Lagun on batek bere sagardoa dastatzeko aitzakiarekin bazkaritara konbidatu gaitu. Kaletarra da jaiotzez gure laguna, baina antzinako ola eta erroten usain hezea duen paraje batera zeharraldatu zen aspaldi samar. Bizitoki eta lantegi duen txoko horretan, bere sagarrondoen izerdia muztio bihurtu du lehenik, eta ondoren honi bakean laga dio, bera bakarrik barrikatxoan sagardo izatera iritsi dadin.

Kaleko gure etxeetan ametituko ez genizkiekeen ate-hotsak eta zalapartak eginez ibili dira lau familiotako haur eta gaztetxoak. Eta amaren bati txikien arteko bandidoenari purrustada egitea otu bazaio, "utzi'iozu lasai, emakumea" esango zion, desbarajuste guztiak guk aldegindakoan konpondu beharko dituen lagunak. Ordainetan, hain eskuzabal hartu gaituenari "Donostiako auzo bateko kalekumea izateko, nahiko sagardo edangarria atera zaik" esan diogu konbidatuok, irribarre txikiz.
BETE ditugu estrainekoz basoak eta batek esan du "Abiadura Handiko Trena eraikitzeko planoetan etxe hau salbatu duen marra berriagatik". Eta sagardo tragoak eztarritik bidea irekitzen zigun unean, urrutiko bulego batean imajinatu ditugu politikari, ingeniero eta kargudun handiak mila planoetako milioi bat marraren arteko bat milimetro bat haruntzaxeago berriro markatzen
Bigarren tragoarekin, tren horrek zoko hauen gainetik hegan egin dezan eraikiko duten zubia gutxi gorabehera nondik joango den galdetu diogu elkarri, matxoiek betiko itzalpean utziko ote gaituzten, obretan egingo dituzten txikizioen ondoren paraje hauek ezagutzeko moduan geratuko ote diren, karril gaineko boieng horrek zer nolako burrunda aterako ote duen.
Ondorengo tragoak errejimen estuan ez daudenek egin dituzte, eta denek zerabilten buruan etxe hau salbatu duen milimetro horrek berak kondenatuko zuela besteren bat. Bizia beti ying eta yang.
Biharamonean Donostialdetik Iruñerako txangoa egin dugu. Hemen, nire hezur eta giharrak ordenean jartzen lagunduko didala agindu dit emakume nafar batek, eta liburu oso interesgarri bat oparitu. Honetan, gure gorputza ingeniero baten begiz aztertu duenaren hainbat ideiaren artean, Tibeteko egungo Dalai Lamak esana biltzen du, itxaropentsu: "Ia beti txarra bada albiste, egunerokoa ona delako da". Esan behar diot hurrengoan Nekane Ripodasi: Dalai Lama hain optimista bada, Euskal Herriko hirigintza ezagutzen ez duelako da, seguru.
Gure autopista, trenbide eta hirigintzan, mendiurraketa, lur xahutze erraldoi, itsusikeria monumental eta arrisku-tranpak dira nagusi. Jadanik hondatua geneukan paisaia erabat suntsitu eta gure herrien urteetako memoria apurra birrintzeko lanean sutsu lehiatzen da buldozerra edonon. Txikizioan, berdin hondazale ikusten ditut orohar erabakitzaile gehienak, izan daitezen ezkerreko edo eskuineko, politikari edo tekniko, unionista, autonomista zein independentzizale.
Txarrera ohituta, alboan daukagun edertasun alea ez ikustera iritsi gara azkenean. Eta ilunabar berezi bateko argitasuna egokitu behar zaigu hondamendiari desafio egiten dion albiste ona gozatzeko. Egunotan, Iruñetik Donostialderako bidean, Leitzaran eta Oriako autobideak lotzen dituen gunera hurbiltzean aurkitu dut nik. Zuk ere, Amasako maldan behera zatozela, frenuak sutan datozen kamioiek beta ematen badizute, bide bazterrean ikusiko duzu: izurriteen gainetik berpiztu den zumarraren miraria. Onddo hiltzailearekin borrokan dirauen zumarraren loria. Zumar horrek berak egin zion agur, beste batean, galga guztiak kixkalita Aduna pareko zuloan familia bat txirtxilatzera kontrolik gabe amildu zen kamioi hari ere. (Eta ondoren diputazioak bidegurutzea hobetu egin zuen). Egunotan, Sorabillari begira, bere lore-hazi arin berde-horia eskainiko dizu zumarrak, horko hormigoi, galipot, eskonbro eta seinaleen aldameneko muntotik. Sistemaren ondoan eta bazterrean loratzen dira albiste onak