Poliomelitisa oraindik ez da erabat desagertu
Osasunaren Munduko Erakundearen asmo edo helburu nagusietako bat gaixotasun infekziosoen aurkako borrokan zentratzen da, eta horien artean poliomielitisa zen begiz jota zuten gaitzetako bat: horrela OME eta Unicef erakundeen helburua 2005. urterako gaixotasuna mundu osoan erabat desagertzea zen, aurretik beste hainbat gaixotasun infekziosorekin lortu den bezala.
Poliomelitisa birus batek sortutako gaitza da, beste sintoma batzuen artean paralisiak eragiten dituena, beheko gorputz-adarretakoak batez ere, eta bizi osorako ondorioak uzten dituena. Gaitzak ez du bestelako sendabide edo tratamendurik, eta horrexegatik, prebentzioa da aspalditik erabili izan den bidea: polioaren aurkako txertoa haurren txertaketa-egutegietan sartua dago herrialde garatuetan, oso emaitza onekin gainera. Kanpaina horien eraginez, 1988. urtean adibidez 350.000 gaixo "berri" atzeman ziren mundu osoan, baina 12 urte beranduago, 2001. urtean, 483 besterik ez ziren izan.
Baina egoera aldatzen ari ote den dirudi. 2002. urtean, esaterako, berriz ere gora egin zuen diagnostikatutako gaixoen kopuruak, eta 1.866 kasu kontabilizatu ziren. Eta zifra beldurtzeko modukoa ez den arren, joera bada kezkagarria. Beheranzko joerarekin jarraitu ordez, eta urte batzuen buruan gaitza erabat desagertutzat jo ordez (orain 30-35 urte baztangarekin gertatu zen bezala), adituek kezkatuta daudela esan dute.
Eta nondik etorri ote da joera-aldaketa hori? Itxura guztien arabera, Indiako hainbat eskualdetan txertaketa-kanpainek kale egin dute, eta hortik gaixotasuna beste herrialdeetara ere hedatzeko arriskua. Beraz, ez lasaitu, eta jarraitu txertaketa-egutegiarekin, gaizki ulertutako "askatasun" horrek bizitza osorako ezintasunak eta ondorio txarrak ekar baitiezazkioke zure seme-alabari. Eta ez dut uste gutako inork horrelakorik opa diogunik gure ondorengoei.
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.
Israelgo lehen ministroa Segurtasun Kabinetearekin biltzekoa zen asteartean, "Gaza osorik okupatzeko planaz" eztabaidatzeko eta hori aurrera eramateko; baina atzeratu egin dute bilera. Israelgo armadaren buru Eyal Zamirrek, aldiz, Gazan diharduten lurreko soldaduei... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.
Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.
Gasteizen igandean eginiko agerraldian, Txosnak. Gureak, denonak dinamikako kideek gaitzetsi dute txosnak ez direla enpresen gisara tratatu behar: "Gure ospakizunak edukiz hustu nahi dituztenen kontra, konpromisoaren, aniztasunaren eta autogestioaren alde egiten... [+]
Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte.