Miguel Zugaza: «Arteaz gozatzeko baldintza bakarra maitatzeko gaitasuna izatea da»
Kultur kudeaketa eta komunikazioaz arduratzen den Xabide taldeak Bilbon antolaturiko jardunaldiak zirela medio, berarekin hizketalditxo bat izateko aukera eduki dugu; museoek bete beharko luketen funtzioaz eta Euskal Herrian bizi duten egoeraz aritu gara, besteak beste.
Madrilgo Reina Sofia Museoko zuzendariorde, Bilboko Arte Ederren Museoko zuzendari eta Madrilgo Prado Museoko zuzendari izatera iritsi zara 40 urte bete aurretik. Zein aspirazio profesional dituzu betetzeke?
Arte museoen helburu garrantzitsuenetako bat kaleko jende arrunta eta arte obraren arteko komunikazioa bideratzea dela esan izan duzu. Kontuan izanik egun, jende askorentzat museoak eguneroko bizimodutik oso urrun dauden eremu ia sakratuak direla, nola lortu liteke aipatu komunikazioa?
Gaur egun, gero eta ardura handiagoa jartzen ari dira museoak aipatu komunikazio horretara iristeko. Orain 20 urte, edo gutxiago, Las Meninas koadroaren aldamenean karteltxo bat besterik ez zegoen, egilearen izena eta koadroaren datarekin. Gaur egunean, obraren alboan argibide oharrak daude hizkuntza ezberdinetan, argibide liburuxkak eta baita katalogoak ere, nahi duenak aldez aurretik presta dezan bisita edo museotik irtendakoan koadroa ezagutzen jarrai dezan. Interneteko sarea ere funtsezko osagai bilakatu da ezagutzaren hedapenean eta herritarrak museora hurbilarazteko orduan.
Kalitatezko erakusketak aurkezteaz gain, zein da museoaren ardura jakintzaren transmisioan edo, oro har, hezkuntzan?
Artea eta Kultura kontzeptuak etengabe zabaltzen ari dira. Mendetan zehar erabat araututa egon diren mugak lausotzen ari zaizkigu. Nola egiten diote aurre egoera honi arte museoek? Beharrezkoa al da artistikoki onargarria denaren eta ez denaren arteko mugak zehaztea?
Zorionez, guk, museo historiko bat garen aldetik, ez diogu zuzenean aurre egin behar gai konplexu horri. Hala ere, beti da interesgarri une oro arte mailan sortzen ari denaren berri izatea, besteak beste, iragana begirada garaikideaz ikusteko aukera ematen digulako.
Laster beteko dira bi urte Bilboko Arte Ederren Museoa utzi zenuenetik, eraberritze sakon baten ondoren, etapa berri bati hasiera eman behar zionean. Ezarritako helburuak betetzen ari al dira?
Azken urteetan museo asko zabaldu dira Euskal Herrian, azkenetako bat Bilbon bertan, Itsas Museoa. Nola ikusten duzu museoen ugaritze hau? Zein izan da Guggenheim efektua deitutakoaren eragina honetan guztian?
Honen guztiaren ondorioz, Euskal Herria artistikoki gune oso dinamikoa bilakatu da eta museo sare garrantzitsu baten jabe da orain.
Bilboko Arte Ederren Museoaren eraldatze prozesu sakonaren ondoren Madrila joan zinen Prado Museoko handitze eta eraberritze proiektu erraldoiari ekiteko. Zeintzuk dira proiektu berri honen helburuak eta zein fasetan aurkitzen dira helburu horiek?
Erreforma garrantzitsu batean gaude murgildurik, egungo museoaren azalera bikoiztuko duen handitze prozesu konplexu batean. Museoaz gain, inguruko beste zenbait eraikuntza ere hartzen ditu erreformak, horregatik zail da lanak noiz amaituko diren zehaztea. Zatirik garrantzitsuena, erakustaretoetara bideratuko dena, ziur asko 2004ko bukaerarako amaitua egongo da.
Zaharberritze lanetan diharduzuen arren museoak erakusketak eskaintzen jarraitzen du. Zeintzuk dira, bilduma iraunkorraz gain, epe motzean bisitariek ikusi ahal izango dituzten erakusketak?
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]
AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]
IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]