BALIZKO OLAN, BURDINA POSIBLE
- Pariseko bigarren Komuna sortu zenetik ehun urte pasa zirela-eta, demokraziari buruzko gogoeta bultzatuz gertakari hura izan zen hizpide martxoko azken alean.
"Balizko iraultza" izenburua zeukan idazlan hartan, adibidez, Pariseko Komunaren atarikoak agertzen zituen aurretik. "Frantziarentzat, urte hartako negua, negu ospela izandu zen. Prusiari egin zion gerra, galdurik zuen. Prusiatarrak Parisko ateetan ziren. Gerla arlote haren ondoren, paristarrak sabelez huts eta buruz bero zebiltzen. Napoleon III-ak, 1789ko iraultza ahazturik, bakarkeria lotsagarrian zeraman bere agintea". Eta herri xehearen egoerari buruz, besteak beste, honakoak gogorarazten zituen: "Baporezko makina aurkitu zela eta, industrializazioak berebiziko bilakuntza ukan zuen, fenomeno honen ondorio bezala, hiriak ttipiegi gertatu ziren, zeren batetik demografiak sekulako aupada egin zuen eta bestetik nekazariek hirirat jo zuten. Lan saioak 14 eta 15 ordukoak ziren. Emakume eta umeek ere, abereak bezala lanean jardun behar zuten. Zazpi urte ezkero lantokira jotzen zuten haurrek. Lan-kontratarik etzen, ez eta seguro eta zahartzaroko saririk ere. Patroari zearo katigatuta arkitzen zen langilea".
Sindikatuen eta Lehengo Internazionalaren sorrera, Marx, Prudhon eta abar aitatzen zituen Luis Haranburu-Altunak, beharrez, Komuna zer izan zen azaldu baino lehen. Halako batean, haatik helmugara iristen zen.
"Jo dezagun histori datoetara. 1871-ko martxoaren hamazazpian, Parisko herriak, auteskunde demokratiko baten bidez Komuna osatu zuan. Hiru hilabeteko bizia izanen zuan experientzi honek, baina, aldi hestu honetan bederen, Parisko proletargoa bere buruaren nagusi izandu zen. Ikaskintza, Ekonomia, administrazioa eta politika-egiturak irauliak ziren, demokrazi ispirituari zegokionez. Benetan harrigarrizko gizarte bat sortu zuten; paradisuan zirela pentsa zezaketen".
Dena den, aipatu Haranburu-Altunak hauxe ere bazioen: "Balizko ametsetan gelditu zen Parisko Komuna, baina, agian errealitateak ametsaren pausoak jarraitu ohi ditu; zaila zera da: gure ekintzetan ametsari heltzea, ametsak eztenkadaz esna arazi egin ohi gaitu. Agian 'Balizko olan burnia izanen da...'" eta bere lanaren ondorio gisa, honakoa idatzi zuen: "Parisko Komuna odolean itoa izandu zen. Milaka gizon-emakume hilak eta espetxeratuak, baina martiri haien odola ez da alferrikakoa izanen. Harrezkero Parisko udaberriak, halako zerbait berezia ba du".
Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute.
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Bozketaren emaitza astelehen arratsaldean jakinaraziko dute. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira, alternatiba... [+]
Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]
Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]
Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]
BDZ Israeli Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak mugimenduko (BDS nazioartean) ordezkaritza bat bildu berri da Donostiako Klasikoa antolatzen duen Oceta erakundeko arduradun batekin. Jakinarazi digu aurten, iaz ez bezala, lasterketara ez dela talde israeldarrik etorriko... [+]
Siriako armada Israelekin eta milizia drusoekin su-eten akordio batera iritsi bada ere, bi komunitateen arteko istiluek ez dute etenik Damasko hegoaldeko probintziako hiriburuan. Soldadu siriarrak As-Suwaydatik irten ondoren, Tel Avivek beduinoak bizi diren hainbat eremu... [+]
"Euskal Herriaren jazarpena elikatzen du Euskal Herriaren bakearen bidean egindako akordiotzat saldu duten honek", adierazi dute larunbatean Arrasaten eginiko prentsa agerraldian.
Igande arratsean ehunka herritarrek elkarretaratzea egin dute herriko plazan, "Poliziaren gehiegikeria" salatzeko. Azpeitiko Udalak udaltzainei elkartasuna adierazi die, eta, aldiz, Ertzaintzaren esku hartzea "gehiegizkoa" izan zela esan du.
Europar Batasuneko estatu kideen gehiengoak atzera bota du euskara, katalana eta galiziera EBn hizkuntza ofizialak izateko eskaera. Finantzazio eta arlo legalean hainbat "zalantza" dituztela plazaratu dute.
Agharas migratzaile imazighen elkartearen txosnan pertsona batek hainbat irain arrazista egin zituen. Erasoa salatzeko elkarretaratzea egin dute igandean Barakaldon.
Bilboko Konpartsak osatzen duten 27 taldeetatik hamahiruk erabaki dute AEBetako Coca-Cola multinazionalaren produktu guztiak kenduko dituztela haien txosnetatik, Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren konplize izatea leporatuta.
Gazako Osasun Ministerioaren arabera, Israelek 2023ko urrian zerrendaren aurkako oldarraldia gogortu zuenetik 86 palestinar hil dira gosez, horietatik 76 haurrak. Manifestazioak egin dituzte hainbat herrialde arabiarretan, Gazarako su-etena aldarrikatzeko eta palestinarrek... [+]
Berritu ala hil. Hori esaten diogu geure buruari. Ariketetatik ariketa gabeko alera, narraziotik gertuago, metaforarik gabe, zuzenago. Orain? Orain gehiago behar dugu. Narrazioago, ezmetaforatuago, ariketagabeago.
Pertsonaia bat sortuko dugu. Pertsona bat. Istorio batean... [+]