Makina bat kontu


Uhin elektromagnetikoei buruzko azterketa berria
Teknologia berrien garapena eta osasunaren alorrean jarduten duten ikerlariak ez dira ados jarri telefono eramangarriei eta sor dezaketen arriskuei dagokienez. Berriki, lau aditu independentek nazioarteko ikerketa ugari bildu dituzte, irrati uhinek osasunean duten eragin kaltegarria aztertzeko. Ekimena, ingurumenaz eta ekologiaz kezkatzen diren erakunde frantziar batzuek bultza dute. Euren txostenean aipatzen denez, «telefono eramangarria maizegi erabiltzeak sor ditzake loak hartzeko arazoak, buruko minak eta portaera aldaketak. Hori laborategi guztietan froga daitekeen kontua da. Eta litekeena da, gaixotasun neurodegeneratiboen eta gonadetako (obario eta barrabilen) anomalien arriskua handitzea». Lau aditu hauek gaineratzen dutenez, «ondorio larriak eragingo dizkie telefono eramangarria batere neurririk gabe erabiltzen dutenei». Arriskuari aurre egiteko bide bakarra »ikerlarion hitzetan» uhin elektromagnetikoen emisio neurria jaistea litzateke. Eta, hainbat estatuk egin duen bezala, metroko 0,6 volt-era murriztea proposatzen dute. Konparazio baterako, Frantziako metroko volt kopuruaren muga 41ekoa da, munduko altuenetako bat. Era berean, adituok gomendatzen dute komunikazioen iraupena mugatzea, dei bat eta bestearen artean ordubeteko tartea uztea eta sistematikoki belarrietako babesa erabiltzea. Azkenik, telefono eramangarrientzako antenetatik gutxienez 300 metrora bizitzea aipatzen du txostenak.

Bitamina ez da beti onuragarri
Suedian egin berri duten ikerketa baten arabera, odolean A bitamina gehiegi izateak hezurrak hausteko arriskua handitzen du. Ikerketari jarraiki, aldaka da hausteko joera gehien duena.
A bitamina modu naturalean esnekietan aurkitzen da, baina arreta berezia eskatzen dute azken urteetan sortu diren jaki osagarriek eta bitaminez aberastutako produktuek. Izan ere, honelako produktuak merkatuan horrenbeste ugaltzeaz bat, pentsamendu okerra zabaldu da elikaduraz arduratzen direnen artean. Alegia, bitamina gehiegi hartzeak onik ez, baina kalterik ere ezin duela egin. Ikerketek kontrakoa diote.

Mintegietako izokinen afera
Science aldizkari amerikarrak urtarrilaren 9an argitaratutako artikuluak hautsak harrotu zituen. Haztegietako izokina osasunerako kaltegarria dela, minbizia sortzen duten agentez josita dagoela, toxikatuta dagoela eta antzeko esaldi kategorikoek alarma piztu zuten kontsumitzaileen artean. Egilea Faroe uharteetan hazten den izokinari buruz ari zen batik bat, eta hilean behin baino maizago ez kontsumitzea gomendatzen zuen.
Dosier honek erreakzio ugari piztu ditu Europako nahiz Amerikako zientzialarien eta osasun arloko agintarien artean. Frantziako, Erresuma Batuko eta AEBetako elikadura eta osasunerako erakundeek zalantzan ipini dute kazetari-lana. Irizpide eta neurri desberdinak erabiltzen dituzte, eta datuekin ados badaude ere, datuok interpretatzeko moduak ipintzen ditu sokaren mutur banatan.
Dosierraren arabera izokin hauen bidez dioxina bezalako elementu poluitzaileak ipintzen ditugu gure plateretan eta ikerlariek oraindik ez diote horri behar bezala erantzun. Dioxina basoetako suteetan, erupzio bolkanikoetan eta hondakinak erretzean sortzen den molekula da. Airera zabaltzen da lehendabizi, lurreko elementuetara pasatzen da gero eta azkenik uretara heltzen da. Elikadura kateako maila guztietara barreiatzeko ahalmena du, planktonetik hasi eta arrain haragijaleetaraino, eta koipeetan erantsita gelditzen da. Gauza bera gertatzen da Poliklorobifenilarekin (PCB). Elementu poluitzaile hauek industrian erabili ziren 1970eko hamarkada bitartean. Egun debekatuta daude, baina presente beti. Antza denez, Europan onartutako maximoa baino baxuago zen izokin hauen poluitzaile kopurua.


Azkenak
2024-09-21 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 1.eguna
Zerk egiten duen pertsona

Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]


Bonba-jostailuen oroimena oraindik bizirik da Libanon

Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]


2024-09-20 | Sustatu
Euskarabildua topaketa urriaren 17an: “Artifiziala ez den teknologia”

Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]


Sail Ofiziala. Irekierako filma
Apar gutxiko desioa


2024-09-20 | Gedar
Aurten ere, udako erailketa matxisten %15 egin dute poliziek edo polizia ohiek Espainiako Estatuan

Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.


2024-09-20 | George Beebe
Ez dago irismen luzeko misil nahikorik Mendebaldean Ukrainako egoera aldatzeko

(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).

George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.


Edmundo González Venezuelako “presidente legitimo” gisa aitortu du Europako Parlamentuak

Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.


Mozal Legearen erreforma eskatu du Nafarroako Legebiltzarrak

Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


2024-09-20 | Gedar
Balmasedako Glefaran enpresak etengabe gainditu ditu ezarritako kutsadura-mugak

2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]


Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


2.500 euroko isuna ezarri die Ertzaintzak sei aiaraldearri, iazko greba feminista orokorragatik

"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.


Eguneraketa berriak daude