Datorren martxoan burutuko du PSE-EEk ezohiko Batzar Nagusia edo Kongresua. Joan den maiatzeko hauteskundeen ostean, Odon Elorzak Konferentzia bat eskatu zuen. Irailean, berriz, alderdiaren egoera ikusita: Kongresu bat. Bere iritziz, herri honen eta euskal sozialismoaren onerako, Kongresu baten beharra nagusitu da azkenik. Alderdiaren egoera aipatuz hasi dugu elkarrizketa:«PSE-EE begi bistako krisi bat bizitzen ari da. Krisi hau, alderdi sozialistak azken urteotan Euskadin eraman duen estrategiaren ondorioa da. Maiatzaren 13ko emaitzek eragin zuten nahigabeak PSE-EEko zuzendaritzarekiko kritika maila areagotu zuen. Nik neronek, kasu, alderdian eztabaida sustatzeko Konferentzia politiko bat proposatu nuen, zuzendaritzak bere hitza eman zuen, baina ez zuen burutzeko benetako borondaterik agertu. Hartaz, zenbait alderdikidek nirekin bat egin zuen. Litekeena da, tarteko beste zirkunstantziak ere egotea, nik neuk ezagutzen ez ditudanak».

Hori da Ramon Jauregi -gidatzen duen gestoraren bidez- saiatzen ari dena. Nik sintesi posible bat izatea espero dut, betiere, sintesi deskafeinatu bat ez den bitartean. Hau da -nire ikuspuntutik betiere-, ezerezaren sintesia egiteko eta ginen bezala gelditzeko, ez du merezi izango krisi egoera hau eman izanak. Ona da sintesi bat bilatzea eta aurkitzea, baina maiatzaren 13ko garaira eraman gintuen jarrera politikotik aldentzeko. PPren itzalera eta bere inertziaren arabera segitzea kaltegarria litzateke guretzat. Edozein estrategia frentista ez arbuiatzea -alde batekoa nahiz bestekoa-, proiektu irekia eta propioa ez izatea, eta oraingo marko politikoarekiko irekia eta malguagoa ez izatea oso kaltegarria litzateke PSE-EErentzat.

Gestoraren proposamena motza ikusten dut, ausardia falta ote zaion inpresioa daukat. Proposamen honek euskal alderdi sozialistaren gehiengoa integratu nahi duela pentsatu nahi dut, baina PPk -eta bere hedabideek- Zapatero erasotzeko erabil ditzakeen gogoetak eta adierazpenak gehiegi landu gabe. Edonola ere, nik sozialismo euskaltzalearen nire proposamenak defendituko ditut, alderdiaren barne demokraziatik betiere, ideia guztiekiko errespetuan.

Gipuzkoako sozialismoa oso txertxatua dago herri honen errealitatean. Gipuzkoako sozialistak, autogobernuaren garapenaz kontzienteak izan dira trantsizio garaitik; autogobernua gizarte zuzenago bat eta sozialki kohesionatuago bat eraikitzeko herri honen tresna eta nahia den aldetik. Gipuzkoako sozialistok Euskadi sozialista bat defendatu beharko genuke, eta aldaketa bat eragin. Baina, gauza bera nahi nuke Bizkaiko eta Arabako lagunkideen aldetik, bestela zaila izango dugu gipuzkoarron tesiek aurrera egin dezaten.

Ezetz espero! Ez dut oldartze egoera batera iritsiko garenik uste, ezta alderdi barruko elkarbizitza hautsiko denik ere. Baikorra izan nahi dut, eztabaidak aurrera egingo du eta edozein dela erabaki subiranoa, Kongresuan onartu izatea espero dut.

Guztiz errespetatzen dut Nicolas Redondo idazkari nagusi kargurako aurkeztu ez izana baina, behin eta berriro diot: ezin dugu PSE-EEren Kongresura bitarteko prozesua pertsonen arteko bataila gisa bizi. Une honetan, garrantzizkoena ideiak eztabaidatzea da, Kongresuaren ostean euskal gizarteari egin ahal dizkiogun proposamenak ondo birbideratzeko.

Gustatuko litzaidake Ferrazeko zuzendaritzak PSE-EEko eztabaidan eta Kongresuan horrenbeste parte ez hartzea. Ez zaizkit gustatzen hedabideetan publikatzen ari diren berriak, hots, zein diren Ferrazeko lehentasunak eta nahikariak, dagoeneko Kongresuaren osteko PSE-EEren jarrera zein izango den azaltzen dutenak. Aitzitik, alderdi sozialistaren zuzendaritzak, maila federal batean, Kongresua askatasunean gauza dadin eta erabakiak askatasunez hartuak izan daitezen ziurtatu behar du; oharrik eman gabe. Hainbat hedabidek Ramon Jauregi eta gestoraren gainean izugarrizko presioa sorrarazi nahi dute. Nik eskatuko nuke ez sartzea, gu isilik gaude-eta. Pascal Maragallek dioen bezala, faborez, ez dadila PSE-EE Madrildik tutelatua izan.

Azalpen publiko hori, funtsean, Zapaterok hedabidetatik jasaten duen presioa gainetik kentzeko modu bat da. Jarrera hori kea zabaltzea da, hauxe esateko: «Lasai, lerro politiko bera izango dugu». Neronek, Ferrazera deitu izan nuen argibideak eskatzeko eta horrela galdetu nien:«Nor da nor, PSE-EEk lerro politiko bera segituko duen edo aldatuko ote duen esateko? Hori Kongresuak erabakiko du, ezta?».

Alderdi sozialistaren baitan bizpahiru sentsibilitate nagusi elkarganatzen dira. Kongresura bitartean ez da lortuko bat garaitzea, ez litzateke ona izango, horrek jenderen bat etxera joatea ekar lezake-eta. Nire nahiez haratago joanez -PSE-EEren nahietan eta terminoetan pentsatuz- behar dena da birbideratze argi bat, maiatzaren 13ra bitartera egindako politika kontuan hartu eta alderdiaren diskurtso eta herri estrategian aldaketa bat behar da, ez dut esango erabateko aldaketa izan behar denik, baina bai aldaketa argi eta garbia. Honekin konformatuko nintzateke, ez dadin fustraziorik ez hausturarik eman.

Zein zentzuan ausartago? Gauza batzuk ez ditut ulertzen. Maiatzaren 13ko kanpaina segitu nuen, orduan hainbat kidek agertu zituzten jarrerak eta gaur agertzen dituztenak ez datoz bat. Eztabaidak gogoeta sakona ekarri behar du, alderdi sozialistak hartu zuen estrategia argitzeko eta maiatzaren 13ra ekarri gintuzten arrazoiak agertzeko. Oso ezberdina da. Kontua ez da legebiltzarkide bat galdu genuela edo PPren eskutik hitz eman ziguten garaipena zergatik ez zen eman. Ez. Hemen beste eztabaida bat dago jokoan.

Talde honen dekalogoan dauden hainbat tesirekin bat nator. Dekalogoak baldintza berriak sorrarazi ditzaketen haize freskoa, etika politikoa, itxaropena eta ausardia ekartzen ditu. Berauek -demokrazia duin eta oso batean-, biolentziarekin amaitzen eta inposiziorik gabeko bake justu bat lortzen lagundu lezakete.

Ideiarik ez. Ez dut horretaz hitz egin nahi.

Herria dagoen moduan izanda, alderdiaren sentsibilitate anitzak biltzen dituen pertsona bat, une honetan emakume bat.

Ez dut gehiago esango. Galdera honi ez diot erantzun behar. Bestela, pertsonak edo karguak ideien gainean jartzen dira