Pedro Sánchez Espainiako presidenteak. Espainiak gastu militarrera BPGaren %2,1 bideratuko duela ziurtatu du.


Israelek beste 33 palestinar hil ditu Gazan, eta Mahmud Khali ikaslea aske utzi dute AEBetan

Israelek 33 palestinar hil ditu Gazan igandetik astelehenera bitartean, horietatik sei janari bila zihoazela. Israelgo armadak jakinarazi du Gazan bahituta zituzten hiru israeldarren gorpuak berreskuratu dituela. Bestetik, Mahmud Khali AEBetako Columbia Unibertsitateko ikaslea... [+]


2025-06-23 | Hala Bedi
Gasteizko Txosnek 2025eko programazio osoa argitaratu dute

Gasteizko Txosnek gaur aurkeztu dituzte ofizialki 2025eko Andre Mari Zuriaren jaietarako kartela eta musika zein kultur programazioa. Hirugarren urtez jarraian, Entxosnatu, etorri gugana! lelopean, gune autogestionatuak abuztuaren 4tik 9ra egongo da irekita, 40 kontzertu eta... [+]


Eguneraketa berriak daude