Makina bat kontu

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak


Zientzia espaziala minbiziaren kontrako borrokan

Eguzki sistematik kanpoko planeta txikiak aurkitzeko erabiltzen diren teknika berrienak minbiziaren kontra borrokatzen ari diren zientzialarien esanetara ipiniko dira, gaitzaren lehen faseko zelulak aurkitzeko baliagarri izan bailitezke.
Izar batek ematen duen argitasun itzelak inguruan orbitatzen duen planeta antzematea asko zailtzen du, baina hainbat teleskopioren seinaleak konbinatzen dituen teknika erabiltzen bada, astronomoek eguzki eklipse moduko bat sor dezakete. Modu horretan, izarren dirdira neutralizatu egiten da eta beste planetetako argitasun apalagoak antzeman daitezke. Bestalde, teknika honek izan duen aurrerabideari esker, planetak antzemateaz gainera, planeta horien atmosferak ere ikertzeko aukerak sortu dira eta horretara ipini ditu Europako Espazio Agentziak ahaleginak.
Baina irudi bidezko teknika honek izan dezakeen beste erabilpen batek txunditzen ditu Herbeheretako mediku eta zientzialariak. Izan ere, ehun laginei egiten zaizkien irudi askoz hobeak lortuko lirateke eta minbiziari lotutako elementuei sortu orduko fasean helduko litzaieke.
Espazioko teknologiak minbiziaren kontra erabiltzeak baditu lehendik ere aurrekariak. Europako zientzialariek espazio sakonean X izpiak detektatzeko sortutako programa informatiko bat, esate baterako, larru azaleko melanomak albait lehen antzemateko erabiltzen da. Sistema xinplea da: ehun bat lagin hartu, digitalizatu eta hainbat bider handitu ostean programa informatikoak kolore aldaketarik txikienak ere antzeman egiten ditu.


Birus informatikoei aurrea hartzeko modua

John lockwood Washington Unibertsitateko adituak programa kaltegarriak (birusak edo harrak) erabiltzaileen ordenagailuetara heldu baino lehen detektatzeko teknologia garatu du. Aditu horren esanetara jardun duen lan taldeak sortu duen "birus ehiztaria" hardware plataforma bat da berez, Field-programmable Port Extender (FPX) deitzen diote eta sare bidez transmititzen diren programa kaltegarriak helbidera heldu baino lehen harrapatzea du funtzio nagusia.
FPX sistemak, hainbat teknologia patentatu baliatuz, programa kaltegarriaren "sinadura" azkar batean detektatzen du. Sare bidez transmititzen diren datuak segundoko 2.400 milioi biteko abiaduran eskaneatzeko ahalmena du.
Adituen ustez, Interneteko birus eta harren erasoak gero eta okerragoak dira eta segurtasunerako mehatxu larria. Nimba, Code Red, Slammer, SoBigF eta MSBlast bezalakoek milioika ordenagailu kutsatu dituzte mundu osoan, eta sare handiak moteltzea eta enpresetako makinen produktibitatea txikitzea lortu dute behin baino gehiagotan. Asteak edota hilabeteak behar izaten dira kutsatutakoak erabat garbitzeko. "Code Red Version 2" izeneko harrak kaltetutako ordenagailuak berreskuratzeko kostu zuzena, esate baterako, 2.600 milioi dolarretakoa izan zela uste da.
Herri garatuetan zerbitzu garrantzitsu ugari gobernatzen dira ordenagailu bidez (energi sistema, finantza sarea, azpiegitura militarra...) eta programa kaltegarri hauek suntsitzeko duten gaitasuna ikusita, gero eta baliabide handiagoak ipintzen dira borroka informatiko honetan.
Gaur egun, Interneteko birus eta har gehienak ezin dira antzeman helburu duten ordenagailura iristen ez diren artean. FPXk, aldiz, erabiltzailearen ordenagailura heldu baino lehen identifikatzen eta ezabatzen du programa kaltegarria.


Azkenak
“Txistuak, mehatxuak eta irain sexistak” jaso dituzte Laudioko jaietan eraso matxista bat salatzeagatik

Agerraldia deitu zuen Laudioko mugimendu feministak igandean, Odoloste eguneko goizaldean Txosnagunean gertatutakoa salatzeko. 


Donostia 1813

Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.

1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]


Kirurgialari euskaldunak errektoreorde eta sailburuorde ohi letragabearentzat

Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]


Global Sumud Flotillako euskal ordezkaritza
“Israelek Gazara heltzea eragotzi nahi badigu, indarrez egin beharko du”

Igande arratsaldean irten da Bartzelonako portutik Palestinaren aldeko inoizko ontzidirik handiena: 30 itsasontzi inguru eta 300 bat ekintzaile, Gaza helburu, blokeoa apurtu eta genozidioa salatzeko. Bidean ontzi gehiago batuko zaizkie Mediterraneoko hainbat portutatik. Gauean... [+]


2025-09-01 | ARGIA
Trumpek uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango diola, eta muga zergak ez baliogabetzea lortuko duela

AEBetan, Apelazio Auzitegiak Donald Trump presidenteak ezarritako muga zerga gehienak bertan behera utzi ditu. Dena den, ez ditu urriaren 14ra arte indargabetuko, eta bitartean, ia segurua da Trumpek helegitea jarriko duela. Presidenteak uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango... [+]


Espiritualtasun ukitu bat

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons. Donostiako Orfeoia.
Koru zuzendaria: Esteban Urzelai.
Bakarlariak: Julia Kleiter (sopranoa), Christian Gerhaher (baritonoa).
Egitaraua: Mendelssohn eta Brahmsen lanak.[+]


2025-09-01 | JJ Agirre
Supremazistek beti “win-win”

Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]


2025-09-01 | Behe Banda
Barra warroak
Makina

Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]


Labak astelehenean irekiko ditu ateak, eta larunbatean eginen da Irekiera Festa

Eraberrituta dator Laba. Egoitza handiagoak ostalaritza eskaintza zein kultur ekitaldiak baldintza hobeagoetan ematea ahalbidetuko du.


2025-09-01 | Garazi Zabaleta
Gidari artzain eskola
Artzainen hurrengo belaunaldiaren bila

Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]


2025-09-01 | Jakoba Errekondo
Pagatza, bizitza, sutza

Ez naiz aparretsia, orraztearen aparretsia, ezta gutxiagorik ere. Baina ikasturte berriari ekiteko, zer den ez den, lakarra zuzen-zuzen ederki asko eginda nator zuregana.


2025-09-01 | Irati Diez Virto
Satitsua
Burmuina txikituta bizirauten duen ñimiñoa

Bizitza azkar pasatzen dela entzun eta esaten dugu maiz. Hala ere, gizakiok urte dezenteko bizi-itxaropena daukagu. Hainbat urte izan ohi ditugu ongi garatu, bizi eta ugaltzeko. Badira, ordea, hori guztia denbora askoz ere laburragoan egin behar duten gu bezalako ugaztunak:... [+]


Mingain urdina

Odolustea uztailaren 10ean hasi zen. Hamar buru hil zaizkigu harrezkero: hazarkume bat, ahari bat eta zortzi ardi. Odol analisiek baieztatu dute mingain urdinaren gaitzaren ondoriozko heriotzak izan direla denak ere.


Eguneraketa berriak daude