BUSHEN PROTEKZIONISMOAK GURE ALTZAIRUAN ERAGITEN DU


2002ko apirilaren 21an
Behin Bushen administrazioak Ipar Amerikako inportazio siderurgikoei muga-zergak ezarrita, iragan martxoaren 20an hasi zuten Amerikako Estatu Batuek eta Europak altzairuaren gerra komertziala. Amerikako politika hori dela medio, gerta daiteke hirugarrengo herrialdeek Europa altzairuz jostea. Horregatik, kontraeraso moduan, Europako Batasunak ere muga-zergak ezarri ditu, altzairuaren sarrera eragozteko eta siderurgiako konkurrentziari lehengoan eusteko. Amerikako neurriek kalte dezakete, halaber, Euskal Herriko altzairugintza.
Munduko beste leku batzuetan ere jasango dituzte, berebat, gerraren ondorioak, hala nola, Japonian eta Korean. Eta, hain zuzen, hirugarrengo herrialdeek altzairua Europara desbideratzea izan daiteke berehalako ondorioetako bat. Horrela gertatuz gero, jaitsi egingo lirateke Europan siderurgiako prezioak eta arriskuan ikusiko lukete beren burua sektoreko enpresaren batzuk.
Halaxe da. Estatu Batuek, barruko industria siderurgikoa babesteko, zeinean ez baitzen gertatu Europakoan bezalako birmoldaketarik eta are gutxiago Euskal Herrikoan bezalakorik, joan den martxoaren 20az geroztik eta datozen hiru urteetarako, hesitu egin dute altzairuaren inportazioa, muga-zergen bidez: %30 ere ezarri diete produktu batzuei. Diotenez, «industria berregituratzeko, gaitasuna gutxitzeko eta produktibitatea handitzeko balioko diete neurri horiek».
Zenbatekoari dagokionez, muga-zerga %30ekoa izango da lehen urtean, %24koa bigarrenean eta %18koa hirugarrenean, dela automobilentzako eta etxetresna elektrikoentzako altzairu laminatuetan, dela janariak, edariak eta bestelakoak paketatzeko latorrietan, dela altzarientzako, ekipamenduentzako eta motorren ardatzentzako barra beroan laminatuetan/hotzean bukatuetan. Ondoko beste produktu hauetan, hots, autobideak egiteko eta eraikuntzako barra indartuetan, oliobideetako tutu soldatuetan, sarrailentzako hagaxketan, automobilentzako eta hegazkinentzako barra herdoilgaitzetan eta medikuntzako, hegazkinentzako eta ixteko alanbre herdoilgaitzetan, berriz, %15ekoa izango da lehen urtean, %12koa bigarrenean, %9koa hirugarrenean eta %8koa hiru urtetan. Horiez gainera, plakekin ikuskizun duten gauzakiei ezarri diete muga-zerga (ia guztiei, baita automobilentzako plakei ere). Azkenik, muga-zergarik ezarri gabe utzi dituzte, hala lanabesentzako altzairua, nola oliobideetako osagarrientzako ertz herdoilgaitza.


BIRMOLDATU GABEKO INDUSTRIA.

Ipar Amerikako administrazioaren arrazoi ofizialen arabera, nahiz eta 2000-2001 urteetan %20an gutxitu, siderurgiako inportazioek kalte handia egin diote hango altzairugintzako industriari, eta, horregatik, noraezekoa gertatu zaie muga-zergak ezartzea. Europako inportazioak, berriz, lau aldiz handiagoak izan dira azken lau urteetan, eta prezioek behera egin dute etengabe. Adituek diotenez, nabarmen aldatu da Europako industria siderurgikoa azken hogei urteetan: berregituratze gogorrak egin dira, gaitasuna eta milaka enplegu murriztu dira eta konkurrentzia oneko industria bihurtu da. Ipar Amerikan, eginkizun dute oraindik hori guztia, eta Bushen administrazioak berak eman dituen datuen arabera, erreka jota omen dago hango enpresa siderurgikoen %30.
Adibide gisa, aski da Espainiako eta Euskal Herriko altzairugintzaren bilakaerari erreparatzea; bereziki administrazio publikoari lotutako Bizkaiko Labe Garaiak eta Ensidesa enpresen kasuei. Birmoldaketa mingarria eta nahiko basatia egin ondoren -instalazioak gutxitu, milaka lanpostu desegin, enpresak berak desegin...-, aktibo errentagarriak elkartu eta korporazio siderurgiko berria sortu zen. Pribatizatu ostean, beste Aceralia bat egin eta nazioarteko talde batean sartu ziren, Luxenburgoko Arbed enpresaren eskutik. Joan den urtean, azkenik, Acelor taldea sortu zuten, Aceralia, Arbed eta Frantziako Usinor enpresekin batera, nazioartean konkurritzeko moduko enpresa nazioartekoa izatera iristeko.
Horrela, munduko altzairu-ekoizleen rankingeko lehen hamarretan, ez da ageri Ipar Amerikako enpresarik. 2000ko datu ofizialen arabera, hauexek dira altzairu-ekoizleen sailkapeneko lehen hamarrak: egoitzaz Luxenburgokoa den Acelor (54,8 milioi tona urteko), Japoniako Nippon Steel (28,4 milioi tona urteko), Hego Koreako POSCO (27,7 milioi tona urteko), Holandako Ispat Int (22,4 milioi tona urteko), Erresuma Batuko Corus (20 milioi tona urteko), Alemaniako ThyssenKrupp (17,7 milioi urteko), Txinako Shangai Baosteel (17,7 tona urteko), Japoniako NKK (16 milioi tona urteko), Italiako Riva (15,6 milioi tona urteko) eta Japoniako Kawasaki (13 milioi tona urteko).
Europako analistek prentsa espezializatuan egin dituzten adierazpenen arabera, Bush lehendakariak bere burua politikoki mesedetzeko hartu du erabaki hori, batik bat. Estatu Batuetan, Ohion, Pennsylvanian eta Virginian ekoizten da altzairua, eta, hain zuzen, datorren azaroan sei aulki izango omen ditu jokoan hango Ordezkarien Ganberan.


ERAGINAK EUSKAL HERRIAN.

Estatu Batuek beren lege propioen kontra hartu dituzte neurri protekzionistak, hau da, neoliberalismoaren aitzindari den Merkataritzako Nazioarteko Erakundearen legeen kontra. Horrela izanik, Europan larritu egin da hainbat jende, zuzeneko nahiz zeharkako eraginengatik, eta Europako enpresen eskubideak zaintzeko neurriak hartzeko eskatu diote Europako Batasunari. Europako Batzordeak 2.500 milioi eurotan balioetsi du muga-zergen zenbatekoa, eta, diotenez, neurriek 6 bat milioi altzairu-tonatan izan dezakete eragina. Nola Europan 160 milioi tona ekoizten baitira altzairu landugabean, sei milioi tonen erasanak ez dirudi hain larria.
Dirudienez, zeharkako ondorio ekonomikoak izango dira larriak. Muga-zergak direla kausa, munduko hainbat lekutako produktuak ezingo dira Ipar Amerikako merkatuan saldu, batez ere Txinakoak eta Koreakoak. Kontuak horrela, beste merkatu batzuetan saltzeko ahalegina egingo dute Asiako ekoizleek, batik bat Europako merkatuan saltzekoa. Konkurrentzia horrek, jakina, prezioen jaistea eta siderurgiako enpresa batzuen iraun ezina ekarriko lituzke, ziur aski.
Euskal Herriko altzairugintzari dagokionez, Bushen administrazioaren neurriak ez dira izango nonbait hasieran uste zen bezain kaltegarriak. Muga-zergak ezarri zirenean, sektore gehiagori erasango zien iritzia zabaldu zen. Hodigintzan, esate baterako, uste zen, Ipar Amerikara ugari esportatzen duten enpresak izanik, bai Tubacexek, bai Tubos Reunidosek, erruz nabarituko zutela egoera. Bateko nahiz besteko zuzendaritzetatik jakinarazi denez, ordea, neurriek ez dute batere eraginik izango beren jardunean. Euskal Herriko enpresen artean, benetan, bi talde hauek nabarituko dute neurrien eragina: Aceraliak (garai bateko Bizkaiko Labe Garaien taldea. EAEn eta Nafarroan dauzka instalazioak) eta Sidenorrek (Hegoaldean eta Espainiako hainbat lekutan dauzka instalazioak), zein baita, bestalde, Espainiako ekoizlerik handiena, altzairu berezietan. Azkenik, Estatu Batuetan saldu ezin den hirugarrengo herrialdeen altzairua Europara iristen bada, jaitsi egingo dira prezioak eta, noski, Euskal Herriko siderurgiak ere nabarmenduko du beheratze hori

Europako Batasunaren erantzuna
Europako Batasuneko merkataritzako ordezkariek eta ministroek plan bat diseinatu dute, Estatu Batuek hartutako erabakiek, hango altzairu-inportazioei %30 arteko muga-zerga ezartzeko deliberamenduek, zein joan den martxoaren 20an jarri baitziren indarrean, Europako altzairuaren industria kalte ez dezaten. Europako Batzordeak inportazioko kuota maximoak ezartzea lehenetsi zuen, Estatu Batuetan sartu ezin den altzairu guztia -batik bat, Txinakoa, Hego Koreakoa, Japoniakoa, Brasilgoa eta Egiptokoa-, Europan merkatura ez dadin. Izan ere, egoera horretara iritsiz gero, ziurtzat jotzen da prezioen beheratzea eta Europako enpresa batzuen porrota.

Neurri babesgarri horiek martxoaren 28an jarri ziren indarrean, sei hilabeterako. Arauen arabera, %14,9 eta %26 arteko muga-zerga ezarriko zaie altzairugintzako hamabost produkturi, baldin inportazioetan Europako Batzordeak ipinitako muga gainditzen badute. Europako Batasuneko arduradunen esanetan, ez dute norgehiagokarik nahi, baizik eta beste hau da kontua: «Gure interesak eta Europako industria siderurgikoarenak defendatu beharra daukagu». Europako Batasuneko Merkataritzako komisarioak adierazi zuen litekeena dela, Europako Batasunean eta urteko, Hamabostek lehendik inportatzen dituzten 27 milioi tonez gainera, beste 15 sartzea.
Europako Batasunaren erabakiek, dena dela, gutxi erasango diete Estatu Batuei, zeren ez baitute altzairurik esportatzen; nabarmen, ordea, Txinari, Brasili, Egiptori eta Hego Koreari, herrialde horiek izango baitute, hemendik aurrera, produktuak Europan merkaturatzeko beharra


Azkenak
2024-05-05 | Ainize Madariaga
Maskaraden hegaletan

Lehentze franko ditu Pagolako maskaradak: lehentze da Pagola herriak maskaradak ematen dituela; lehentze ere da Kabana pertsonaia neska batek jokatzen duela; lehentze ere da maskaradako txirulariak oro neskak izan direla, Urdiñarbeko barrikaden denboran; lehentze da... [+]


2024-05-05 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


Pertson(alismo)en politika

Sánchez Sánchez Sánchez Sánchez Sánchez. Bost egun errepikaren errepikaz. Enpatxura arte eztabaidatu da “hausnarketa” egun batzuk hartzeak zenbat duen zintzotik eta zenbat jokaldi politikotik. Baina deus ez bere egiteko... [+]


Alejandra Burgos eta Karla Guevara, El Salvadorko trans aktibistak:
"LGTBI komunitatea eta emakumeak beti egon gara salbuespen egoeran"

Pasa den otsailaren 24an Egia, Justizia eta Erreparaziorako ekitaldi bat antolatu zuten Bilbon, Mugarik Gabe erakundeak, Bizitu Elkarteak, Feministaldek, Mujeres del Mundok, Zehar Errefuxiatuekin elkarteak eta Colectiva Feminista Para el Desarrollok. Hiru indarkeriak ardaztu... [+]


Euskara okupatu, marisolasteko

Urtez urte eta belaunaldiz belaunaldi hitzak aldatzen doaz, eta horiekin batera hitzen esanahia. Modu asko daude norbere burua izendatzeko: soropil, biziosa, marioker, ez-binario, maritxu, eta beste. Pertsona sexu-genero disidenteen beharrak asetzeko euskara zikintzeaz eta... [+]


Eguneraketa berriak daude