NILOKO SUKARRA


2002ko irailaren 29an
Medikuok aspalditik ezagutzen genuen Niloko sukarra, liburuetan ikusia baikenuen izen hori, geure ikasle garaietan bederen. Baina beste hainbat gaixotasun tropikal edo "exotiko" samar bezala, liburuetako kontua besterik ez zen gaitzak ikaragarrizko berpiztea izan du azken aldi honetan, duela aste batzuetatik hona "Ipar Amerikako mehatxu berria" izena hartzeraino. Lehendik ere nahiko beldurtuta bazeuden bertako biztanleak, baina honekin beste kezka iturri bat gehitu zaie oraintxe urtebete edo (2001eko irailaren 11n hain zuzen ere) New Yorkeko Dorre Bikien aurkako ekintzaren ondotik hainbeste aztoratu dituen terrorismo kontuei.

Gaitza ohizkoa eta arrunta da Afrikan, Ekialde Hurbilean eta Asiako mendebaldean, baina duela bizpahiru urte arte erabat ezezaguna zen AEBetan (eta gainerako "gizarte» aurreratuetan"). Baina azken egunetan egunkarietan behin eta berriz irakurri izan ditugu Niloko birusa dela-eta infektatuak izan ondoren hildako pertsonen albisteak. Abuztua arteko datuek diotenez, 361 pertsona kutsatu dira Estatu Batuetan eta horietatik 23 hil dira.
Horrek, noski, ikaragarrizko izua zabaldu du jendearen artean, baina esan beharra dago eltxoak (argazkian ikusten da horietako bat) hozka egindako 150 pertsonatik bakarrak erakusten duela gaitza. Ez dago horren kontrako botikarik, ezta txertorik ere, atseden hartu eta likidoak edatea besterik. Transmisio zikloa eltxotik txorira eta alderantziz izan daiteke, edo eltxotik pertsonara, baina sekula ere ez pertsona batetik bestera


Azkenak
Anne-Marie Lagarde. Matriarkatuaz (eta biziaz)
"Zukak puruki ezabatzen du sexu identitatea eta, hikak, aldiz, eraikitzen"

Matriarkatuaz doktore tesia egina da Anne-Marie Lagarde eta, gurean, gaiari buruzko espezialista egina da. Batean prima, bestean kadet, gure herrietako matriarkatua zertan zen deskribatu eta interpretatu digu, munduan diren formula matriarkalen berri emanez, eta bere historia... [+]


2024-05-19 | Lander Arretxea
Musika iruditan (II)
Bideoklipak: aurpegia ala gurutzea

Musikariaren lana musika sortzea eta jotzea da. Baina soilik hori? Irudiak eta sustapenak gero eta pisu gehiago dute alor gehienetan, eta musikariak ere ez dabiltza zurrunbilo horretatik aparte. Bideoklipa bilakatu da abesti edo disko bat kaleratzeko euskarri (ia) ezinbestekoa... [+]


Australiako aborigenen buztingintza

Australiako ipar ekialdean dagoen Jiigurru uhartean duela 2.000-3.000 urteko zeramika zatiak aurkitu dituzte James Cook unibertsitateko eta Australiako Ikerketa Kontseiluko kideek. Australian orain arte aurkitutako zeramika arrastorik zaharrenak dira. Arrastoen azterketa... [+]


Erroldan zentsuratuak

Erroma, K.a. 443. Lehenengoz zentsoreak aukeratu zituzten. Handik bi mendetara Errepublikako magistraturarik garrantzitsuena izango zen zentsurarena. Bost urtean behin bi zentsore aukeratzen zituzten, kontsul izandako senatarien artean.

Erantzukizun handiko kargua zen:... [+]


Eguneraketa berriak daude