"ZER GAREN ONARTU EZINAK GALTZEN GAITU"
- Duela gutxi argitaratu du Ramon Saizarbitoriak, Ereinen eskutik, bere azken idazlana, "Gorde nazazu lurpean", non islatzen diren, hari bakarraz jositako bost narrazioren bidez, sakon bezain ironikoki, idazle honen kezkak eta obsesioak. Horietaz jardun dugu berarekin.
Liburuaren atarian "Gudari zaharraren gerra galdua" aurkitzen dugu. Gure aurrekoei egiten diezun omenaldia dela esango zenuke?
Mundu guztiak errespetatu zituen, ezta? Gure etsairik handienak ere ezin esan izan du gizon haiek errespetagarrienak ez zirenik. Jon Juaristi berak duela gutxi idazten zuen: "Haietako bati eskua ematen nion bakoitzean, gizon ondratu bati eskua ematen nion irudipena izan dut beti". Eta nik ere hori uste dut. Noski, denetarikoak izango ziren, baina oso herentzi ona eman ziguten. Ez dakit guk, gure oinordekoei, horrelako izen ona emango diegun...
Horrela mintzo zarenean, nortzuz ari zara? ?
Era berean, ez dut uste horrek ezertarako baldintzatu behar gaituenik, baina horrela da, eta ondo dago jakitea, zeren eta kalean, istorio hori gaizki kontatzen da, euskaldunon espainolen kontrako gerra bat bezala, eta hori baino konplexuagoa izan zen.
Dena den, liburuan agertzen den gudariaren taldean erreketerik ez dago... ?
Zer da "Gorde nazazu lurpean", narrazioen bilduma bat?
Aspaldidanik nuen buruan "Bihotz bi, hilobi bat"en anekdota ere, baina jada buruan duzuna idaztea oso aspergarria denez, gerorako utzi eta hirugarren istorio bat asmatzeari ekin nion, eta "Rossettiren obsesioa" idatzi nuen. Gero, Sabino Aranaz oroitu nintzen. Badakizu nola ibili zituzten bere gorpuzkinak, atzera eta aurrera....
Sabino Arana Goiriren gorpuzkinen inguruan "Asaba zaharren baratza"n kontatzen dena egia da?
Eskerrak oraindik bizi den han benetan egondako bat, eta bere bitartez dakigun ezetz, lau pertsona egon zirela, oso gutxi, eta ez zirela Xemeinek aipatzen dituen horiek guztiak egon. Nire ustez, gu, gure konplexuak galtzen gaitu, zer garen onartu ezinak. Nolabait ere, gurea, eskolan aita langilea dela esatea lotsa ematen dion umearena bezalakoa da. Hortik dator gure iragana aldatu nahia... eta Xemeiniren jarrera hori ere. .
Narrazio berean agertzen den txofer ibilitako gudariari gertatutakoa ere errealitatetik hartu al duzu?
Harremanetaz ari garela, bada zure liburuan somatu dudan beste joera bat. Gudari zaharrak beren bizitzan gertatutako gauzarik gogoangarriena, hau da, gerran bizitakoa kontatzen hasten direnean, belaunaldi berriek beti eteten diete jarduna. Zer esan nahi duzu horrekin?
Izan ere, niri asko interesatu izan zait beti liburuan azaltzea idazlearen beraren lana. Horregatik, "Rossettiren obsesioan" ere idazlea ateratzen da: idazlearen ezintasuna, eta idatzi duena berreskuratu nahia... .
"Rossettiren obsesioa"rena ere benetakoa da?
"Marcel Martinen aitatasun ukatua"n, zera diozu: "Emakumeak jakin, badaki". Zer da emakumeak hain ondo dakien hori?
Zure idazlanetan, zaharrak nahikoa maitagarri izan ohi dira. Gizon gazte gehienak, berriz...
Eskerrak ironia zalea ere bazarela!
Lan honetan ez al duzu nekrofilia puntu bat azaltzen?
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Irailaren 2an izango da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
600 misil eta dronetik gora bota ditu Errusiak Ukrainako hiriburuaren aurka. Gerra hasi zenetik egindako aire eraso handienetakoa da. Zelenskik nazioarteari eskatu dio erantzun dezala, Putin Trumpekin bildu eta bi aste eskasera.
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Informazioaren arloko dozenaka profesional bildu dira ostegun arratsaldean Iruñeko Gazteluko Plazan, Gazan kazetari lanetan ari direnen aurka Israelgo armada egiten ari den sarraskia salatzeko.
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
Bilboko Udalak ostegunean adierazi du Abandoibarrako kontzertua bertan behera geratu eta gero, Plaza Biribileko agertokia eskaini ziela hiru artistei, baina ezezkoa eman zutela. Abeslariek bertsio hori ukatu eta zehaztu dute: bakarrik Kai Nakari eskaini zioten.
Bigarren aldiz gelditu dute Katalunian Espainiako Vuelta Israel-Premier Tech taldearen parte-hartzea salatzeko. Hainbat pertsonak Palestinako banderak atera dituzte eta txirrindularien bidea oztopatu dute Oloten.
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Araba eta Nafarroa zeharkatu behar zituzten goi-tentsioko bi linea elektrikoren proiektuak ez dira gauzatuko. Espainiako Trantsizio Ekologikorako Ministerioak Aragoiko Tueste herrian Forestaliak egin behar zituen lau poligono eolikoen proiektuak artxibatu ditu.