Komikiak irakurtzeko ohiturarik ez duen lagun bati, argitaratu berri zuen komiki interesgarri bat eman zion Fernando Taranconek, «Trama» komikiari buruzko aldizkariko zuzendariak. Honi, antza denez, gustatu egin zitzaion istorioa eta hala erantzun zion Taranconi: "Ikaragarria da! Nobela bat izan zitekeen..."

Gizartea ez dago komikiak irakurtzera ohituta. Are gehiago, askori artearen beste espresio batzuk, literatura, zinema edota antzerkia esaterako, komikia baino osoagoak iruditzen zaizkio.
Komikia kontsumitzeko ohitura falta horrek, merkatua era nabarmenean mugatzen du eta gutxi dira ondorioz, Euskal Herrian argia ikusten duten komiki argitalpenak.
Apur horien artean indartsuen ageri dena, «Tmeo» aldizkaria da. Gasteizen sortu zen orain dela ia 16 urte, eta orduz gero, bi hilean behin kioskoetan egotea lortu du. Gaurkotasuna aitzakia hartuta, marrazki eta letra zorrotzek, ironia eta kritika hedatzen dituzte. Fanzineko arduradunak eurak, merkatua nola dagoen ikusita, gustura daude daukaten egoerarekin. 5.000 ale banatzen dituzte Hego Euskal Herrian eta Espainiako Estatuan.
Jarrera kritiko hori, nabaria zen «Napartheid» fanzinean ere. Orain urtebete inguru, ordea, argitaratzeari utzi zioten. Nafarroako Gobernuak euskararen aurrean zuen jarrera makurra salatzeko asmoarekin sortu zen kultur mugimendua 1988an, eta komiki aldizkaria mugimendu horren espresio bat zen. Fanzineak, ordea, indar handia hartu zuen eta bertako partehartzaileentzat, beti borondatez jardun dutenak, gehiegizko lana bihurtu zen aldizkotasun finkoz kalera ateratzea. Salmentek eta lan bolumenak gora egin zuten, baina profesionalizatzeko adina baliabide ez zuten. Horren atzean, betiko arrazoi bera, komikiak irakurtzeko ohitura eza. «Napartheid»eko kide Iñigo Martinezen esanetan, "komikiaren kulturarik ez dago Hego Euskal Herrian. Hemen 40 urteko gizaseme bat autobusean ikusten duzu komiki bat irakurtzen, eta harrituta geratzen zara. Europa mailan, hori ohikoagoa da. Jendeak liburuak eta diskoak erosteaz gain, bere komikiak ere erosten ditu".


Komikiaren inguruan mugitzen den jenderik gehienak, Frantzia hartzen du eredu moduan. Gizartean erabat barneratuta dago komikia. Era desberdinetako argitalpen ugari eta joera berrientzako ateak zabalik. Agintarien aldetik jasotzen duen arreta ere itxurazkoa omen da.
Hori Iparraldean ere nabari da. Napartheideko Iñigo Martinezek dioenez, "Baionara joan eta harrituta geratzen zara zer nolako komiki eskaintza dagoen bertako dendetan". Bertan egindako argitalpenak asko ez diren arren, mugimendua nabari da. Horren erakusle, Nafarroa Behereko Izura herrian egiten den Marrazkirri jaialdia. Izenak berak dioen bezala, marrazkia eta umorea batzen dituzten konposaketak biltzen dira bertan. Azkenengo 12 urteetan egiten da topaketa hau eta urtero, euskarazko komiki ale berriak aurkezten dira, gai anitzen inguruan.
Hego Euskal Herrian, merkatua berez zail badago, are gehiago euskarazko produktuentzat. «Napartheid»ek argitaratzeari utzi zionetik, «Ipurbeltz» da euskarazko aldizkari nagusi bakarra. Haurrei zuzendua dago «Ipurbeltz», eta ondorioz, zail dute helduek eurentzako moduko argitalpenak euskaraz aurkitzeko.
Atarian aipatu dugun Fernando Tarancon, Astiberri argitaletxeko arduraduna da. Argitaletxe honek, atzerrian egiten diren komikiak argitaratzen ditu hemen. Gazteleraz argitaratzera mugatzen da, ordea. Berez minoritarioa den genero bat kaleratzeak arrisku handiak dituela dio eta dirua galtzen omen du argitalpen horietako askorekin. "Nahiko nuke nik euskarara ere kanpoko produkzioak moldatzea, baina hori ia diru gehiegitxo galtzea litzateke", dio Taranconek.
Fernando Tarancon, argitaratzailea izateaz gain, «Trama» aldizkariko zuzendaria ere bada. Orain ia bi urtetik, Bilboko lagun talde batek argitaratzen du «Trama», komikiaren inguruan aritzen den aldizkaria. Merkatuan dauden berrikuntzak izaten dituzte hizpide eta komikiaren inguruko elkarrizketa, kritika zein erreportaiak biltzen dituzte. Noski, umore tirak ere badaude aldizkariak dituen 64 orrialdeetan. Doan banatzen dute aldizkaria, denda espezializatuetan. Honen helburua, berez komikia erosten duenari mugak zabaltzea da eta komiki era berriak probatzeko gonbitea egitea.


Heldutan komikia irakurtzen duenak, txikitatik datorkion ohiturari jarraituz egiten du. Gaur egun, 15 bat urteko gazteek, super heroien komikiak eta Ekialdetik datozen Mangak irakurtzen dituzte gehienbat.
Helduei dagokienez, Fernando Taranconek Bilboko Joker komiki dendan ikusten duenaren arabera, "jende jantzia da komiki irakurlea. Unibertsitate mailako ikasketak dituena, zinema, literatura eta antzerkia atsegin zaiona...". Gainera muga zabalak omen dituzte eta irekita ei daude komikiaren barruan datozen joera berriei ateak zabaltzera: AEB-etako produkzio independenteak, Europako joera berriak...
Baina bistakoa da gaztaroan komikiak irakurri arren, ohitura horrekin jarraitzen dutenak ez direla asko. Eta ez komikia gustatzen ez zaielako, bidean, telebistarekin, kontsolaren batekin edo Internetekin topo egin dutelako baizik