HERIOTZAKO ETA ERRETIROKO ASEGURUEK DUTE ESKAERA GEHIEN


2003ko martxoaren 09an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hego Euskal Herriko biztanleak gehiago kezkatzen ditu heriotzak etorkizuneko bizimodu erosoago batek baino. Datuek erakusten dutenez, %24k dauka heriotzako asegurua, %13,4k erretiroko planen bat eta %6,5ek bakarrik aurrezki asegurua. Hegoaldeko bizilagunetan, seme-alabak dituztenek daukate bizi aseguruen bidez aurrezteko joera handiena. Erretiroko aurrezkiei dagokienez, klase ertaineko jendea 25 bat urtez aritzen da, gehien jota, horrelako inbertsioak ordaintzen. Ondorio horiek ageri dira, antzina ez dela Intergallup España enpresak Agrupación de Vida y Pensiones de Union Española de Entidades Aseguradoras y Reaseguradoras (Unespa) taldearentzat egin duen ikerketa batean.

Inkestek eta azterlanek duten balioa dute. Tendentziak seinalatzen dituzte jeneralean, eta ezin zaie balio absoluturik eman. Hala eta guztiz, datuak emendatzen dituzte, zenbaitetan harrigarriak gainera, ikertutako herri edo sektoreari buruz. Arrazoitze hori guztia Unespak duela gutxi eginiko azterlan baten harira dator: lan hori Espainiako Estatuko biztanleen aurrezteko joerei buruzkoa da, eta guk oinarri gisa hartu dugu erreportaje hau lantzeko. Aipatu azterketa gauzatzeko, zenbait autonomia erkidegotan ere egin dituzte galderak, eta, horrenbestez, EAEko eta Nafarroako biztanleen aurrezteko ohituren gaineko argibide batzuk ere badira testuan. Bistan denez, guretzat aski mugatua da azterlana, ez baitakar Euskal Herri osoko biztanleei buruzko daturik. Horrez gainera, bereizirik daude EAEko eta Nafarroako datuak; dena den, aski antzekoak dira.

HERIOTZAKOAK ETA ERRETIROKOAK.
EAEn, heriotzako asegurua da bizi aseguruetan hartzaile gehien duena, betiere Unesparen arabera. "Arriskukoa" izendatzen dute teknikoki, eta aseguratuaren heriotzagatik, baliaezintasunagatik eta abarrengatik indemnizazioa eskakizun duten aseguruak biltzen ditu. Eremu horretako hamar biztanletatik bik baino gehiagok (%22,7k) aitortzen du aurreikuspeneko formula hori erabiltzen duela. Nafarroan, berriz, are handiagoa da ehunekoa: nafarren %25ek dauka horrelako polizaren bat. Hurrena, erretiroko bizi aseguruek dute eskari handiena, hau da, arruntean "erretiroko planak" deritzenak: aurrezpen sistematikoko produktuak dira, jeneralean epe luzeko bermea dutenak eta, prestazioari dagokionez, lanetik gelditutakoan jasotzekoak. Kasu honetan, antzeko ehunekoa ageri da EAEn eta Nafarroan: Hego Euskal Herri osoan, %13,4k adierazi du horrelako asegururen bat kontratatua duela.

Besstalde, badirudi Hegoaldeko biztanleek bestelako bizi aseguruetan ere dezente kontratatzen dutela. EAEn, adibidez, biztanleen %7,6k omen dauka erretirokoa ez den aurrezki asegururen bat, baina aurrezpen sistematikokoa eta garantizatukoa dena. Nafarroan, ordea, %5,8ra jaisten da ehuneko hori. Beste bizi aseguru batzuetan, bezeroak hartzen du bere gain inbertsioaren arriskua. Bada, EAEn, biztanleen %5ak omen dauka mota horretako polizaren bat; Nafarroan, aldiz, %2,3k soilik.


31 URTETIK AURRERA.

Aipatu azterlanean azaltzen denez, 31 eta 40 urte bitartean sortzen da aseguratzeko kezka handiena. Alde horretatik, hala Hego Euskal Herriko biztanleak, nola Espainiako Estatukoak, Europako beste zenbait herritakoak baino adinez zaharxeago direla hasten dira aurrezten. Europako herri horietan askoz hedatuago omen dago etorkizuneko diru baliabideak bermatzeko kultura, eta, ondorioz, handia omen da bizi aseguruetako inbertsioa.

30 eta 40 urte bitartean, bizi aseguruen artean, heriotzakoa omen da kontratatuena. Erretirokoetan baino poliza gehiago egiten da heriotzakoetan. Bi dira, nonbait, horretarako arrazoiak: batetik, pertsona askok adin horretan urruti ikusten dute erretiroa; bestetik, guraso izateko, etxebizitza propioa erosteko... sasoia da hamarkada hori, eta faktore horiek pisuzkoak dira heriotzako edo baliaezintasunezko arriskuei aurre egiteko aseguruak aukeratzeko.

Erretiroari dagokionez, hurrengo hamarkadan azaltzen da kezka; 41 urtetik aurrera-edo. Horrek esan nahi du Hego Euskal Herriko biztanleen batez bestekoak, gehien jota, 25 urteko epea hartzen duela erretirorako aurrezteko (teorikoki 65 urterekin erretiratzen da jendea; hortaz, 41ekin aurrezten hasiz gero, 25 urte dira).

Azterketaren ondorioetan ageri denez, ezkondua izateak ere badu nolabaiteko zerikusia aseguruak kontratatzeko garaian, eta ez da harritzekoa. Aurrezki aseguruak epe luzeko errentagarritasuna bermatzen duenez, formula hori denboran ziurtatutako aurrezmodua da horrelako produktuak dituztenentzat. Familiaren erantzukizuna duten biztanleak, seme-alabak dituztenak batik bat, gerora zer gastu eta baliabide izango dituzten pentsatuz bizi dira sarritan. Ondorioz, aurrezteko formula aseguratuak lehenesten dituzte, arriskuak gutxitzeko.


AURREZKI PRIBATUAREN KONTZIENTZIA GUTXI.

Azterlanaren arabera, badirudi, nahiz eta Hegoaldeko biztanleak aurrezki pribatuaren garrantziaz eta aukerez kontzientzia hartzen aritu, oraindik ere oso gutxi jabetzen direla benetan. Dena dela, Espainiako biztanle gehienak ere epe luzeko aurrezkietan dauden hainbat eratako formulen hartzaile bihurtuko dira denbora gutxian; zehazkiago esanda, bizi aseguruen hartzaile, aukera-aukerako aurrezki osagarriak izateko diseinatuak baitaude.


Bestalde, eta burtsako testuinguruaren eraginez neurri batean, bizi aseguruak epe luzera aurrezteko benetako alternatiba dira, batez ere arriskuaren beldur direnentzat, denbora luzean eroso aurrezteko bidea ematen baitute. Hau da, nork bere diru baliabideen arabera inbertitzen du, eta, nahi izatera, beste arrisku batzuen kontrako aseguruekin konbinatuz gainera (baliaezintasuna, alarguntza...). Dena dela, epe luzea da bizi aseguruaren "berezko lurra"; balio erantsia, berriz, hainbat urtetan edo hamarkadetan interesak izateko garantia

Zenbat eta diru sarrera handiagoa, orduan eta aurrezteko nahiz prebenitzeko plan gehiago
Hego Euskal Herriko biztanleetan, tarteko diru sarrerak dituztenak arduratzen dira gehien erretiroa babesteaz. Horrela dio bederen Unesparen azterlanak. Antza denez, zenbat diru duen batek libratzeko moduan, hainbateko ardura hartzen du prebenitzeko eta aurrezteko. Hau da, zenbat eta diru sarrera handiagoa izan, orduan eta ohartuago babesten du bere burua geroan izan ditzakeen diru estuasunetatik. Alde horretatik, erretiratu eta gero, biztanleek manten dezakete aurreko diru sarrera, baldin aurrez epe luzean pixkanakako diru ezartzea egiten badute. Horretarako, eskaintza handia dute bizi aseguruetako aurrezmoduen eta babesen arloan (erretiroko asegurua, heriotzakoa, "unit linked»-a eta aurrezki asegurua).

Aipatu azterlan horretan, Espainiako Estatuko aseguru eskatzaileek zer profil duten ere ageri da: 40 eta 50 urte bitarteko lagunak dira, gizonak nahiz emakumeak, erantzukizun familiarrak dituztenak eta hiritarrak gehienbat. Bizi aseguruei dagokienez, horixe omen da gaur egungo bezeroaren argazki robota, eta, jakina, horrelako produktuen (heriotzako eta erretiroko aseguruak edo epekako aurrezkia) jabetza ohikoagoa den kategoria sozialen ispilu da.

"Unit Linked" produktuen jabetzaren kasuan, hau da, inbertsioaren arriskua bezeroaren gain geratzen den aseguruen kasuan, gizonak dira hartzaile handienak, 40 eta 50 urte bitartekoak eta hileko 1.500 eurotik gora jasotzen dutenak. Erretiroko bizi aseguruei dagokienez (erretiroko planak, alegia), batez beste seme-alaba pare bat dituzten 40 eta 50 urte bitarteko gizon-emakumeak omen dira bezero ohikoenak. Aurrezteko joeretan, berriz, honako ezaugarri hauek ageri dira: tarteko diru sarrera dutenak dira hartzaile handienak, eta aski sarrera apalekoak ere (720 euro) saiatzen dira horretan.

Heriotzagatiko babesa ematen duten bizi aseguruetan, 30 eta 40 urte bitarteko gizon-emakumeak dira ohiko bezero: ezkonduak dira oro har, seme-alabaren baten edo pare baten guraso eta hileko 1.200 eurotik gora jasotzen dute. Datu hori ikusita, ematen du zerikusi handia dutela ezkontzak, guraso izateak, hipotekak, kredituak eta antzeko gertaerek era horretako babesa erabakitzeko garaian. Aurrezki aseguruen kasuan, berriz, 30 eta 50 urte bitarteko gizon-emakumeak, hilean 1.500 eurotik gora irabazten dutenak, ageri dira gailurrean.

Europan, 1.249 euro inbertitzen dira batez beste urtean bizi aseguruetan. Frantzian esaterako 1.506 euro inbertitzen dira, Espainian 599, EAEn 499 eta Nafarroan367.


Azkenak
Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-22 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Japoniar nazionalismoa hasi da berragertzen mozorrorik gabe

Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]


2025-07-22 | Mara Altuna Díaz
Haien hizkuntzak hiltzen uzteko prest ez dauden zortzi gazte grinatsu

Uztailaren 14tik 18ra munduko hizkuntza gutxituen hiriburua izan da Gasteiz. HIGA, hizkuntza gutxituetako gazte hiztunen topaketetan, lau kontinenteko dozenaka gazte elkartu ziren esperientziak eta estrategiak trukatzeko. Hizkuntza “txikiak” babestea dute helburu... [+]


2025-07-22 | ARGIA
Kanakyko independentistek eta Frantziak adostutako akordioa eztabaidatuko dute oinarriek egunotan

Uztailaren 12an akordioa sinatu zuten Kanakyko indar independentistek eta Frantziako Gobernuak Parisen. Negoziatzaile independentistek “akordio historikotzat” jo zuten. Alabaina, independentisten arteko hainbat taldek akordioari buruzko erreparoak agertu dituzte, eta... [+]


Banketxeen mozkinak eta ustezko ezinak

Askotan hitz egin izaten da (dugu) banketxeen inguruan, kritika askoren jo-puntuan jarriz behin baino gehiagotan. Inor gutxi ezagutzen dut banketxeei buruz zerbait txarra esan ez duenik… baina, era berean, inor gutxi ezagutzen dut banketxeen zerbitzurik erabiltzen ez... [+]


2025-07-22 | Nagore González
Maite ditugun pertsonen heriotza

Zenbat min jasan dezake bihotz batek?

Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?

Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.

Jolasa bukatzea... [+]


2025-07-22 | UEU
Elisa Peredo Quiroz (Maitelan)
“Emakume eta migrante izateagatik ez gaituztela kontuan hartzen hautematen dugu”

Kooperatibismo bat komunitateari begira: lurraldeetako beharrei erantzuteko ereduak zabaltzen jardunaldia izan zen ekainaren 19an eta 20an Usurbilen, Jakinek, Usurbilgo Udalak eta UEUk elkarlanean antolatuta. Praktika kooperatibo eraldatzaileen adibide gisa, besteak beste, [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


“Herriak erabaki du Hatortxu Rock 30 aldiz egitea”

26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]


2025-07-22 | Patxi Azparren
Armagintza eta gerrekin eten

Orain dela 39 urte Hego Euskal Herriak, Kataluniak eta Kanaria uharteek ezetz esan zioten NATOri; duela 36 urte lehenengo intsumisoek euren burua aurkeztu zuten Gobernu Militarretan. Garai hartan Gerra Hotzaren izua hedatuta zegoen, blokeen arteko gatazka, gerra nuklear baten... [+]


Bizkaiko autoeskolek hirugarren greba eguna izan dute astelehenean

Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute. 


Eguneraketa berriak daude