Gure pelikula
Espainiako zinemetan »baita Hego Euskal Herrian ere, beraz», izenburua aldatuta estreinatu zen Kubricken filma. Telefono rojo? Volamos hacia Moscu laburragoaz bataiatu zuten, itzulinguruka erabat saihestuta, ikusleak Gerra Hotzari buruzko satira zela jakin zezan.
Kubako krisiaren ondoren egindako film hartan, Kubrickek barruan sentitzen zuen izua azaldu zigun. Hala, filmeko pertsonaiak muturreraino satirizatuta, galdera potoloa planteatu zuen: bonba nuklearra artaburu eta mozkorren esku ote dago? Ez da posible, ezin liteke!
Kubrickek satiraren begi umoretsuaz begiratu zion gai izugarri horri, seguru asko, Mackendrickekin ados, zentzugabekeria hura salatzeko modu bakarra iruditzen zitzaiolako. Drama adierazteko, komediaren forma arina aukeratu zuen.
Hala ere, Kubrickek ikuspuntu hura hartzea ahalbidetzen zion abantaila bat zuen. Hiroshima eta Nagasakiko biztanleek ez bezala, berak ez zuen holokausto nuklearrik bizi izan. Probatu ez duenaren distantziak halako arintasuna ematen zion. Seguru asko, japoniarrek ez zuten barre egingo bonbaren gainean trostan ari den cowboyaren eszena ospetsuarekin.
Tankera horretako komedia politiko asko dago zinemaren historian. Besteak beste, gaiarekiko distantziak egiten ditu era bateko edo besteko. Gaurkotasunezko film bat aipatzearren, oraindik ere Hego Euskal Herriko zenbait aretotan ikus litekeen Good bye, Lenin! (Wolfgang Becker, 2002) adibide ona da.
Elkarrengandik oso urrun »kilometrotara» egon arren, Kubricken eta Beckerren filmeek elkar ukitzen dute. Bietan Gerra Hotzaren garaia dakusagu, baina hori baino estuagoa da lotura: bietan umorea aukeratzen da plater latza nolabait irensgarri egiteko.
Aipatu Good bye, Lenin! horretan, 1989an Berlingo Harresia behera bota zuteneko garaia gogorarazten du Beckerrek. Egun haietan, urte luzez elkarrengandik bananduta egon ondoren, Mendebaleko eta Ekialdeko alemaniarrek berriz ere elkar besarkatu eta txanpaina barra-barra edan zuten. Baina txanpona ez zen alde bakarrekoa izan, harresi hura botatzeak beste aurpegia ere izan zuen-eta: utopia komunistaren porrota, kapitalismoaren gailentze erabatekoa. Egun hartan jende askoren ametsa behera erori zen.
Wolfgang Becker askoz gertuago dago gertakariez Kubrick baino. Horrexegatik, Good bye, Lenin!ek komedia eta drama neurri berean nahasten ditu.
Eta guk zer?
Alexander Mackendricken planteamendua oso polita da, baina beti ez da posible. Egia da komedia dela zenbait gai izugarriri buruz aritzeko modu zorrotzena, baina batzuetan, amigo... ezin liteke. Eta ez komediarako osagaiak falta direlako, azpiko sufrimendua gehiegizkoa delako baizik.
Euskal Herrian bizi den drama esaterako. Nola kontatu behar dugu pelikula hau? Bistan denez, pertsonaia politiko grotesko asko dago komedia aise gaindituko lukeen fartsan protagonista izateko. Baina azpiko drama ikaragarriegia da apar horietarako. Zein genero dagokio, oraingoan bezala, aukerak behin eta berriz alferrik galtzen dituen jende saldoari?
Hernaniko San Joan jaietan magrebtarren kontrako eraso gehiagoren berri eman dute Hernaniko Txosna Batzordeak eta Amher SOS Arrazakeriak. Salatu dute herrian asteak daramatzatela "jarrera, gezur eta ekintza antolatu arrazistak" bizitzen, eta ohartarazi dute: "Hau... [+]
Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.
Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]
Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.
Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.
Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua".
María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]
Beethovenen 'Missa Solemnis'
- Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
- Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]
Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.
Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.
-------------------------------------------------------
Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]
Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]
Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]
Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]
2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.