BAKOITZARI BEREA

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Telebista


Anjel Alkain polifazetikoa

Donostiako Antigua auzoan 1966an jaio zen aktore honek «36» aurpegi baino gehiago ditu, ugari baitira «Sorginen Laratza» ETBko saioan, gauero interpretatzen dituen pertsonaiak: Karlos Argiñano, Jose Antonio Arana, Bittori, Marta Alkain, Sargento Cañete, Elton John...
Horrexegatik hain zuzen ere; euskal karakterizazioekin erreferentzi soziala lortu duelako, erregistro desberdinetan ongi baino hobeki moldatzen dakielako, interpretazio landuak egiten dituelako eta euskal gizartearen ikuspegi ironikoa ematen digulako eman zaio Anjel Alkain polifazetikoari Telebistako ARGIA Saria.

Hernanin Tanttaka taldearekin hasi zen antzerki munduan eta ondoren Eusko Jaurlaritzak antolatutako Antzerti eskolan egin zituen ikasketak. Ordutik antzerki taldeetan hainbat antzezpen egin du eta Hankagorri taldearen sortzaile ere izan zen. Telebistan «Kili-kolo» eta «Jaiak» saioetan aurkezle izana da eta gaur egun «Sorginen Laratza»ko aktore da. Iaz Euskal Aktoreen Batasunak ematen duen Telebistako aktorerik onenaren jokulari saria jaso zuen.

Prentsa idatzia


«Goienkaria», asmo handiko proiektua

Duela urtebete inguru sortu zenetik, «Goienkaria»k, egunkari formatoa duen astekariak, Debagoieneko informazioa jasotzen du. Baina iazko urriaren 18an, «Goienkaria» berria jaio zenean, proiektuak beste urrats bat eman zuen, inguruko aldizkari gehienek berarekin bat egin baitzuten.
ARGIAk ekimen hori saritu nahi izan du, asmo handikoa eta berritzailea delako eta bere diseinu eta edukiaz Debagoieneko eskualde osoarentzat integrazio pauso handia izan delako.

«Goienkaria» berriak 48 orrialde ditu, erdia «Goienkaria» komunarentzat eta beste erdia herri aldizkarientzat. Astekari berrituak hiru edizio kaleratzen ditu eta edizio bakoitzak herri aldizkari zehatz batzuk bereganatzen ditu: Bergarako edizioak «Kontuola» (Antzuola), «Goibekokale» (Elgeta) eta «Berrigara» aldizkariak batzen ditu; Arrasateko edizioak «Arrasate Press» eta «Txirritola» eta Aretxabaletako edizioak «Aretxagazeta» eta «Ze Barri?» (Eskoriatza eta Leintz Gatzaga).
«Goienkaria»ren hurrengo erronka aldizkaria egunkari bihurtzea da eta orain arte erakutsi duten gogoarekin jarraitzen badute, laster ezagutuko dugu hori ere.

Irratia


Pantzo Hirigaray, Irulegi Irratiko uhinak zabalduz

Ez da erosotasunean aritua. Agian horregatik, irratigintza baldintza zailetan egin behar izan duelako, du hain izaera sendoa. Arrazoiak arrazoi, egindakoetara mugatzen bagara, gauza bat dago argi, Pantzo Hirigarayk Irulegi Irratiko entzuleen artean indar handia lortu duela.
ARGIAk irrati esatari honek egin duen eta egiten ari den ahalegina saritu du urtarrilaren 25ean, aipatzen ari garen beste hainbat lorpenen artean, irrati bidez euskarari nolabaiteko ofizialtasuna ematea lortu duelako.

1957. urtean jaio zen baigorritar hau eta 1984az geroztik Irulegi Irratian dihardu esatari, antzezle eta gidoigile lanetan. Antzerki munduan aritua, atal horretan duen ezagutzaz ere baliatzen da bere entzuleak erakartzeko. Horrela, astero irrati antzerkia egiten dute Irulegi Irratian, «Antton eta Maria» pertsonaiekin. Pantzok idatzi du gidoia eta berak eta beste lagun batek jartzen dute entzuleentzat hain hurbilekoak diren pertsonaia horien ahotsa. Gertutasun horrek eta Pantzoren umoreak atontzen dute astero saioa, lehen aipaturiko arrakasta lortuz. Satira eta umorearen maisu izate horrek egiten du Pantzoren gainontzeko saioak ere jendearentzat hain gustuko izatea. Horren adibide garbia da esaterako, «Gezur Flax», asteko aktualitatearen laburpen satirikoa.

Internet


Zientzia.net, dibulgazioa sarean

Duela urtebete sortu zen, 2000ko abenduan, baina aurkezpen ofiziala 2001eko ekainean egin zuten. Zientzia.net (www.zientzia.net) gunearen helburua zientzia eta teknologiaren berri ematea da, euskaraz, teknologia berriak erabiliz eta modu errazean. «Ikusten genuen Elhuyarrek gauza asko egiten zituela multimedia arloan, eta interneten eta euskaraz zerbait egin beharraz ohartu ginen, gaur egun informazioa bilatzen duten askok internet erabiltzen baitute», dio Leire Cancio Elhuyar Kultur Elkarteak kudeatutako Zientzia.net-eko marketing arduradunak.
Web gune honek zientzia eta teknologiaren inguruko informazio eguneratua modu erakargarrian eskaintzeaz gain, euskaraz lan egin ahal izateko tresnak ere eskaintzen ditu. Esaterako, zientzia eta teknologiaren hiztegia. Helburua bost urteren buruan hiztegi horretan 25.000 termino biltzea da, artikulu eta abarrekin. Gaur egun 16.000 termino ingururen definizioak daude. Gainera, euskara teknikoko galderak edo oro har zientzia eta teknologiaren inguruko galderak egin eta erantzunak jaso ahal izateko foroa ere badago. Hemeroteka zerbitzua ere badu, 1995etik gaur egunera arteko «Elhuyar» aldizkariak kontsulta daitezke, baita espreski interneterako egindako dossierrak ere. Agenda batek, multimedia elementuek, eguneko berriek eta beste web gune batzuekiko loturek osatzen dute 2002ko interneteko ARGIA saria jaso duen txoko hau.

Publizitatea


BBK. Iragarkiak bizkaitarrentzat

BBK-k egin izan duen eta gaur egun egiten ari den publizitatean euskararen aldeko apustu garbia nabari da. Horregatik, hainbat eta hainbat kanpainatan euskarazko medioekiko fideltasuna erakutsi duelako, ARGIAk publizitate arloko saria eman dio erakunde honi.
Gainera, egin duen publizitatearen bidez Bizkaiari lotutako ekimen, kanpainak eta abar babestu ditu, «BBK» sostengu marka bezala identifikatua izatea lortuz.
Endika Ruiz de Zarate, BBK erakundeko kanpo harremanen arduradun denaren esanez, «BBK-k bizkaitarrei hurbiltasuna adierazi nahi die». Ruiz de Zaratek adierazi duenez, bere erakundea beti konprometitu izan da Bizkaiko eta oro har Euskal Herriko gizarte osoarekin, bai gizarte zein kultur gaiei dagokienez: «Kulturalki euskara oso garrantzitsua da eta horregatik egiten ditugu euskaraz idatzitako iragarkiak. Euskal bezeroek komunikazioa euskaraz eskatzen dute eta guk behar hori asetzen dugu».

Konpromiso horren adierazgarri dira erakunde honek egin dituen euskarazko hainbat eta hainbat iragarki eta kanpaina.

Merezimenduzko Saria


Euskal Herriko Bertsozale Elkartea

Euskal Herriko Bertsozale Elkarteak Merezimenduzko Saria jaso du. Arrazoiak ugariak dira, baina bereziki bertsolaritza gizartean integratzeko eta Euskal Herriko mugak gaindituz bere oihartzuna zabaltzeko egin duen eta egiten ari den ahalegina nabarmendu behar da. Zentzu honetan Koldo Tapia Bertsozale Elkarteko idazkariaren hitzak jaso ditugu: «Euskara hizkuntza minorizatua eta bertsolaritza genero minorizatua den heinean, artista eta jarraitzaleen arteko batasuna lortzeko ahalegina egin dugu. Euskal gizarteari zerbait eskaini ahal izateko garrantzitsuena aurrera egitea da». Baina esfortzuak lorpenak ere eman ditu. Besteak beste, bertsolaritza euskal komunikabideetan funtsezko gaia izatea lortu du elkarteak.

Bestalde, elkartearen eskutik bertsolaritzak internetera ere salto egin du, www.bertsozale.com web gunean. Bertan lau hizkuntza ageri dira: euskara, gaztelera, ingelesa eta frantsesa. Joxerra Gartzia, Jon Sarasua eta Andoni Egañak duela gutxi kaleratu duten «Bat-bateko bertsolaritza. Gakoak eta azterbideak» liburua ere lau hizkuntza horietara itzulia izan da eta iaz egin zen Euskal Herriko Txapelketaren finala bera beste hizkuntzetan erreferentzi bilakatu zen. Ekimen horiek guztiak Bertsozale Elkartearen izaera integratzaile eta internazionalistaren ondorio dira eta Merezimenduzko Saria eskuratzeko arrazoi


Azkenak
Errusiak baieztatu du Putin eta Trump datozen egunetan bilduko direla

Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]


Boubacar Diouf: “‘Manteroa’ izatea ez da delitua; bakean bizi nahi dugu, diskriminaziorik gabe”

Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]


Nafarroako suteak nekazaritzako makina batek sortu zituela baieztatu du gobernuak

338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.


ChatGPT psikologo bezala erabiltzearen arriskuez mintzatu da Mireia Centeno Gutierrez psikologo eta psikopedagogoa

Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Miren Agur Meabe
“Zalantza askorekin idatzitako liburua da, baina zalantzek bultzatzen gaituzte aurrera”

Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]


‘Stabat mater’ borobila

Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana. 

Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia. 

Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.

Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]


Bakioko jaietako gau bateko egitaraua bertan behera utzi dute, sexu erasoen eta borroken gorakadagatik

Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]


Plastikoaren kutsadura mugatzeko itun baten negoziaketan ari dira NBEko herrialdeak Genevan

Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.


600.000 milioi euro inbertitu ezean, %35eko muga zergak jarriko dizkio Trumpek Europako Batasunari

Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]


Kontrolpean dute Nafarroako baso sutea, eta gobernuak suteak saihesteko neurriak hartu ditu

Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari. 


2025-08-05 | El Salto-Hordago
Plastikoak eragindako kutsadurak 1,3 bilioi euroko osasun gastuak eragiten ditu

The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.


Etxeko atxiloaldia ezarri diote Bolsonarori, 2023an estatu kolpe bat ematen saiatzeagatik

Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]


Bilboko Konpartsek “gustu guztientzako” 600 ekintzatik gora antolatu dituzte

Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko". 


2025-08-05 | Mikel Aramendi
Gero eta fede gutxiagorekin esanda: ‘No More Hibakusha!’

Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.

Iazko Bakearen Nobel... [+]


Eguneraketa berriak daude