«METXA»-RI ESKERTURIKO IDAZLEA


2003ko otsailaren 16an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Hamabi urte luze joan dira «Metxa» ezagutu genuenetik. Orain hilabete batzuk «Metxa esaten dioten agirretar baten ibili herrenak» liburua (Elkar) berrargitaratua izan da. Halaber, Tentazioa taldeak pertsonaia honetan oinarrituriko antzerki lan bat estreinatuko du hil honen 21ean, Donostian. Nobela berriz ere kaleratu izanaren gainean aritu gara Koldorekin:«Liburu hau gaztetxoentzako idatzi eta Bilintx gazte literatur sarira aurkeztu nuen, eta Branka sailean argitaratu zen. Batek eta bestek liburua ez dela gazteentzako komentatu izan didate, ordea. Egokiagoa dela helduentzako, gazteentzako baino. Azkenean editoreek helduentzako sail nagusira pasatzea pentsatu zuten, baita berrargitaratu ere. Normalean alderantziz izaten dira bidaiak, helduentzako bezala idazten dena gazteek hartzen dute. Bidaia hori oso bitxia da».

Nikola Agirrek eta Koldo Izagirrek zerbait al dute komunean? Agirretartasuna agian? Egilearen hitzetan, izenaren zati bat besterik ez, eta hori kasualitatez. ‘Oso eskertua egon behar dut pertsonaia horrekin, uste ez nuela, halako pertsonaia inportante samar bihurtu delako. Irakurleak pentsatuko du, beharbada, nik aldez aurretik pentsatutako pertsonaia bat dela. Alegia, agirretartasuna zer den propio asmatu dudala eta horren arabera gero idatzi izan dudala. Bada, oso alderantziz izan da’.
Izagirrek espetxea ezagutu duten pertsonak eta pertsonaiak oso presente ditu, eta ez gaurkoak bakarrik, atzokoak ere bai. «Metxa», kasu. Egilearen hitzetan, Metxak oroimen pertsonal oso txarra du baina oroimen historiko izugarria:«Beharbada handiegia ere bai. Baina gaur egun oroimena eskas dugun zerbait da eta saiatzen naiz luzatzen». Metxa gudari aurreko edo osteko bat izan liteke eta desorduan ibil daitekeen gudari bat ere bai. Eboluzionatuz joan den pertsonaia:«Bai. Lehen liburuko pertsonaiatik bigarren liburuaren pertsonaiara alde handia dago, honetan pertsonaia ez da hain planoa, eboluzionatu egiten du. Berak uste baino gehiago baitauka ikasteko». Metxa pertsonaia gehiago gara daitekeela uste du Koldok. Ez omen da pertsonaia sinplea, baditu poliedroaren hosto batzuk, eta gehiago garatzeko ere eman dezake. ‘Dena dela, ez nuke pertsonaia bakarreko idazle izan nahi’, aitortu digu egileak.
Izagirreren nobeletan fantasia eta errealitatea uztartzen dira, errealismo liluragarri eta burgesetik urrun. Egile honek egungo nobela aipaturiko bi prisma hauetatik ikusten ote duen errezeloa agertu diogu:«Bai. Idazten den nobela masa, errealismo burgesa horretan definitzen dela esan genezake, alegia, linealtasuna noizean behin apurtuz baina lineala azken finean, gure baloreak sekula zalantzan jarri gabe, paternalismo bat menderatuekiko... gure zintzotasuna laudatzen duen nobelistika bat daukagu, oro har».
Izagirrek Susa argitaletxearekin eleberri bat abiatu zuen orain pare bat urte, Susaren webgunean. Asmo hartatik geratu denaz galdetu diogu azkenik: «Eztabaida sortzen da, eta jendeak bere ekarria egiten du, oso interesgarria da. Gauzak oso garbi izan behar dituzu, bestela ikaratu egin zaitezke. Horrek testu batek izugarrizko posibilitateak dituela adierazten du, egileak berak uste duen baino posibilitate gehiago, eta horrek, aldi bereko idazketa eta irakurketa izanez, nire esperientzian behintzat aspaldiko topikoa frogatu zuen, baina egia dena, alegia, irakurle bakoitzak bere nobela egiten duela».
Betarik hartzen duenean nobela hau gauzatzeko asmoa dauka Koldok. Modu honetara idatziko den lehen eleberria izan daiteke. ‘Ez dakit, baina horrek ez dit axola, benetan’, zehaztu digu Altzako idazle pasaiatarrak


Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude