1959an, eibarko Udaletxe aurreko plazan jokatu zen, lehen Txapelketa, aire zabalean. Azaroa zen eta hotz egiten zuen, baina 5.000 entzule inguru egon ziren tente asko Txapelketari adi, eta Uztapide txapela jazten ikusi zuten. Gipuzkoako bost bertsolari ospetsuenak deitu zituzten, Iñaki Eizmendi «Basarri» izan ezik: Manuel Olaizola "Uztapide", Joxe Joakin Mitxelena, Manuel Lasarte, Akilino Izagirre "Zepai", eta Joxe Lizaso. Eta hauei azken sariketak irabazitako bi gazte gehitu zizkieten: Joxe Agirre eta Txomin Garmendia.
Txapelketa hartan izan zen saltsarik. Txomin Garmendiak kontatzen duenez, «lehen aldiz eskatu zieten bertsolariei bederatzi puntuko bertsoa botatzeko, eta bertsolariek ezetz esan zuten, Mitxelenak izan ezik».
1962an, Lazkao Txiki eta Mitxelena buruz buru
Abenduaren 12an Hernaniko Aitor zineman jokatu zen finala. Zinema bete-bete, entzuleak txalo eta orro egiten zuen Mitxelenarekin, eta barre eta oju Lazkao-Txikirekin. Oiartzuarrak eraman zuen txapela.
Lehen aldiz, izen ematea libre izan zen eta 40 bertsolari inguruk hartu zuten parte. Finalean aritu ziren: Joxe Joakin Mitxelena, Jose Migel Iztueta "Lazkao-Txiki", Akilino Izagirre "Zepai", Txomin Garmendia, Jesus Alberdi "Egileor", Imanol Lazkano, Jose Luis Lekuona "Lexoti" eta Manuel Uranga.
Lazkao-Txiki eta Mitxelena buruz buru lehiatu ziren bukaeran, kartzelako lana ere eginaz. Txomin Garmendiak epaiaz gogoratzen duenez: "Epaimahaikoak gela aparte batean biltzen ziren erabakia hartzera. Sartu orduko atera ziren, egun hartan ez zen dudarik Mitxelenarekin. Oso ondo egin zuen bertsotan."
1964an, Lazkao-Txiki txapeldun
Abenduaren 13an jokatu zen finala, Tolosako Leidor zineman. Ordura arteko parte hartzerik handiena izan zuen Txapelketak. Aurtengoan bezalaxe, 71 bertsolari aritu ziren.
Finalean neurtu ziren: Jose Migel Iztueta "Lazkao-Txiki", Txomin Garmendia, Joxe Joakin Mitxelena, Patxi Etxeberria, Jose Intxausti, Kasiano Ibarguren, Koxme Lizaso eta Jose M. Lertxundi.
Zeruko ARGIAn, Osborne koñaken publizitate eta guzti egiten zen Gipuzkoako Txapelketaren jarraipena. Editorialak sua piztu zuen, epaia Euskaltzaindiako jende ikasiaren esku utzi behar zen, edo herriarena behar zuen planteatuz.
Hona hemen ARGIAk eta ZERUKO ARGIAk Lazkao txikiri eginiko bost elkarrizketa:
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
1967an, Txomin Garmendia gaztea txapeldun
Maiatzaren 4an, Tolosako Leidor zineman jantzi zuen txapela Txominek.
49 bertsolarik hartu zuten parte. Finalera iritsi zirenak: Txomin Garmendia, Jose Luis Gorrotxategi, Patxi Etxeberria, Pedro Aizpurua "Lilibe", Jose Intxausti, Koxme Lizaso, Xanti Zabala "Lexo", Fermin Muñoa eta Nikolas Zendoia.
Zeruko ARGIAko editorialak kritikatu egin zuen gai denak lehengo munduari lotuak jarri izana.
Hona hemen ZERUKO ARGIAk Txomin Garmendiari eginiko elkarrizketa bat:
(1)
Bestalde, ZERUKO ARGIAko editoriala irakurri nahi izanez gero artikulu honen azpialdean dagoen lotura klikatu.
1991an, Peñagarikano txapeldun
Abenduaren 22an, Donostiako Belodromoan jokatu zen finala. Telebistak emandako bultzadarekin, eta bertsolari belaunaldi berriak zaletutako ikusleak medio, boom-a lehertu zen 91ko hartan. Bera da Euskal Herrian publiko gehien bildu duen Txapelketa: 11.000 lagun, alajaina.
Bezperan, 101 urterekin Joxe Migel Barandiran hil zela eta, haren oroimenez minutu bateko isiltasuna gordez hasi zen saioa.
Denera 54 bertsolarik hartu zuen parte. Finalera iritsi zirenak: Anjel Mari Peñagarikano, Andoni Egaña, Xabier Perez "Euskitze", Jon Sarasua, Xebastian Lizaso, Iñaki Murua, Martin Rezabal "Olaso" eta Mikel Mendizabal.
Jon Sarasuak morboaren kontra egiteko propio zortziko txikian bota zuen kartzelako laneko azken bertsoa.
Hona hemen ARGIAk Peñagarikanori eginiko elkarrizketa bat:
(1)
1995ean, Mendiluze txapeldun
Abenduaren 17an, Donostiako Gaska pilotalekuan jokatu zen finala, 3.000 entzuleren aurrean.
59 bertsolarik hartu zuten parte. Finalera iritsi zirenak: Aitor Mendiluze, Jexux Mari Irazu, Juan Jose Eizmendi "Loidisaletxe", Mikel Mendizabal, Iñaki Murua, Iñaki Zelaia, Jokin Sorozabal, eta Jose Ramon Elorza.
Bertso eskoletako belaunaldiak jantzi zuen lehen aldiz txapela.
ARGIAk Mendiluzeri eginiko elkarrizketa:
(1)
1999, Herri Artekoa: Zarautz Jai Txiki txapeldun
Abenduaren 19an jokatu zen finala, Azpeitiko Izarraitz pilotalekuan eta 2.000 entzuleren aurrean. Zarautz Jai-Txiki eta Erniope taldeak aritu ziren lehian. Talde bakoitzetik, bertsolari hauek: Zarautz Jai Txikiko Julen Zulaika, Andoni Egaña eta Iñigo Manzisidor "Mantxi". Erniopeko Txomin Garmendia, Amaia Agirre eta Jexux Mari Irazu.
1999ko Txapelketari buruzko hiru erreportaje:
(1)
(2)
(3)