BERPIZTEN HASI DA EZKERRALDEA


2002ko martxoaren 24an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Bilboko ibaiaren ezkerraldea duela 20 edo 10 urte ikusi zuenak eta geroztik 2002. urtean ezagutu duenak berehala esango du erruz aldatu dela paisaia. Bizkaiko Labe Garaiak izan ziren ezkerraldeko sinbolo industrial esanguratsuena: «AHV de Baracaldo, que alumbran todo Bilbao» zioen kanta zaharrak. Eta, hain zuzen, 2002ko urte honetan 100 urteko historiaren lekuko izango ziren eraikin horren instalazio eta labetzarrak eraitsi izana da langile-eremu horretan guztian arras basatia izan den birmoldaketa industrialaren adierazpen mingarriena. Birmoldaketa siderurgikoa ez ezik, ontzigintzakoa, ekipamenduko ondasunena, ongarritzeko gaiena, itsasokoa, nabigaziokoa eta abar ere gertatu dira alderdi horretan, eta sektore horietako enpresa ugari zegoen ezkerraldean, hala zuzenekoak, nahiz zeharkakoak.

Zuzeneko 30.000 lanpostu baino gehiago galdu dira azken bi hamarkadetan; zeharkakoak, berriz, 100.000tik gora. %29,2ko langabezia tasa zegoen ezkerraldean joan den hamarkadako erdi aldean; hau da, Hego Euskal Herrian baino %5,5 gehiago, batez beste. Horrek esan nahi du 25.000 langabe zeudela. Gaur egun, ezkerraldeko adibide nabarmenenak bakarrik jartze aldera, %20tik gorakoa da langabezia Sestao aldean, %14 ingurukoa Portugaleten eta %11koa Barakaldon.

SUSPERTZEKO PLANA.

Orain, alderdi horietan dabilen bisitariak obra ugari ikusiko du instalazio industrial zaharretan. Guztiak dira gaur egungo suspertze industrial eta urbanistikoaren adierazgarri, baita datozen urteetakoen seinalagarri ere. Hainbat instituzio da aldakuntza horien eragile; hala nola, Eusko Jaurlaritza, Bizkaiko Foru Aldundia eta Bilbao Ría 2000.
Ezkerraldea Suspertzeko Planaren barruan zegoen hori guztia, baina egitasmoa geldirik egon da ia urtebetez, liskar politikoak tarteko. Azkenean, EAJk, PPk, PSE-EEk eta EAk otsailetik aurrera bultzatzen hastea erabaki dute. Planean, 1.503 milioi euro inguruko inbertsioa dago aurreikusia lau urteko epean. Lehen fasean, 270 milioi euroko inbertsioa ageri da guztira.
Batasuna eta Ezker Batua prest agertu dira beti, suspertzeko planaren batzordean parte hartzeko, baina oraingoz ez da horrela gertatu. Koalizio abertzaleak instituzio publikoen jarrera aktiboagoa eskatu izan du eta ezkerraldearen geroa esku pribatuen ekimenaren ardurapean ez uztea. EBk, berriz, dagoeneko abian zeuden proiektuak planean sartu izana kritikatu izan du.
Lau urteren buruan, ia 350.000 metro kuadro izango ditu ezkerraldeak poligono industrialetan, enpresa berriak kokatzeko. 108 milioi euro baino gehiago inbertituko dira. Duela urte batzuk arte, enpresa handien basea izan da ezkerraldea. Orain, aldiz, txikiek eta ertainek hartuko dute lekua poligono industrial berrietan. Sprilur erakundearen planak betez gero, Eusko Jaurlaritzaren menpeko enpresak eta dozenaka ETE kokatuko dira alderdi horretan, 2004 urterako.
Hiru poligono industrial egingo dituzte 2004 bitartean: Burtzeña-Barakaldo, Ballonti-Portugalete eta Granada-Urtuella. Erandio inguruan eraikitzekoa da laugarren bat. Berez, eskuineko ibarra da, baina ezkerraldeko industriarekin eta ekonomiarekin zerikusi handia duena. Erandiori ere erasan zioten ontzigintzako, itsasoko, ekipamenduetako eta etxetresna elektrikoetako birmoldaketek.
300.000 metro kuadro baino gehiago hartuko ditu Burtzeñako poligono industrialak Kadaguaren bokalean, Bilbo Handia metropoliaren leku estrategikoan. Ia 96 milioi euro inbertituko dituzte, eta teknologiako nahiz hirugarren sektoreko jarduerentzat izango da, bereziki. Obrak hasiak dira, jada, eta 2004an inauguratuko dute.
Ballonti-Portugaletekoak ere 30.000 metrotik gora hartuko ditu, 13 milioi euroko inbertsioa egingo dute eta industriako, banaketako eta hirugarren sektoreko jarduerentzat izango da, batik bat. Horrez gainera, aparkalekuak, zona berdeak eta ekipamendu sozialekoak ere izango ditu. Trapagaran da lurrez, Ballonti ibaiaren bi aldeak hartzen ditu eta A-8 autobidearen ondoan dago. 2002ko irailean inauguratu nahi dute.
Granada-Ortuella poligonoa da, oraingoz, Sprilur erakundeak eskualdean egin duen poligono industrial garrantzitsuena: 1992an hasita, 40.000 metro kuadro eraiki zituzten. Geroztik, 27 enpresa kokatu dira, eta 253 pertsona enplegatu dituzte. 1998an ekin zioten bigarren faseari, eta 68.000 metro kuadro jarri dira enpresen eskura. Bestalde, maiatzean inauguratzekoa zen 11.000 metro kuadroko urbanizazio bat, Abanto-Zierbenak sustatutako industrialdeari dagokiona, baina atzeratu egin da zertxobait. 6 milioi euro inguru inbertitu dira, eta 20 bat ETErentzako lekua jarri da.


ENPRESA TXIKIEN ETA ERTAINEN ALDEKO APUSTUA.

Bizkaiko eta EAEko instituzioetako arduradunek ETEn eta autoenpleguaren aldeko apustua egin dute, ezkerraldeko ehundura industriala berreskuratzeko. Testuinguru horretan jaio ziren Centro de Desarrollo Empresarial de la Margén Izquierda (CEDEMI) eta DEMA elkarteak. CEDEMI eskualdeko promotore berrien ardatz nagusi bihurtu da. Orain dela lau urte sortu zen, eta Ilgner eraikinean kokatu zuten; garai batean AHV enpresarenak ziren lurretan, hain zuzen. Dagoeneko, 215 proiektu baino gehiago aztertu ditu. Horietatik, 33 bihurtu dira enpresa edo garapeneko egitasmo: datozen hiru urteetan, zuzeneko 340 enplegutik gora sortuko dituzte eta 14 milioi euroko inbertsioa egingo dute. CEDEMI zentroa bera ere enpresen mintegi bilakatu da, eta proiektu berritzaileentzako edo eskualdean sor daitezkeen teknologia berrientzako 20 enpresa hartzeko lekua dauka.
DEMA Bizkaiko Foru Aldundiaren Enplegu departamentuaren menpeko zentroa da, eta Barakaldoko Elkartegian dauka egoitza. Duela 10 urtez geroztik, enpresa-kultura sustatzeko eta babesteko hainbat egitasmo bideratu ditu, formazioko eta finantzako laguntzak emanez, betiere lan mundura nekezen iristen diren kolektiboak lehenetsiz; hots, gazteak eta emakumeak. DEMAren laguntzaz sortutako 77 bat enpresetatik 20 kokatu dira ezkerraldean. Gazteak dira iniziatiba gehienen erantzuleak, eta Barakaldon, Trapagaranen eta Portugaleten ireki dituzte negozioak, batik bat.
Horrelako enpresez gainera, oraindik ere badira eskualdean fabrika handiak; hala nola, BW, La Naval eta Petronor, baita aberastasuna eta enplegua sor dezaketen proiektu handiak ere. Zenbait makroproiektu energetikok, hala ere, Bizkaiko Badia proiektuak edo gasifikatzeko plantak eta Petronorren IGCCk kasu, herri mobilizazioak sorrarazi dituzte, eskualdean izango luketen ingurumeneko eta gizarteko eraginagatik


Azkenak
“Herriak erabaki du Hatortxu Rock 30 aldiz egitea”

26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]


Banketxeen mozkinak eta ustezko ezinak

Askotan hitz egin izaten da (dugu) banketxeen inguruan, kritika askoren jo-puntuan jarriz behin baino gehiagotan. Inor gutxi ezagutzen dut banketxeei buruz zerbait txarra esan ez duenik… baina, era berean, inor gutxi ezagutzen dut banketxeen zerbitzurik erabiltzen ez... [+]


2025-07-22 | Nagore González
Maite ditugun pertsonen heriotza

Zenbat min jasan dezake bihotz batek?

Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?

Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.

Jolasa bukatzea... [+]


2025-07-22 | Patxi Azparren
Armagintza eta gerrekin eten

Orain dela 39 urte Hego Euskal Herriak, Kataluniak eta Kanaria uharteek ezetz esan zioten NATOri; duela 36 urte lehenengo intsumisoek euren burua aurkeztu zuten Gobernu Militarretan. Garai hartan Gerra Hotzaren izua hedatuta zegoen, blokeen arteko gatazka, gerra nuklear baten... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | ARGIA
Kanakyko independentistek eta Frantziak adostutako akordioa eztabaidatuko dute oinarriek egunotan

Uztailaren 12an akordioa sinatu zuten Kanakyko indar independentistek eta Frantziako Gobernuak Parisen. Negoziatzaile independentistek “akordio historikotzat” jo zuten. Alabaina, independentisten arteko hainbat taldek akordioari buruzko erreparoak agertu dituzte, eta... [+]


2025-07-22 | UEU
Elisa Peredo Quiroz (Maitelan)
“Emakume eta migrante izateagatik ez gaituztela kontuan hartzen hautematen dugu”

Kooperatibismo bat komunitateari begira: lurraldeetako beharrei erantzuteko ereduak zabaltzen jardunaldia izan zen ekainaren 19an eta 20an Usurbilen, Jakinek, Usurbilgo Udalak eta UEUk elkarlanean antolatuta. Praktika kooperatibo eraldatzaileen adibide gisa, besteak beste, [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


Bizkaiko autoeskolek hirugarren greba eguna izan dute astelehenean

Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute. 


Nerabeak

Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]


BSHko langileen gehiengoak onartu egin du sindikatuek eta enpresak adostutako aurreakordioa

Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Astelehen arratsaldean jakin da langileen %78k babestu dutela akordioa. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira,... [+]


Cesar-Neron kasua

Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]


Ana Sagasti (AZ Ekimena)
“Jasanezina da sanferminetan pixaren kiratsa eta etengabeko soinua”

Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]


Riviera Gaza: euskal ekonomiarako aukera bat?

Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]


Donostiako Klasikoa eta Israel-Premier Tech taldea

BDZ Israeli Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak mugimenduko (BDS nazioartean) ordezkaritza bat bildu berri da Donostiako Klasikoa antolatzen duen Oceta erakundeko arduradun batekin. Jakinarazi digu aurten, iaz ez bezala, lasterketara ez dela talde israeldarrik etorriko... [+]


Eguneraketa berriak daude