SALTO ETA KRISKITINEN HISTORIA
Lanean aurrera zihoazen neurrian, gero eta argiago geratzen zen azken 25 urteetan Txapelketak izandako garapena. Hasieran, herriak beste azpiegiturarik ez zuelako, Txapelketa eliza ondoko frontoian egiten zen. Ahal ziren moduan oihalak ezarri eta eguraldi txarraren izua aldentzen zuten. Kamerino edo aldagelarik ere ez zen, eta bertako jatetxe bateko jangelan aldatzen ziren dantzariak. Egun, Baratze pilotalekuan egiten da Txapelketa, azpiegitura erosoago eta aurreratuagoekin.
Urtez urte gora egin du Segurako Txapelketaren arrakastak. 1981ean Segurako Udalak Eusko Jaurlaritzari Segurako Txapelketa Euskadiko Dantza Txapelketa izendatzea eskatu zion, azken bost urteetako arrakasta gogora ekarriz. Jaurlaritzak eskaria onartu eta Segurako Txapelketaren itzala handiagotuz joan da.
Ikusle kopuruak ere gora egin du. Ikusle hauen ezaugarriren bat aipatzeko eskatuta, Marixabel Elorzak publiko jantzia dela gogoratzen du. "Publikoa epaile bihurtzen da. Dantzari buruz asko dakite ikusleek eta pauso berri edo landu bat eginez gero, laster hasten dira txaloka. Tarteren batean hanka sartuz gero, hori ere nabaritzen dute".
Urteak ez dira alferrik pasatzen, eta oholtza gainean izan diren dantzariak eta baita dantza egiteko moduak ere aldatuz joan dira.
Txapelketaren joanean argi nabaritu den beste aldaketa bat, jantziena izan da. Dantzariek soinean eramaten dituzten jantziak ekitaldiaren ardatz nagusi bilakatu dira. Elorza ahizpek idatzitako liburuan, gai honek izan du islarik eta Axen Egaña Euskal Dantzarien Biltzarreko kidearengana jo dute iritzi eske. Dirudienez, Txapelketaren hastapenetan, dantzari gehienen janzkera antzekoa izaten zen. Orain, ordea, dantzarien artean jantzi aniztasun handiagoa dago eta ikusgarritasunak ere gora egin du. Eta Txapelketan bertan ere, ondoen jantzita dagoen bikotea saritua izaten da.
Seguran egiten den Euskal Herriko Dantza Txapelketak, maila eta ospe nabarmena lortu dituen arren, kritika nagusi bat ere jaso izan du: Euskal Herri mailako txapelketa izanda, Gipuzkoaz kanpoko parte hartzaileen eskasia duela. Epaimahaiko kide guztiak gipuzkoarrak izaten dira eta parte hartzaileak ere halatsu. Aurtengoan, antolatzaileek eta Gipuzkoako Euskal Dantzarien Biltzarrak ahalegin berezia egin, eta lortu dute Hego Euskal Herriko lau lurraldeak Txapelketan ordezkatzea.
Herrien artean, badira beraien partehartzaile kopuruagatik nabarmendu izan direnak. Bergara, Hernani eta Azkoitia dira hiru herri nabarmenenak, 25 urtetan zehar Segurara dantzari asko eraman dituztenak. Honez gain, aipamen berezia merezi du Osintxuk, hain eremu txikia izanda eman dituen dantzari ugariengatik. Txapelketan parte hartu duten gipuzkoarren %7 Osintxukoak izan dira.
Lotura berezia du Nestor Basterretxeak Segurako Txapelketarekin. Hasierako urteetatik, ikusle izan da Seguran eta gainera, berak egindako eskultura bat sari moduan ematen da. Urte batean irabaziz gero, eskultura dantzariek ordezkatzen duten herriko udaletxera eramaten da eta han geratuko da hurrengo urteko txapelketa arte. Dantzariek eskultura behin betiko eskuratu nahi badute, hiru urtetan jarraian edo bost urtetan txandan irabazi behar dute Segurako Txapelketa.
Liburu honen bi egileek zerbait argi izan badute, lanaren erakargarritasuna izan da. Bazekiten hasieratik datu pilaketa handiegia eginez gero atzeraka egingo zuela irakurlearen gehiengoak, eta gaia oso gertutik bizi izan dutenek soilik irakurriko zutela.
Datu horiekin, ordea, irudi eta argazki zaharrak tartekatu dituzte, hedabide desberdinetan Txapelketari buruz ateratakoak eta jende jantziaren iritziak: "Badakigu jendeak datuei baino gehiago begiratuko diela bitxikeriei. Sariak elizan emateari, Garaikoetxea argazki batean gazte agertzeari.... Horri erreparatuko dio gehiago, eta hori ere, Txapelketaren historia da"
Irabazleei eman izan zaizkien txapela eta lepoko zapia ere Seguran bertan bordatu izan dira. Segurako mojek hartu zuten bere gain lan hori hasieran, eta gerora Milagros Agirrek egiten du.
Txapelketa honen inguruan Segurako herriak nolako erantzuna eman izan duen ikusita, gauza bakarra egiten da harrigarri. Historia guztian, behin bakarrik parte hartu izana bi kideak segurrarak zituen bikote batek. 1979an Rafael Gerriko eta Mari Karmen Elorzak osatutako bikotea izan zen bakarra
Musika-eszena antikomertzialean alea jartzeko asmoz sortu dute Aurka kolektiboa. Martin eta Katalin kideekin hitz egin dugu arlo horretako kolektiboen loraldiaz, musika politizatuaz eta musikaren potentzialitateez, industria musikalaz, makrojaialdiez eta beste.
Lizarrako Udalak udarako antolatu dituen bost musika ikuskizunetan eta beste horrenbeste film emanaldietan bat bera ere ez da euskaraz izanen; datorren astean hasiko diren festen egitarauan haurrentzako ekitaldi bat dago euskaraz programatua, justu, erraldoi eta buruhandien... [+]
Abu Youssef Al-Najjar Ospitaleko zuzendari Marwan Al-Hams kanpainako ospitaleen arduraduna da eta Gazako Osasun Ministerioko bozeramailea. Uztailaren 21eko arratsaldean atxilotu dute Israelgo Indar Armatuek.
Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak bultzatuta eta Agirre Lehendakaria Center erakundearen eta New Yorkeko Columbiako Unibertsitatearen gidaritzapean egindako entzuketa prozesuaren emaitzak aurkeztu dituzte uztailaren 23 honetan. Museoa eraikitzearekin sustatuko... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.
Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.
Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]
Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. Gorka Torrek ez du... [+]
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.
Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]
Zazpigarren urtez, Adunako (Gipuzkoa) Zabala sagardotegian egin dute Ja(ki)tea sarien banaketa, euskal gastronomia tradizionala oinarri duten jatetxeen artekoa. Besteren artean, Getariako Kosta Aroak irabazi du bertako ekoizle onenaren saria, Tafallako Tubalek plater... [+]
Migratzaileak deportatzeko neurriez mintzatzeko, EB Europako Batasuna osatzen duten 27 estatuetako Barne eta Migrazio ministroak bildu dira asteartean, Kopenhagen. Ondorioztatu dute EBko herrialde gehienek babesten dutela etorkinak deportatzeko neurriak gogortzea... [+]
“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]