CARRY HAMILTON: "IKUSPUNTU AKADEMIKOTIK EZIN DA TERRORISMO ADIERA ERABILI"

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Zerk bultzatu zuen kanadar bat Euskal Herria, abertzaletasuna eta emakumezkoa aztertzera?
Jugoslaviakoa gatazka nazionalista izan zen eta genero ikuspegiarena garrantzitsua izan zen oso hura ulertzeko. Eremu teoriko berria ari zen sortzen. Mercedes Ugaldek, Emakume Abertzale Batza erakundeaz egin zuen ikerketa ezagutu nuen orduan. Ezer egitekotan, frankismo garaia Euskal Herrian aztertu behar nuen; genero ikerketari heldu eta emakumearen protagonismoa zein izan zen hasi nintzen aztertzen. Etniak bezainbesteko garrantzia eduki dezake generoarenak.

Zer ekar dezake genero ikuspuntutik eginiko lanak?
Abertzaletasun berri hori nola eta zer baldintzapean sortu zen argitzea eta eginkizun horretan, emakumezkoen ikuspuntutik eginiko lan batek, gatazka eta gaia ulertzen lagundu zezakeen.Euskal nazionalismoaren sorreran, erakunde tradizionalak generoaren arabera antolatzen ziren. Gizarte aldaketak banaketa honen iraultza ekarri zuen, eta aldaketek emakumeengan izan zuten eragin handien.

Zure tesiaren mamia garai hura bizi zuten hainbat emakumeei eginiko elkarrizketak dira. Zailtasun berezirik izan al duzu?
Batzuei, arrazoi politiko edo pertsonalak zirela medio, ez zitzaien interesatzen; bistan denez, kontuzko gaia da, eta horrek bere eragina izan zuen. Bestetik, elkarrizketak guztiz irekiak izan ziren eta batzuetan espero ez duzuna topatzen duzu, bereziki elkarrizketatuek gaztaroaren garaiko bizipenak gogora ekartzen dituztenean. Azken batean, gerraostea eta frankismoa bizi zuten neska eta emakumeen gizarte historia txikia bildu nuen.

Zer azpimarratuko zenuke azken bi hamarkadez?
Egun, emakumearen partehartzea handiagoa da, arlo guztietan gainera. Lehen preso edota militanteen emakumeak ziren, egun alderdi eta sindikatuetan bozeramaile dira. ETAren barnean ere, emakume militante gehiago dago, joerez ari naiz, erakunde klandestino batez ari gara eta.

Alderdiek bereganatu al dituzte emakumeen errebindikazioak?
Bai eta ez, irudipena daukat Euskal Herrian gatazkak ez duela betarik uzten beste gaien inguruan aritzeko. Feministak argi mintzatu dira honetaz. Ez dakit gatazka galga den ala ez, baina egun, arazo nazionala eta bakearena konpontzea da nagusi.

Nazionalismo erradikala, ezker abertzalea komunitate erradikala (hainbat izen erabiltzen baitira) mugimendu itxi bezala kontsideratzen dutenak kritikatu dituzu.
Zaila da esatea non hasten den eta non bukatzen den komunitate erradikala. Komunitate bat da, eta hori antropologo eta historialarientzat guztiz iradokitzailea da, baina guztiz erratuak dira hori uharte bat balitz moduan aztertu nahi badute. Komunitate bat ezin da botoetan neurtu, ezta ETA laguntzen dutenen kopuruari erreparatuz. Douglass, Zulaika eta Aretxagaren lanek ez bezalaxe, Estatu espainiarreko komunikabideek, komunitate itxiaren bertsioa eskaintzen digute, haien interesen aldeko baita.

Zer iritzia duzu, Irailaren 11z geroztik, nazionalismoaren inguruan zabaltzen ari den irudiaz?
Terrorismoari buruzko ikerketak ugaritu dira, eta bortizkeria politikoa erabiltzen duten mugimenduak elkarren artean alderatzeko joera zabaldu da. Ene aburuz, terrorismo adiera ezin da erabili ikuspuntu akademiko batetik, ez du laguntzen ulertzen ez arazoaren sustraiak non diren, ezta soziologikoki guztiz konplexua den mugimendua ere. Terrorismo hitza ez erabiltzen, ez dugu gutxiesten bortizkeria politikoak gizartean duen eragina.


Azkenak
Urruñako sukalde zentrala prest da herriko haur eta adinekoei tokiko elikadura prestatzeko

Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.


Mapamundiak Afrikaren benetako tamaina islatu dezala aldarrikatu du kontinenteak

“Mapak ez dira erreminta hutsa, sinboloak dira, eta mapa zuzentzea Afrikari buruzko narratiba globala zuzentzea ere bada; duintasun kontua da”. Afrikako Batasunak eskatu du munduan oraindik erabilienetakoa den mapa distortsionatua alboratzeko.


Euskal Selekzioak jokatuko du munduko Wallball txapelketan

Wallball txapelketa abuztuaren 27tik 30era jokatuko dute. Euskal Herritik aparte Argentina, Belgika, Erresuma Batua, Valentzia, Herbehereak eta Puerto Rico herrialdeek hartuko dute parte.


Oposizioari aurrea hartuz, Bayrou konfiantza mozio batera aurkeztuko da irailaren 8an

"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi du Frantziako lehen ministroak. LFI Frantzia Intsumisoak, Frantziako Alderdi Komunistak, ekologistek, Alderdi Sozialistak eta RN Batasun Nazionalak, ordea, dagoeneko jakinarazi dute... [+]


Wagner birformulatua

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.

---------------------------

Oraingo... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez 20 pertsona hil ditu, tartean bost kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean bost kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


BEC ondoko ‘minipisuak’: 1.000 euro hilean eta 24 metro koadro, iruzurrean oinarrituta eta legearen gainetik

639 'minipisu' ari dira eraikitzen Barakaldon, BEC erakustazokaren aldamenean. Udal ordenantzak aginduta, hotel erabilera eman behar zaio espazio horri, baina "alokairu malgua" dela dio Be Casa-k. Egun batzuetako alokairuetatik hasi eta "hilabete batzuetarako... [+]


Festetako egitarauaren argazkia matxista dela salatu du Cascanteko emakumeen elkarteak

Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.


Paul Laverty gidoilari britainiarra atxilotu dute Edinburgon, Gazako genozidioaren aurkako kamiseta eramateagatik

Poliziak Palestine Action ekintzaileen taldea babestea leporatzen dio, Erresuma Batuko Gobernuak uztailean erakunde terrorista izendatu zuena. Bizpahiru orduz atxilo egon ondoren aske geratu da, baina epailearen aurrean deklaratu beharko du irailaren 18an.


Ipar Euskal Herrian hiru herritarretik bi autonomia handiagoren alde daude

IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.


Sexu heziketan formatuko dituzte irakasleak, Nafarroako hamabi ikastetxetan abiaturiko proiektu pilotuan

Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.


Reem Dandan, Gazarako Mugimendu Globala
“Gure herrian genozidioaren konplizeak badaude, gure erantzukizuna da horiek salatzea”

Global Sumud Flotillak deituta, dozenaka ontzi itsasoz ahaleginduko dira Israelek ezarritako blokeoa hausten. Ekimenera mundu osoko aktibistak batu dira, tartean lau euskal herritar. Deialdiari babesa adierazteko, Gazarako Mugimendu Globaleko Euskal Herriko delegazioak hainbat... [+]


2025-08-26 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Gogoratzeko moduko porrota, Taiwango gobernuarena

Logikoena zen, uztailaren 26ko lehen zaplazteko argiaren ondoren. Baina abuztuaren 23ko bigarrenak ihesbide politiko ia guztiak itxi dizkio Lairen gobernu taiwandarrari. “Gogorarazpen bozketan” beren hautetsi-tasuna gal zezaketen oposizioko Kuomintageko zazpi... [+]


Makro-onurak, mikro-ondoezak

Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]


AEBetako Defentsako inteligentzia zerbitzuko burua kaleratu dute, Iranen aurkako erasoetan Trumpi aurre egin ostean

Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]


Eguneraketa berriak daude