Hizkuntza gogamen ugari azaltzeko baliabidea da, eta aldi berean, bere baitan ideia ugari gordetzen dituen tresna. Adierazi ez ezik, pertsonek hizkuntzaren bidez pentsatzen dute. Horrexegatik, Itziar Lopategi LAB sindikatuko Emakume Arloko arduradunaren hitzetan «emakume eta gizonen arteko berdintasunerako oinarrizko urratsa da komunikazio arloa behar bezala aztertzea». Hala, duela lau urte LAB sindikatuak martxan jarri zuen Aukera Berdintasun Planaren baitan kaleratu da hizkera sexista ez erabiltzeko protokoloa Izena duen orok dauka bere izana izenburupean. Lan hau egiteko oinarri hartu dituzte sindikatuak berak nahiz beste erakunde batzuek kaleratzen dituzten idazkiak, eta idazteko orduan gizon eta emakumeen bereizketa saihesteko hainbat jarraibide bildu dituzte.


Lan honek gaztelania aztertu du. Egile Sonia Gonzalezek onartu duenez, hizkuntza honetan topatzen baitira hizkera sexistaren adibiderik garbienak. Besteak beste, femeninoaren eta maskulinoaren arteko bereizketa. Hizkera sexistaren etsenpluak, ordea, hizkuntza orotan topatzen dira, baita euskaran ere. Nahiz eta lehen begiradan bederen, hizkuntza berdinzaleagoa izan. Hori dela eta, kaleratu berri den txostena erabilgarri da euskaraz egiten diren zenbait akats konpontzeko, hainbat huts errepikatzen baitituzte euskal hiztunek ere. Hala ere, Lopategik esan duenez, sindikatuak badu asmoa euskararen erabilera sexista saihesteko protokoloa egiteko.


Txosten honek eremu mugatua du: LAB sindikatuak funtzionamendurako erabiltzen dituen barne arauak dira. Aitzitik, txostenak eredu izan nahi du eta sindikatuko esparrutik irten. Lehendik ere badira instituzioek egindako antzeko lanak. Gonzalezek, ordea, eguneroko beharretara ez direla egokitzen adierazi du, «hitz zehatzak ez ezik, hizkera berdinzalea lortzeko beharrezkoa baita testuaren egitura ere zaintzea».


Gomendio argi eta zehatzak bildu ditu lanak. Erraz eta une oro erabiltzeko modukoak. Gaztelaniako artikulua da, agian, hizkera sexistaren adibiderik nabarmenena. Baina beste hainbat forma hartzen ditu hizkera sexistak, gehienetan inkontzienteki erabiltzen direnak. Gonzalezen esanetan oso ohikoa da, esaterako, zenbait esapidetan gizonezkoa bakarrik aipatzea edota nabarmen azpimarratzea. Alegia, gizonezkoari izen-abizenak eta kargua ipintzea eta emakumezkoa izenez soilik izendatzea.

Hizkera berdintzailea erabiltzeko egiten diren saiakera ugari ere akastunak dira, txostenaren egileak aditzera eman zuenez. Tartean, azken aldian sarri erabili den marratxoa (/). Hau estetikoki itsusia eta iluna izateaz gain, akats bera errepikatzeko modua da, gizonezkoa lehen postuan eta emakumea marratxoaren beste aldean jartzeko ohitura baitago. Gonzalezek kasu hauetan ordena txandakatzea proposatzen du. Aipatutakoak adibide pare bat baino ez dira. Akatsak eta horiei emandako irtenbideak ugari eta konplexuagoak dira eta horietako asko batzen saiatu da LAB sindikatuak kaleratu duen txostena.