Usteak guztiz ustel

  • Urriaren 24an aurkeztu zuten Topok eta Joxemari Carrerek Helder Costaren Gizon Ustelgaitza. Politikarien gaineko hausnarketa zorrotza da bakarrizketa. Besteok ere ez gara libratzen.

2003ko azaroaren 23an
Anthoni J. Ruiz de aberastu politikaria lur jota dago. Bereak eta bi egin ditu bere ametsa betetzeko, usteltzeko alegia, baina egindako ahaleginek ez diote fruiturik eman. Auzoko komunitateko bokala, alkatea, funtzionario baten emaztearen gidaria, diputatua, ministroa, eurodiputatua... izan da, ustelkeriaren atzapar erakargarriek ez dute harrapatu baina. Zeharo hondoratuta egon arren, ingurukoek ez dute lagunduko, guztiz kontrakoa baizik. Familiak izkin egin dio eta alderdiak bota egin du. Gauzak horrela, bere bizitzari egingo dio errepaso, non tronpatu den jakite aldera.

Helder Costa antzerkigile portugaldarraren Gizon Ustelgaitzako protagonista zorigaiztokoa gorpuzteaz Joxemari Carrere ipuin kontalari eta antzezlea arduratu da. Horrez gain, berak egokitu du bakarrizketa portugesetetik euskarara. Zuzendari lanak Miguel Galindok (Topo) bete ditu eta Galindo bera egin da argiztapenaren kargu.

Elkarlana erabatekoa izan da. Carrerek Hiru argitaletxeak kaleratutako obra pasa zion Galindori, eta biek gustuko zutenez berehala ekin zioten lanari, aretoetara eramateko aukerari gehiegi erreparatu gabe. Beste helburu bat ere bazuten: hainbeste ugaldu diren stand up comedyen aurrean, antzerki monologoa berreskuratzea.

Politikariei kritika


Politikari profesionalak ditu hizpide bakarrizketak. Politikaren jokoa, koherentzia eza, estetikaren diktadura, psikoanalisira jotzea... arrapaladan agertzen diren gaiak dira, politikariei eta herritarrei halaber dagozkien gaitzak. «Handinahia, diru gosea... politikarienean ezezik, jende arruntaren buruan ere badaude», dio Galindok. «Politikarien kasua askoz larriagoa da, azken finean diru publikotik bizi baitira eta haien erabakiek gure bizitzan eragiten dute», gehitu du Joxemari Carrerek.

Agertu duten politikoa ez dagokio alderdi jakin bati, politikarien gaia jorratzean zuten interesa. Politikariari izena jartzean ere tentuz ibili dira, ez baitzuten identifikazioetan sartu nahi.

Izena ezezik, testua hurbildu dute. Bertsoak kantatzen ditu Aberastuk, baita Aita San Antonio Urkiolakoa ere. Carrerek aipatu digunez, egokitzeak baino itzulpenak eman dizikio lanak: «Hizkera kolokiala darabil testuak eta zaila da kolokialtasun hori euskaraz ematea, baina uste dut txukuna atera dela. Euskaraz ez dago garatua hizkera dramatikoa eta kolokialtasunean asmatu beharra dago». Eszenak egituratzea ere gogorra izan da, piezak ez baitu antzerki egiturarik.

Carl Saganen lagunak salbatzaile

Egoera argitu nahian, beste planetetako izakietan jarriko du esperantza Anthoni J. Ruiz de Aberastuk, kanpoan beti. «Mundu guztiak espero du zerbaitek salbatuko duela, dela loteriak dela zorte kolpe batek. Esfortzu pertsonalean oinarrituta ez dagoen zerbaiten bidez salbatuko dela uste du gainera. Eta hori da izugarriena. Nire ustez, pertsonaiak zerbait ahazten du, zirkunstantzia guztiak aztertzen ditu, baina ez du bere kontzientziarekin hitz egiten», esan digu zuzendariak.
Kontzientzia berriketan hasiko zaigun ez dakigu, baina Aberastu ezagutzeko parada behintzat izango da, datorren azaroaren 28an, Pasai Antxon.

Helder Costa
Portugaleko A Barraca antzerki taldeko kidea dugu Gizon Ustelgaitzaren (O Incorruptível) autorea. Herri antzerkiaren berreskurapenean lan egindakoa, Zé do Telhado eta O místerio da camioneta fantasma obrak ditu idatziak, besteak beste.


Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude