ERRELEBOTAKO KARRERA BITXIA

  • Duela 20 urte pasatxo, 1980ko azaroaren 29an, lehenengo Korrika abiatu zen Oñatitik. Egun bi urtez behingo ohiko zita dena esperientzia ezezaguna zen orduan. Garai hartan ARGIAko zuzendari zen Elixabete Garmendiak honela definitu zuen bere erreportaje zabalean ekitaldi berria:
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Iparraldeko AEK sortu zeneko eta ARGIAk bere "zerukotasuna" galdu zueneko urtea amaitzear zen. Eta Korrika Euskal Herria! izeneko ekitaldi berezia hastear. ARGIAk, kanpaina berezi hau aitzaki, euskalduntze alfabetatzeari eman zion bere 893. zenbakiko azala. Barruan gau eskolen egoeraren azterketaz gain, ekintza berriaren nondik norakoak ere zehazten ziren. "Errelebotako karrera bitxia" bezala definitu zuen Elixabete Garmendia testuaren egileak: "Euskal Herrian zeharreko 1.800 kilometro korrituko dituzte, etengabe, gau eta egun, gutxienez beste hainbeste lagunek". Orduan ere Korrika ez zen lasterketa hutsa izango: "Errelebo karrerarekin batera, beste zenbait ekintza eramango da aurrera bazterretan. 29an bertan, eta karreraren hasierarekin batera, ekintza unitari hauxe egingo da herri guztietan: kanpainaren inaugurazio ofiziala txapligu, bolandera eta txupinazo bat botaz eta minutu bateko kanpaijotzeaz. Segidan, gaupasa, berbena, jaialdi... nahi dena edo ahal dena. Aldi berean, euskal eskolen aldeko txozna edo tabernak irekiko dira, bertan kanpaina hau dela eta ateratako pegatina, metxero, llabero, kamiseta eta abar salduko direlarik".
Hotza eta elurra nagusi izan ziren lehen Korrika horretan eta hala ere "Nafarroako arduradunek esan zigutenez, giroa bero dago han (...). Dagoenekoz, herri pila bateko parlamentari, alkate, kontzejal, apaiz, maixu, mediku etabarrek eman dute hitza dagokien kilometroa egiteko; horien artean Jesus Bueno eta Rikardo Gonzalez parlamentariek, Kaseda, Zarrakastelu eta Melidako alkateek, Andosillako apaizak..."
Egun Korrikaren funtzionamendua aski ezaguna da, baina 80ko hura lehen aldia izanik, azalpenak ez zeuden soberan: "Pertsonaia famatuetatik aparte nahi duen guztiak parte har dezake, noski kilometro bakoitza lagun batek ez ezik, talde batek ere egin bait dezake. Horretarako dirua emango dutenak behar dira, eta norberak bilatu beharko ditu horiek".


Balantzea.

1980ko abenduaren 7an amaitu zen lehenengo Korrika hura eta abenduaren 21eko ARGIAko alean ekitaldiaren balantzea egin zen: "Parte hartzaile asko, diru gutxi" hitzekin hasten zen, eta aurrerago, "agian dirua beste toki batzutatik ateratzeko garaia dela adierazten digu honek". Irtenbiderako proposamena ere luzatzen zen: "Politikoengan jarri beharko genituzke begiak lehenik".
"Ezin uka gauza bitxirik ikusi dugunik" zioen segidan, "Euskararen aitzakia dela eta hor azaldu zaizkigu zazpi probintzien batasunaren etsai amorratuak, Nafarroako UCD eta PSOEkoak, Euskal Herriaren seilu argi eta garbia zeraman kanpainan parte hartzen". Kritikoa zen artikulua jarrera honekiko, baina egun inork imajinatzen al du Miguel Sanz txandala eta petoa jantzita lekukoa eskuan duela?
Artikuluak ez zuen Korrikaren amaiera polemikoaren aipamenik egiten. Gogora ekarri zuen, ordea, Xabier Esenberri gaztearen zorigaiztoko heriotza: "Ez dadila alferrikakoa gerta, zerbaitetarako balio izan dezala"


Azkenak
Dopina

Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]


Gorpu bat aurkitu dute Nagoreko urtegian, Nafarroan

Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.


Ukrainako Independentzia Egunean, Kievek eta Moskuk 146na preso trukatu dituzte

Arabiar Emirerri Batuen bitartekaritzarekin lortu dute preso trukea gauzatzea. Zelenskik adierazi du Ukrainak "askatasunaren alde" borrokatzen jarraituko duela, herrialdeak independentzia aldarrikatu zuenetik 34 urte bete direnean: "Bakea behar dugu, eta gure... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez hemeretzi pertsona hil ditu, tartean lau kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean lau kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


Imanol (edo futbola gizartearen isla, beste behin)

Futbola herriaren opioa zela zioten batzuk; garrantzitsuak ez diren gauzetan garrantzitsuena dela pentsatzen dute hainbatek; kapitalismo basatienarekin lotzen duenik ere bada… Nire iritziz, gizartearen isla soila da; herritarron gabezia eta arazo askoren isla.

Ez zait... [+]


2025-08-25 | Thomas Barlow
Hizkuntzaren ertzetik erdialdera

Hizkuntzalari ospetsu José Ignacio Hualdek hiru joera nagusi bereizi ditu euskaldun berrien artean, batuarekiko harremanari dagokionez: euskalki biziko herrietan, gazteek etxean euskalkia darabilte eta eskolan batua; gaztelaniaz hitz egiten den hiriguneetan, gehienek batua... [+]


2025-08-25 | Haritz Arabaolaza
Irakasleon figura

Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]


2025-08-25 | ARGIA
Euskaltzale independentistak Behorlegiko kanpaldian bildu dira, Nafarroa Behereko EHEk gonbidatuta

Ez diote ezeri muzin egin nahi opor giroan: natura, aisialdia eta gogoeta izango dira ardatz Euskaltzale Independentisten Akanpadan, abuztuaren 25etik 31ra.


Israelek eta Hamasek su-etenerako negoziazioekin jarraitzen dute, Gazan gosetea “larritzen” ari den bitartean

AEBetako Estatu idazkari Marco Rubio astelehenean biltzekoa da Israelgo atzerri ministro Israel Katzekin, su-etenerako akordioez mintzatzeko. IPC Jakien Segurtasunaren Faseen Sailkapen Integratuak agentziak ostiralean kaleratutako txosten batek ohartarazi du Gazan gosete... [+]


Gaskoia irakatsiko dute lehenengo aldiz Samatzeko eta Bidaxuneko eskoletan

Martxan daude okzitanieran jatorria duen hizkuntza berpizteko hainbat ekimen. Ipar Euskal Herrian galzorian dagoen hizkuntza da gaskoia; aurreko mende hasieran galdu zen Hego Euskal Herrian.


Itsas salbamenduak 236 pertsona erreskatatu ditu Kanaria Handitik 429 kilometrora zegoen txalupa batetik

Sahara hegoaldeko gizonak, emakumeak eta adin txikikoak zeuden txalupan. Merkataritza ontzi batek jitoan zebilen txalupa ikusi, soka bat lotu, eta laguntza eskatu zuen.


2025-08-25 | ARGIA
Dani Larrea euskaltzalea hil da, Emun kooperatibaren sortzailea

Gaixoaldi baten ondorioz, 65 urterekin hil da Daniel Larrea Mendizabal. 


Gazte boluntarioak frankismoko memoria berreskuratzen

Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.


2025-08-25 | Euskal Irratiak
Zigor Akixo
“Euskal Herriari, Miarritzeko herriari eta itsasoari atxikia zitzaion Maite Maniort”

95 urte bete zituela zendu zen Maite Maniort Hennebutte, 2025eko uztailaren 10ean.


Jose Manuel Gorospe zendu da, Euskadiko Filmategiko sortzaileetako bat

Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]


Eguneraketa berriak daude