Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
ostirala 2024ko apirilaren 19an
Mertxe Aizpurua: «Operazio honen funtsa politikoa da»
- San Fermin egunaren biharamunean hartu gintuen «Gara»ko Mertxe Aizpurua zuzendariak. Oporretan izan behar luke. Egunkariaren kontuak blokeatzeko arriskuak eta mehatxuak lantokitik hurbil izatera behartu dute, ordea. Lanetik erraz deskonektatzen duen pertsona dela esan digu. Horregatik, urtero ohi legez, San Fermin egunean Iruñean egon zen bere semearekin. Egoera kezkagarria izan arren, «Gara»ko langileek jasotako atxikimenduei esker aurrera egiteko moduan daudela adierazi digu.
«Gara»ren ondasunen bahitura ekar dezakeen Gizarte Segurantzaren agindua indarrean dago honezkero. Zein da egunkariaren egoera, zertan dago afera?
Babesik gabeko egoera batean gaude. Gurea ez den zorra leporatu zaigu eta horri aurre egiteko bitarteko gutxi daukagu. Agindua helarazi zitzaigunetik Gizarte Segurantzarekin hitz egiten saiatu gara. Izan ere, edozein enpresari horrelako zorra leporatzen zaionean, guri esan digutena baino zerbait gehiago esan behar zaiolakoan gaude. Hitzordu bat adosteko ahaleginak egin ditugu baina ez dugu gauzatzerik izan. Are gehiago, solaskiderik ez dugu aurkitu ere. Alegia, Gizarte Segurantzara deitu dugu baina ez dago aferaren jabe egiten den inor, inork ez du bere burua identifikatu nahi izan. Telefonoa hartzen duenari norekin ari garen galdetzen diogu nean, «hurrengoan hitz egiten dugunean esango dizuegu» erantzuten digu.
Zer iradokitzen dizu egoerak?
Bada, ez dakitela zer egin edo -are okerrago oraindik- ez dutela inolako negoziaketa gauzatzeko asmorik. Guk Gizarte Segurantzari planteamendu bat egiteko asmoa dugu. Erabakiari aurkeztu izan dizkiogun helegiteak ebazten diren bitartean ez dezatela inolako neurririk hartu planteatu nahi diegu. Guk gurea egin dezakegu, baina besterik ez.
Artean, «GARA Espainiar Estatuaren jomugan» txostena osatu eta gizarte eragile, alderdi eta sindikatuei aurkeztu diezue. Zer harrera izan du txostenak?
Ona. Gizarte eragileekin izan genuen bilera oso baikorra izan zen. Afera nahiko konplikatua da berez. Arazoaren gakoa zein den agertu nahi izan dugu hasiera beretik. Informazioa eskaini beharra ikusi dugu, aferaz informatzeko beharra dago. Prozedura bat dago indarrean eta horren gaineko segimendua eta informazioa zabaldu dugu hartara. Alderdi, sindikatu eta erakundeek arrazoia eman digute. Beren ustez ere, Gizarte Segurantzak hartu nahi duen neurriak ez du ez hankarik ez bururik. Operazioaren funtsa eta espiritua politikoa da, baina ez dute horrela azaldu nahi.
Prentsa Askatasunerako Ekimenak ekitaldi bat iragarri du uztailaren 19rako. Gizartearen babesa jasoko lukeen manifestazio baten beharra ikusten ote duzu?
«Gara»ren inguruan ari diren kolaboratzaileek sustatua da ekimen hori. Printzipioz ez da mobilizazio erraldoi bat bezala iragarria. Guk gainera ez dugu kanpaina luze bat egiteko asmorik. Guk ezin ditugu egunero gure indarrak xahutu mobilizazio kanpainetan. Gure kontuen bahitzeko erabakia datorren hilabetean edo hemendik bostera gauza daiteke, bien bitartean lanean jarraitu beharra daukagu.
Ekimena zertan datzan aurreratzen ahal diguzu?
Antolatzaileek giza kate bat osatu nahi dute. Katearen mutur bat Txillidaren Haizearen Orrazitik aterako da eta bestea Paseo Berriko Oteizaren monumentutik. Bi kateek bat egingo dute Kontxako pasealekuaren erdialdean. Tarteko gune ezberdinak izango dira aldi berean: kaian, Antigua auzoan, Alderdi Eder parkean. Hauetan, lan, gizarte eta kulturaren munduko hainbat pertsonek beren kezkak eta nahiak erakutsiko dituzte, arloz arloko errebindikazioak adierazteko modu bat izango da. Esaterako, lagun hauek «Gara»n islatu dituzten nahiak, gizartean gauzatuak ikusi nahiko lituzketenak, herritarren aurrean ezagutaraziko dituzte .
Bestalde, afera zabaldu zenetik politikarien eta boterean direnen erantzukizuna baloratzean, zure adierazpenetan etsipen puntu bat antzeman zaizu.
Egia da, bai. Honelako egoeratan herriarengana jotzeko ohitura izaten dugu. «Egin» itxi zuten -Egin Irratia barne- eta «Gara» sortu zen. «Ardi Beltza» itxi zuten eta «Kalegorria» sortu ere. «Egunkaria» itxi zuten eta «Berria» sortu da. Gero eta eraso bortitzagoak eta azkarragoak ematen ari dira. Gertakari hauek euskal esparru komunikatiboan ari garen komunikabideen ahuldadea agertu dute. Ahulak gara, defentsa gutxi daukagu, eta nahiz eta euskal instituzioek arrazoia ematen diguten -arrazoia ematearekin konformatzen gara, nolabait-, herri honetan ez daukagu eraso etengabe hauei aurre egiteko mekanismorik. Herri honek bere hedabide propioak sortu eta mantentzeko eskubidea dauka, bere hedabideak bermatzeko modua sendotu behar du. Euskal komunikabideak sortzeko kemena eta trebezia dugula erakutsi dugu, herri hau birsortzeko sostengua emateko prest dago behin eta berriro, baina sortutakoa defendatu eta babesteko modurik ez dugu ordea. Arazoa hausnartzeko arrazoiak badira honezkero.
Eusko Jaurlaritzako Miren Azkarate Kultura sailburuak aferan «inplikatuta dauden bi aldeen arteko kontua dela» esan du. Zer deritzozu?
Bere adierazpenek harritu ninduten. Ez dakit zein testuinguruan egindako galdera motari erantzungo zion. Dena dela, gertatutakoa gutxi axola zaiola ematen du. Ez dut uste Miren Azkarate horrelakoa denik, baina ez dut ulertzen zergatik egin dituen adierazpen horiek, ez dira pozgarriak.
«Euskarazko komunikabideak egoera birtual batean ari dira»
Euskal komunikabideen esparrua ahula dela ikusita, euren esparrua indartzeko beharra adierazi duzu. Esparrua indartzeko modurik ikusten al duzu?
Honezkero badago bide eta lan komun bat egina. Ez da erraza bidea egitea, noski. Baina dagoen bideari jarraitu, berau garatu eta indartzeko modu bat ikusten dut. Argazki Press agentziaren adibidea hor dugu, nazio ikuspegi batetik ari da -lan ikuspegi batetik esan nahi dut, ez ikuspegi politiko edo ideologiko batetik ari dela-. Agentzia honek lan egiteko era berri bat antolatu du, Euskal Herria bere osotasunean hartzen duen agentzia bat da, beharrezkoa zen eta gauzatu da. Adibide esanguratsu bat da.
Bestalde, gaur egun euskal komunikabide ugari dago, lanean ondo ari direnak, baina oso hedabide gutxi gara erakundeen laguntzarik gabe bizi gaitezkeenak. Nire irudipenez, euskal esparru komunikatiboan dena bermatua balego bezala bizi gara. Euskal komunikabide asko dago, herri handi samar gehienetan herri prentsa eta herri telebistak daude, baina ahulak dira. Egunen batean, dirulaguntza politika kentzen bazaie, hainbat eta hainbat proiektu bertan behera geldi litezke, eta hori ez da osasungarria. Euskarazko esparruan eta munduan ari diren komunikabideak egoera birtual batean bizi dira.
Bestalde, gaur egun euskal komunikabide ugari dago, lanean ondo ari direnak, baina oso hedabide gutxi gara erakundeen laguntzarik gabe bizi gaitezkeenak. Nire irudipenez, euskal esparru komunikatiboan dena bermatua balego bezala bizi gara. Euskal komunikabide asko dago, herri handi samar gehienetan herri prentsa eta herri telebistak daude, baina ahulak dira. Egunen batean, dirulaguntza politika kentzen bazaie, hainbat eta hainbat proiektu bertan behera geldi litezke, eta hori ez da osasungarria. Euskarazko esparruan eta munduan ari diren komunikabideak egoera birtual batean bizi dira.
Aurpegi biko gizona
«Garzon epailearen joera bitxia da. Euskal Herrian izan diren prozeduren eragile nagusietako bat da. Nazioarte mailan ordea, epaile aurrerakoi gisa agertzen da. Bi aurpegiko gizona ote?», dio Aizpuruak.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Jon Azkune Torres
#3
Ane Ablanedo Larrion
#4
#5
Josune Azurmendi
Azkenak
2024-04-21
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]
2024-04-21
Iker Iraola Arretxe
Gipuzkoa: Biren arteko jokoa
Eguneraketa berriak daude