Robin Hood informatikoak

  • Internetek erabiltzaileen eskura jartzen dituen tresna eta baliabideek hacker mugimenduari bultzada handia eman diote. Gaur egun «pirata» edo «gaizkile informatiko» bezala dira ezagunak hackerrak. Beraiek, ordea, hala ez direla erakutsi nahi dute.

2003ko azaroaren 09an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hacker mugimenduari buruzko informazioa biltzeko asmoz, urriaren 24tik 26ra bitartean Iruñeko gaztetxean egin zen HACK3ÑA izeneko hackmeeting-aren sustatzaileekin jarri ginen harremanetan. Ekimena hackmeetingsindominio.net helbidean era birtualean biltzen den asanbladak antolatu zuen. Guk arduradunetako bati hots egin genion telefonoz. Berak, ordea, galderak aipaturiko posta zerrendara bidaltzeko eskatu zigun. "Hackmeeting-a era asanblearioan antolatzen da eta arduradunak zerrenda horretan lanean gabiltzan guztiok gara. Gainera, hainbat gairi buruz nik dudan iritzia ez da taldeko gehienena". Hacker mugimenduaren eta topaketen inguruko galderak, beraz, e-postaz bidali genizkien. Erantzunak berehala jaso genituen. Hiruzpalau lagunen artean prestatu zituzten eta gainerako kideen adostasuna lortzean igorri zizkiguten guri.

Italiako hackmeeting-ak ereduak

Lehen hackmeeting-a 1998an egin zen, Florentziako Zentro Sozial Okupatu eta Autogestionatuan. Hain zuzen ere, Espainiako Estatuan antolaturiko hackmeeting-ek Italian egindakoak dituzte oinarri. Aurrenekoa Bartzelonako Les Naus zentro okupatuan egin zen 2000. urtean, bigarrena Leioako Udondo gaztetxean eta iazkoa Madrilgo Laboratorio zentroan. Antolatzaileek azaldu digutenez, bada arrazoirik hackmeeting-a aipatu lekuetan egiteko. "Ez dugu publizitaterik izan nahi, ezta inork gu bere propaganda kanpaina gisa erabiltzea ere. Gainera, gune hauek errebindikatu nahi ditugu Espainian jasaten ari diren errepresioaren aurrean". Madrilgo Laboratorio zentroa adibidez indarrez itxi zuten ekainean eta Bartzelonako Les Naus ere mehatxupean dago.

Hackmeeting-a gizarte mugimenduak teknologiaren arloarekin uztartzeko helburuarekin jaio zen. Teknologiaren bidezko erabilpenaren alde borroka egiten duten mugimenduen elkargune izatea eta aurrera begira hainbat ekitaldi eta ekintza elkarlanean antolatzeko oinarriak sendotzea ditu xede. Bere asmoa, dena den, ez da mugimendu konkretu baten erdigune izatea, "beste era batera pentsatzea posible dela erakustea baizik".

«Gaizkile informatikoaren irudia gobernu eta korporazioek sortu dute»

Gaur egun hacker hitza Internetek eskaintzen dituen baliabideak asmo txarrez erabiltzen dituzten pertsonak izendatzeko erabiltzen da maiz. Alegia, web guneetako edukiak deuseztu, posta elektronikoa irakurri, kreditu txartelaren datuak lapurtu edo birusak zabaltzen dituztenei deitu ohi zaie hacker. Informatikariek, hala ere, nahiago dute pertsona horiei «cracker» izena eman, hitz horrek islatzen baitu ondoen "gaizkile" hauen jokaera. Hacker bat, berez, programatzeko zaletasun handia duen pertsona da. Ez du asmo txarrez jokatzen. Ez du legea hausten. Akatsak topatu eta atzeko ateen bidez erabiltzaile arrunta sartu ezin daitekeen lekuetara iristen da, baina bere helburua ez da ezer deuseztea.

Hackmeeting-aren antolatzaileen hitzetan, "hackerra teknologia bere parte balitz bezala sentitzen duen pertsona da. Teknologia ezagutzen du eta bere erabilera sozializatzea lortzen du. Ez du askatasunaren alde ibiltari bakartia balitz bezala borrokatzen. Hackerrak taldean lan egiten du eta bere alorrean baliagarri izaten daki". Hackerrei buruz dagoen iritzi negatiboa ezezagunari diogun beldurrak sortu duela gaineratzen dute: "Jasaten ari garen aldaketa iraultzaileak ulertzen ez dituenak hoberena gauden bezala gelditzea dela uste du". Diotenez, gaizkile informatikoaren irudia ez da "inkontziente kolektibotik" sortu. "Gobernu eta korporazioek nahita sorturiko irudia da. Botereak ezartzen dituen mugetatik haratago ikasten duten, ezagutza hori besteen zerbitzura jartzen duten eta euren komunikazio tresnak kolektiboki sortzen dituzten pertsonak egoteak infokapitalismoak eta hura bultzatzen duten gobernuek ezarritako ordena mehatxatzen du". Horregatik jarri nahi izan omen diete hackerrei gaizkile etiketa.

Euskal Herriko hackerrak

Hackmeeting-a bigarren urtez Euskal Herrian egingo dela-eta, hacker mugimenduak gure artean bizi duen egoeraz galdetu diegu arduradunei. Galdera horri erantzutea zaila omen da. Batetik, hacker mugimendu ugari eta hacker bat zer den ulertzeko modu asko dagoelako. Eta bestetik, hacker mugimenduak ez daudelako geografikoki banaturik, "ezta nahi ere". Ziberespazioan sortu eta euren jarduera ahalik eta gehien hedatzen saiatzen omen dira. Dena den, hacklab edo hacker laborategiei esker nolabaiteko mugimendua identifika daitekeela diote. Euskal Herrian bi hacker laborategi daude: Metabolik BioHacklab Leioako Udondo gaztetxean eta Kakelbont Gasteizko Gaztetxean. Gainera, Iruñean eta Donostian ere ba omen dago mugimendurik. Hacklab delakoa, Metabolik BioHacklab-en web gunean irakur daitekeen bezala: "Hacker talde antolatu bat da. Sarearen dimentsio sozio-politikoa sustatzen du, erabakiak asanbladan hartzen ditu, ez du babesle ofizialik ez marka komertzialik, autogestioaren aldeko apustua egiten du eta bere ezagutza telematikoak besteon eskura jartzen ditu, boterearen zerbitzura dauden elite tekno-kognitiboak desmuntatuz eta informazio askatasuna bultzatuz".


Helbideak
HACK3NA: sindominio.net/hackmeeting
Metabolik BioHacklab: sindominio.net/metabolik
Kakelbont: www.kakelbont.org


Azkenak
Fermin Leizaolaren mundu interesgarriak

Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.  

Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]


Lurra eta konpromisoa ardatz, Bizkaiko hamar emakume baserritarren historia kaleratu dute

Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.


2025-06-27 | Hala Bedi
Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote uztailaren lehenetik aurrera

Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.


LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Egunaren bezperan, “sexu askapena eta harrotasuna” aldarrikatu ditu EHGAMek

Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua". 


EHUn kitxuaz, komunitate indigenen erresistentzia aldarrikatzeko

María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]


'Missa Solemnis'
Bihotzetik zeruraino

Beethovenen 'Missa Solemnis'

  • Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
  • Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]

Baztango Udalak “euskal errepublikaren parte” dela erabaki du

Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.


'Artxibo biluzia'
Memoria indibiduala, memoria kolektiboa eraikitzeko

Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.

-------------------------------------------------------

Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]


Adin txikikoak dituzten Gasteizko bi familia kale egoeran geratzeko arriskuan daude

Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]


2025-06-27 | Xuban Zubiria
Bretoiera eta Bretainiako kultura sustatzen zuen Breizh kooperatiba itxi dute

Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.


Frantziako Estatuak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko ditu, baina helburuetatik urrun

Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]


Ed Rojas
“Trans legea onartu dute, baina zer gertatzen da identitate ez-bitarrekin?”

Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]


Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


Espainiako Kongresuak gobernuari eskatu dio 78ko sanferminetako gertakariak “argitzeko” eta biktimei “aitortza” egiteko

1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.


2025-06-27 | Elhuyar
Adimen naturala

Adimen artifizialak adimenari berari buruzko eztabaida berpiztu du: zer da adimena, zertan bereizten dira giza adimena eta adimen artifiziala deritzoguna, zer egitura dute oinarrian… Eztabaida horrekin batera, animalien garunen egiturari eta gaitasun kognitiboei buruz... [+]


Eguneraketa berriak daude