Bero-beroan


2003ko azaroaren 23an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

EA-K VI. Kongresua egingo du larunbatean Bilbon

Datorren larunbatean EAk bere VI. Kongresua egingo du Bilbon eta bertan hautatuko dira alderdiaren ildo politikoa eta zuzendaritza berria. Gaurkoz, nahiko argi dago Begoña Erraztik eta Gorka Knórrek jarraituko dutela, hurrenez hurren, lehendakari eta idazkari nagusi gisa. Iruñean egin zen V. Kongresuan bi joera argi agertu ziren alderdian: Begoña Errasti, Rafa Larreina eta Joseba Azkarragak gidatutakoa bata, alderdian nagusi aritu dena, eta bestea Gipuzkoako zuzendaritzak gidatzen duena, Iñaki Galdos buru. Azken hauek ez dute ordezkaritzarik izan nazio mailako zuzendaritzan. VI. Kongresuan, V.eko zaurik itxi nahi bide dira eta sektore guztiak ordezkatuko dituen zuzendaritza hautatu. Oraingoan, ordea, berrikuntza Bizkaia aldetik etorriko da seguruenik, Sabin Intxaurraga sailburuak eta Juan Karlos Goienetxeak gidatzen duten sektoretik, hauek ere hautagaitzaren bat aurkeztuko oten duten zabaldu baita.


Egibar-Imaz, buruz buruz eta lasterketa estuan.

Kontrajarriak dira Joseba Egibar eta Josu Jon Imazen arteko lasterketaren datuak, baina badirudi EBBko lehenkakaritzako bidean oraingoz EBBko bozeramaileak aurrea hartu diola Ibarretxe lehendakariaren bozeramaileari. Egibar Gipuzkoa, Araba eta Nafarroan gailendu da eta Imaz Bizkaian eta Iparraldean. Abenduaren 31ra arte zabaltzen den hautaketaren bigarren itzulian Araba izan liteke izendapenaren giltzarrietakoa.


Urtarrilean Zorrila ordezkatzeko dantza hasi da.

Datorren urtarrilean jubilatuko da Manuel Maria Zorrilla EAEko Auzitegi Nagusiko egungo lehendakaria eta dagoeneko hasi da berau ordezkatzeko izen posibleen dantza. Jueces para la Democracia erakundeak barne hauteskundeak egin ditu eta Jaime Tapia gailendu zaio Garbiñe Biurrun epaileari. APM epaile erakunde kontserbadoreak hautagai desberdinak izan ditzake, baina badirudi Fernando Ruiz Piñeiro izan daitekeela bere hautagai nagusia. Kargu hau Espainiako Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiak izendatzen du maila horretan 10 urtez aritu diren magistratuen artean, beti ere epaile gisa gutxienez 15 urte badaramate. Bizi den une politikoa dela eta, ikusmira, lehia eta presio handia aurreikusten dira Zorrila ordezkatzeko egingo den hautaketa honetan.


ERC arbitro, estatutuaren erreforma helburu

Hauteskundeko biharamonean eta ERC Kataluniako politikaren arbitro lanetan, autonomia estatutuaren erreformaren nondik norakoek hartuko dute protagonismoa datozen asteotan. Eta historiaren garai desberdinetan bezala, katalan gizarteak eta euskal gizarteak bide paraleloak eraman ditzakete estatutu kontuetan. 2002an Ibarretxe lehendakariak Eusko Legebiltzarrean bere egitasmoa aurkeztu zuenean, Kataluniako estatutuaren erreforma akuilatu zuen, eta orain ikusi beharko da nola elkar elikatzen duten bi estatutuen erreformak eta bien indarrak Espainiaren errealitatean duen eragina. Oraingoz behintzat, PSOE ahul abiatzen da martxoko Espainiako hauteskunde orokorretara eta PPk izango du mamurik Espainiako herritarrak xaxatu eta sozialistak astintzeko.


Iruñeko ordenantzak aldatuta

Upn eta cdn-ren akordioa gauzatu zen pasa den ostiralean Iruñean eta euskararen ordenantza aldatzea onartu zen bi alderdien aldeko botoekin. Xedapen gehigarri bat onartu zuten, eta horren arabera Udalak testu elebakarrak ateratzeko aukera izango du. Bi alderdion arteko akordioak euskarri elebidunak baztertzeko aukera zabaltzen du hain zuzen. Besteak beste, EAk, Aralarrek, Iruñea Berriak, eta Kontseiluak kritikatu dute aldaketa. Behin betiko onartu aurretik, helegiteak aurkezteko epea zabalik da orain.


Ezabaketa eguna

Softcatalá elkarteak katalanak Interneten duen lekua neurtzeko azterketa egin du udan. Bertan euskarari dagozkion datuak ere ageri dira. Hala, euskara 40. hizkuntza da sarean eta guztira 154.709 orri ditu. Duela hiru urte, egoera hobean zen. 31. hizkuntza zen eta 36.321 orrialde zituen. Katalanak 23. lekua betetzen du, galegoak 39.a , frantsesak 3.a eta gaztelaniak 5.a.


Mugaz gaindiko elkarlana

Hizkuntza politikako gaietarako elkarlan hitzarmena sinatu zuten pasa den astean Eusko Jaurlaritzak eta Obragintza Publikoak. Eusko Jaurlaritzaren Euskara Biziberritzeko Plana eta Ipar Euskal Herriko Hitzarmen Berezia ditu oinarri egitasmo honek. Helburua, mugaz gaindiko lankidetzarako zenbait lan ildo zehaztea izan da, ez dute aurrekontu edo puntu jakinik zehaztu. Lan ildoak, sustapena, irakaskuntza, erabilera, hedapena, elkarlana eta egitura izango dira.


Hizkuntza gutxituak babesteko

Europako parlamentuak hizkuntza nazional, erregional, eta gutxituak etengabe eta botere aldaketen eraginetatik at babestea onartu du, giza eskubideei buruz egin berri duen saioaren barruan. Josu Ortuondo, EAJko europarlamentariak egin du ekarpena. Helburua hizkuntza gutxituei emandako laguntzak botere aldaketen menpe ez egotea du proposamen honek eta aurrerapauso handia izan da; izan ere, orain arte ez da Europa mailan gisa honetako oinarri legalik izan.


La Santeko presoek ezin EGA egin

Seaskako arduradunek urriaren 11n Batera plataformak deitu duen manifestaldian parte hartzera dei egin dute euskalgintza. Iaz, hezkuntzako arduradunek eta irakaskuntzako hiru sailek euskal irakaskuntzaren aldeko kanpaina egin eta aurten bitartekorik ez ematea salatu dute. Gero eta ume gehiago dituzte eskoletan eta Frantziako Hezkuntzak eta Akademia Ikuskaritzak ez dizkie adosturiko postuak eskaini. Hori dela eta oso haserre agertu da Filgi Claverie, Seaskako lehendakari berria.


Azkenak
2025-07-20 | Garazi Zabaleta
Aukera Natura
Kuartangoko lursaileko paisaia eraldatzen

Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]


2025-07-20 | Jakoba Errekondo
Sagastien joeraren hipotesia

Etorri dira herriko jaiak. Gureak sanferminen atarikoak dira, uztailaren abiatzea. Eta aurten berrikuntza bat izan dute. Artisten herria da gurea, eta apain-apain janzten dute jaietarako, baina aurten, ustekabean, herriko kale nagusiko sarrerako sagarrondoak lorez jantzita hartu... [+]


Enborrik zulatzen ez duen okila

Euskal Herrian badugu inurrijale bat, baina ez da Ameriketan aurkitzen den ugaztun hori. Gurean hegazti bat da inurrijale amorratua dena, hainbeste gustatzen zaizkio inurriak ezen Debagoiena eta Debabarrenean inurrijale ere deitzen dioten. Eta hau, okil espezie bat da:... [+]


Zigiluen artean elkar ulertu, alternatibak eraikitzeko

Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]


2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


Eguneraketa berriak daude