Maria Rodriguez, psikologo klinikoa: «Ez dugu jakin nola maneiatu teknologia berriak»
Produktu eta zerbitzu guztiak bezala, teknologia berriak ere bere neurrian kontsumitu behar dira, zaletasuna gaixotasun bihurtzeko arriskua baitago. Zerk erakartzen gaitu bada horrenbeste? Zer bilatzen ote dugu makina horietan? Zein da menpekotasun horren zergatia? Galdera horiek eta gehiago argitzeko Donostiako Portaeraren Ikerketa eta Terapia Zentroko Maria Rodriguez Martin psikologo klinikoarekin hitz egin dugu.
Nola definituko zenuke mota honetako menpekotasuna?
Diagnosi gidaren barruan formalizatuta ez dagoen arren, menpekotasun horiek menpekotasun sozial bezala ezagutzen dira. Menpekotasuna gehiegizko erabilpenetik hasten da eta ondoren sortzen da beharra. Katalunian, esaterako, mota honetako menpekotasunak tratatzen diren zentro berezi bat dago.
Zergatik sortzen da menpekotasun hori?
Menpekotasunaren jatorria aztertzean, arazoa zergati bati lotzeko ohitura dugu. Adibidez heroina auzo marjinalei lotzen zaie. Beharbada gune horietan kontsumoa handiagoa da, baina ez dugu ahaztu behar ez dela horietan bakarrik kontsumitzen. Arrazoiak asko izan litezke: bakardadea, zure gustu berdinak dituzten lagunekin egoteko nahia... Batzuek menpekotasunak izateko joera badute ere, ez gara jende multzo horretara mugatu behar.
Ezagutu al duzu horrelako kasurik?
Bai. Hemen oraindik ez dira oso ohikoak baina ezagutu ditut, bai. Gogoan dut, esaterako, lagunak, mutil laguna eta ikasketak Internetengatik utzi zituen neska baten kasua. Bere bizitza Internet zen. Goizeko 4:00etan argia itzalita ordenagailuan txateatzen harrapatu ohi zuten bere gurasoek. Azken finean bere egoera berdinean dauden lagunekin konektatzen dira pertsona horiek eta elkar ondo ulertzen dute. Horixe da hain zuzen ere Internetekin gertatzen dena, antzekoak diren lagunen zirkulu bat osatzen da.
Zein ondorio du horrek jokabidean?
Zerbitzu horien zaletuek euren inguruarekin hausten amaitzen dute. Internet eta telefono bidez txateatzen duten lagun horiek gehiago ematen diete ingurukoek baino. Teknologia berrietaz baliatzen dira pertsonalki adieraztea zail egiten zaien sentimendu eta emozioak azaltzeko. Horrek ere badu eragina menpeko egiterakoan.
Gaixoak direla esan dezakegu? Zein da irtenbidea?
Bai noski, beste edozein menpekotasun bezala gaixotasuna da. Gaixo horiek askotan arazo bat dutenaz jabetzen dira. Zorrak egiten dituzte, kasu batzuetan lana ere galtzen dute edota ikasturtea gainditu gabe geratzen dira. Irtenbidea gaixoak arazoa duela aitortzea eta tratamendu psikologiko egoki bat hastea litzateke. Horretarako, jokamolde horiek alboratu eta beste batzuk indartu behar dira.
Zure aburuz, zein harrera egin diegu euskaldunok teknologia berriei?Teknologia berri hauek guztiak oso kolpetik jaso ditugu eta ez dugu jakin nola maneiatu. Ez digute erakutsi zein arreta jarri behar dugun teknologia hauengan.