SOLDADUTZA BUKATU DA, GIZARTE ZERBITZUAK EZ


2001eko irailaren 30ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Militarismoaren aurka tinko aritu direnek lanean jarraituko dute aurrerantzean, armada profesionalaren aurka, esate baterako. Orain arteko borrokan bataila oso garrantzitsua irabazi dute, pozik egoteko arrazoi franko dute antimilitaristek. Alabaina, soldadutzaren amaierak ordezko gizarte zerbitzuaren bukaera dakar berarekin, eta horrek hainbat Gobernuz Kanpoko Erakundetan (GKE) berebiziko eragina izan dezake.

Soldadutza egin nahi ez zuen hainbat eragozle ordezko gizarte zerbitzuetan aritu izan da orain arte; beren betebeharrak oso zabalak izaten ziren: musika banda bateko partaide izatea, hala nola pertsona nagusien laguntzaile, kasu. Gizarte zerbitzuetan lehen ez zeuden zenbait zerbitzu berri sortu eta beste batzuk indartu egin ziren urteen poderioz. Hartara, Espainiako Estatuaren administrazioan nahiz zerbitzu zibiletan kezkaturik daude hemendik aurrera gerta daitekeenaz. Gizarte zerbitzu hauen laurdena gal daitezkeela pentsatzen dute-eta.
Hego Euskal Herrian ez dirudi aldaketa honen eragina honesbeste nozituko denik. Izan ere, gure gizartean intsumisioaren aldeko jarrera zabala izan da, bai gizabakanoen aldetik, bai elkarteen aldetik. Euskal GKE gehienek ez dute urte hauetan ia eragozlerik erabili. PSS (Gizarte Prestazio Ordezkoa) delakoaren aurka egon ziren hasiera-hasieratik, eta hartara, ez du ematen beren zerbitzuak ziurtatzeko arazo handirik izango dutenik aurrerantzean. Hainbat erakundetako bozeramalerekin hitz egin dugu, ia-ia guztiak iritzi berekoak dira.

eragozleei agur.

Badago eragozleekin lan egin duen erakunde garrantzitsu bat: Gurutze Gorria. Gure inguruko eragozle gehienen zerbitzu-lekua izan da gaur egunera arte. Aldaketaren aiduru izaki, erakunde hau datorren urteko aldaketarako prestatu da azken bi urtetan. Gipuzkoako Gurutze Gorriaren lehendakari Enrique Samaniego ez da kezkaturik agidanez:«Gipuzkoan 4.000 inguru bolondres edo boluntario ditugu, horietatik 1.300 inguru mobiliza dezakegu edozein unetan. Iaz, hauetatik 387 eragozle ziren, aurten 128 baino ez. Hau da, hamar boluntarioetatik eragozle bat dago Gipuzkoan. Kopurua ez da handia. Gainera, beren zerbitzua burutzeko erraztasun guztiak eskaini izan dizkiegu eragozle hauei, bai lekuari bai egutegiari dagokionean. Behin zerbitzua bukatu ostean beraiek ere boluntario jarrai dezaten politika moduko bat landu dugu. Edozer gertatu ere, prestatuta gaude».
Enrique Samaniegok Pasaiako portura iristen diren polizoien kasua azaldu digu adibide gisara. Gurutze Gorrian ari diren eragozleak dira etorkin eta polizoiei hizkuntza erakusteaz arduratu direnak, baita hemengo errealitatean murgiltzen lagundu dituztenak:«Eragozle hauek maisuak dira. Unibertsitatean edo beste ikastetxetan jarduteaz gain, ordu batzuk pasatzen dituzte klaseak ematen gurekin. Gainera, zerbitzua bukatutakoan hauetakoren batek gurekin jarraitzea espero izaten dugu. Beraz, ez dut uste zerbitzu hori bertan behera geratuko denik».
Desagertuko ez den beste zereginetako bat larrialdien eta anbulantzien zerbi-tzua izango da. Gaur egun dauden larrialdietarako bost postuak (Deba Goiena, Elgoibar, Tolosa, Donostia eta Hondarribia) bere horretan mantenduko direla argitu digu Gurutze Gorriko lehendakariak. Boluntarioek -edota kasu batzuetan kontratatutako pertsonek- eragozleen lana burutzea izango da aldaketa bakarra.


GAINONTZEKOETAN BERRIZ?

Beste elkarte batzuek, aldiz, betebeharreko zerbitzu batzuk birplanteatu beharko dituztela ematen du. «Gizalde» elkartearen aldetik -bolondresen koordinaketarako zerbitzua- jaso dugun informazioaren arabera, Hego Euskal Herrian ordezko gizarte zerbitzuaren eragina aisialdiko taldeetan nabarituko da bereziki. Elikagai-bankuetan, musika-bandetan (Debako kasua azpimarratu digute) eta kirol federazioetan batez ere. Eremu honetako adibiderik argiena pilota federazioarena izan da. Roberto eragozle bezala aritutako lagun bat da. Bere kasua argigarria izan zaigu:"Ni pilotari amateurra izan naiz betidanik eta soldadutza Bizkaiko Pilota Federazioarentzat lanean betetzeko aukera izan nuen. Federazio honek pala erakustearen aldeko saiakuntza egitea erabaki zuen orain dela urte batzuk. Haur eta gaztetxoei modalitate horretan irakatsiko zieten pilotariak-edo behar zituzten hartara. Dozena bat mutil sartu ginen, eta, egia esan, lana ez zen batere gogorra, astean pare bat ordu ematen genuen gaztetxoei laguntzen. Federazioaren asmoa edo itxaropena eragozleok gero boluntario bihurtzea zen, baina ez da hori gertatu, ezagutzen dudan ia jende guztiak ekimena utzi du. Tamalgarria da, honen ondorioz palaz jokatzen ikasten ari zen hainbat gaztetxo bakarrik eta laguntzarik gabe geratu delako. Arrazoi bat edo beste dela-eta, gauzak horrela gertatu dira».


ETORKIZUNIK GABEKO ALTERNATIBAK.

Euskadiko Gazte Kontseilutik esan digutenez, egungo gizarte zerbitzuen egoera, orokorrean, ez da kezkatzeko modukoa. Esan bezala, euskal GKE gehienen politika ordezko gizarte zerbitzuaren eta eragozleak hartzearen aurkakoa izan da-eta. Espainiako Estatuan honen inguruan kezkatuago daude, eta dagoeneko Madrilgo Gobernuak honen inguruan figura berri bat asmatu nahi duela dirudi: bolondres zibilaren figura. Hau da, eragozleek orain arte egin duten lan berbera egiteagatik soldata bat jasoko duten «bolondres» berriak. Ekimen honek iritzi kontrajarriak eragin ditu eta jadanik gizatalde gehienak honen aurka agertu dira. Pentsatzekoa denez, Euskal Herrian ere ez du arrakasta handirik izango

Espainiako Estatuaren Justizia Ministerioak bolondres zibil mota berr i bat antolatu beharra aurreikusten du dagoeneko
Espainiako Estatuan ugari dira egoera larrian bizi diren pertsonak. Ugariak dira ere pertsona hauetaz arduratzen diren elkartasunezko erakundeak: 7.400 inguru. Berauek kontzientzia eragozleen laguntzari esker burutu dituzte gizarte zerbitzuak orainokoan. Espainiako Justizia Ministerioak eskaturik, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko aditu talde batek buruturiko azterketa baten arabera, datorren urtetik aurrera, erakunde hauen %24k zailtasun asko izango du zerbitzu sozialak bermatu ahal izateko.


PSS-ren ORDEZKOA.

PSS (Prestación Social Sustitutoria) edo Gizarte Prestazio Ordezkoaren desagertzeak modu ezberdin batez eragingo du erakunde sozialeetan. Lau erakundeetako batek modu oso ezezkor batez begiratzen dio etorkizunari. Euren ustez, eragozleen ordezkoak aurkitu ezean herritarrei eskaintzen zaien laguntza pertsonalizatua bertan behera geratu beharko da.
Kontzientzia eragozleen postuak hiru motakoak izan dira. Lehenak administrazioari atxikiak izan dira. Bigarrenak zerbitzu militarretik libratzeko xedez entitate zenbaitek sorturiko postuak dira. Postu edo betebehar mota hauek ez dira ezinbestekoak. Hirugarren multzo bateko entitateek (gehienak) arazoak izango dituzte ordea: elkarte edota talde solidarioak dira, modu desegokian bizi diren pertsonen alde dihardutenak.

GKE txikiek euroak beharko dituzte.

GKE batzuen etorkizuna kolokan dago. Handiek aspaldi hartu zituzten neurriak krisiari aurre egiteko. Euskal Herriko Gurutze Gorriaren kasu berbera da Estatuko Cruz Rojarena. 632.000 kiderekin kontatzen du, hauetatik 140.000 bolondresak izaki. 5.000 baino ez dira kontzientzia eragozleak, eta berauek 900 lekune ezberdinetan kokatuak daude. «Caritas»ek ez dio ere etorkizunari estuki begiratzen. 57.000 bolondres ditu bere lerroetan eta 300 dira eragozleak. GKE txikiek bai ordea. Elikagaien Banku Fundazioak, esaterako, arazoak izanen ditu aurrerantzean. 600 bolondres arduratzen dira elikagaien antolaketaz. Bolondres gehienak jubilatuak dira eta arazo fisikoak dituzte. Elikagaien bilketa eta zama lanez 100 eragozle arduratu dira orain arte. Mundi Farmazilariak erakundean, besteak beste. Botika hondakinak gordetzeko zituzten zazpi biltegi probintzaletatik Kanariak eta Kataluniakoak baino ez zaizkie gelditzen. 200 eragozle izan ziren, baina eragozleen postuak murriztu dira, halaber.
GKE txikien egoera zinez larria da. Justizia Ministerioak bolondres zibil mota berri bat antolatu beharra aurreikusten du dagoeneko. Era eta modu guztietara, itxura denez, etorkizuneko laguntza sozialek sustapen neurri bereziak beharko dituzte. Beren kostua euro txanponarekin ordaindua izango da ezbairik gabe


Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Eguneraketa berriak daude