ETA EMAKUMEEN HITZA HILABETEKARI BIHURTU ZEN

  • Hil honetan kaleratuko da Euskal Herriko -eta Espainiako- emakumeentzako lehenengo hilabetekaria. "Andra. Emakumeon ahotsa" Hego Euskal Herrian banatuko da eta emakumeen inguruko gaiak hitz ez sexistekin jorratzeaz gain, talde gutxituen berri emango du.

2001eko urtarrilaren 07an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Orain artean mutu edo estereotipoen atzean ezkutaturik egon den ahotsak hitz egiteari ekin dio urte berriarekin batera. "Emakumeon ahotsa"z ari gara, emakumezkoen burutapenetik sortu eta haien lumatik idatziko den "Andra" izeneko hilabetekariaz, hain zuzen. Hilabete honetan bertan, milurteko berriaren hasierarekin batera, plazaratuko da egunkari formatoa duen hilabetekari honen lehen alea, nahiz eta bukatu berri dugun urtearen azaroan 0. alea karrikaratu zen. Durangoko Disko eta Liburu Azokan lehenengo eta Kordoban burutu diren Jardunaldi Feministetan ondoren aurkeztu dute ale hori, eta harrera ona izan omen du. "Andra" baita Espainia osoan emakumeentzako argitaratuko den lehen egunkaria. Horregatik, Estatuan harpidedun ugari du agerkari berriak jada. 4.200 pezetaren (168 libera inguru) truk jaso dezake edonork urte guztian zehar "Andra" etxean, baina aurten, eta jaioberriari lagundu nahian, 6.000 pezetako urteko harpidetza berezia jarri dute martxan, horretarako prest dagoenarentzat. Bestela, Hego Euskal Herriko kioskoetan banatuko da -oraingoz, Iparraldean ez-, 350 pezetako salneurriarekin. 36 orrialde izango ditu eta 15.000 aletako tirada, hasieran behintzat.
Ezohiko komunikabidea da "Andra". Ohiko agerkarietan lan egiten duten hainbat profesionalek gisa honetako produktu baten beharra sumatzearen ondorioz sortutakoa. Bi dira behar horren iturburuak, Marisa C. Gibaja, "Andra"ko erredakzio kontseiluko kideak azaldutakoaren arabera: "Komunikabide konbentzionalek emakumezkoen irudi estereotipatua erakusten dute eta hauen ekintzei eta kezkei ez diete behar adinako arreta eskaintzen. Gainera, irudi tradizionaletik harat, bizi dugun garaiari egokitutako emakumearen irudia eskainiko duen agerkari baten premia sumatu dugu". Emakumezkoen ekintzei eta iritziei berez duten garrantzia ematea eta hauei buruz generoarekin zerikusia duen aurreiritzirik gabe informatzea du xede "Andra"k. Eta emakumezkoekin bezalaxe jokatuko du gainera komunikabideen arreta jasotzen ez duten beste hainbat talde mistoekin. Hala nola, talde ekologistak, bakezaleak, eta abar.
Horretarako, hainbat kazetari eta beste arlo batzuetako profesional bildu dira agerkaria sortzeko. Hauetako batzuek euren poltsikotik jarri dute dirua egunkaria finantzatuko duen Txinparta Ediciones izeneko sozietate mugatua sortzeko. Horrez gain, Bizkaiko Diputazioak diru laguntza bat eman berri die. Behin kalean izanik, finantziazioa salmentetatik eta publizitatetik lortzeko asmoa dute, zein neurritan batetik eta bestetik, ikusteke dago ordea.


SONAKO KOLABORATZAILEAK.

Erredakzio Kontseilu batek zuzenduko du agerkari berria. Nati Abril, Marisa C. Gibaja, Marta Brancas, Marisol Ramírez argazkilaria, Eva Cruz, Pilar G. Larrañaga, Idoia Ehizmendi, Idoia Aldama, Jaio Untzilla, Espe C.Herrero, Esti Redondo, Estibalitz Sánchez Galán, Merche Arratibel, Aurora Juliá, Karmele Calleja eta Marta A. Lauzirikak osatzen dute berau. Baina oraingoz, Durangon duten erredakzioan bi pertsona izango dira lanean, nahiz eta aurrera begira, langile kopurua handitzeko asmoa duten. Erredakzio kontseiluaz gain, beste hogeita hamar kolaboratzaile baino gehiago hurbildu ditu "Andra"k bere orrialdeetara. Hauetako batzuk sobera ezagunak euren lan arlotan. Hor ditugu, besteak beste, Arantxa Urretabizkaia, Luisa Etxenike, Begoña Muruaga, Teresa Uriarte eta María Bengoa idazle eta kazetariak, Toti Martinez de Lezea historialaria, Teresa del Valle antropologoa, Carmen Bernabé teologoa, María José Urruzola filosofoa eta Dora Salazar eskultorea. Azken honek egin du logotipoa.


HITZ EZ SEXISTAK SEXISMORIK GABEKO BERRIETAN.

"Andra"k ez ditu albisteak geografikoki edo gaika antolatuko. Bost dira guztira egunkariaren sailak eta hauexek bertan jorratuko diren gaiak: "Sakontzen" izena du lehen orrialdeetakoak. Bertan, modu sakonean aztertuko dute hilabetero gai bat. Aktualitateko gaia aukeratuko dute eta elkarrizketa, erreportaia eta iritzia landuko dituzte horren inguruan. Bigarren sekzioak "Ikusmira" du izena. Emakumezkoen ikuspegitik jorratuko dituzte hemen gaiak. Adibidez, 0. alean Sidneyko Olinpiar Jokoak aztertu dituzte, baina bertan izandako euskal kirolariak (emakumeak) kontuan hartuz. Titularrak ere halaxe dio: "Vascas en Sydney". Horrez gain, atal honetan bertan beste komunikabideetan agertu ez diren, edo gutxi agertu diren emakumeei buruzko berriak bilduko dira. Hirugarrenean, Hego Euskal Herriko emakume taldeen edo banakakoen ekimenen berri emango du hilabetekariak, "Emakumeak gaur" izenburupean. Talde mistoei egingo die lekua "Etorkizunera begira" jarrita, laugarren sekzioak. Bertan kultura gutxitu edo alternatiboen arloan edo gizarte arloan lan egiten duten taldeak izango dituzte hizpide. Beti ere, agerkari konbentzionaletako orri eta minutu gutxiegi betetzen dituzten talde horiei buruz mintzatuko dira hemen. Azkenik, "Astia"n bidaiak, literatura, zinea, diskoa... eta beste hainbat jasoko dira. Eta horrez gain, Sexualitate tailerra, astrologiari buruzko atala, emakumeen historiari buruzkoa eta emakumeentzako agenda bat ere aurki daitezke.
Albisteez gain, hitzak ere zaintzeko asmoa dute "Andra"ko sustatzaileek. Esamolde estereotipatuak gainditzeko sexista ez den hizkuntza baliatzeko borondate tinkoa agertu baitute: emakumezkoak baztertzen dituzten zenbait hitz alboratu, eta bi sexuentzako baliagarriak diren hitz neutroak hobetsiko dituzte. Berdin saiatuko dira gutxiengoetaz idaztean, errespeturik gabeko esamoldeak ezabatzen. Baliatuko duten hizkuntza zaintzeko hain zuzen, Hizkuntzaren Erabilera ez Sexista batentzako lehen Estilo Liburua burutu du "Andra"k. Bertan, filologoa ezagunek beste erakunde batzuetarako buruturiko lanetatik bildu dituzte hainbat ideia "Andra"ko kazetariek. Eta honen arabera idatziko dituzte ondoren edukiak.
Hizkuntzaren ildoari jarraiki, "Andra"k euskaraz eta gaztelaniaz argitaratuko ditu edukiak. Ez dago euskararentzako kuota finkorik. Baina honenganako ardura berezia agertu dute sortzaileek. Dena den, "'Andra'k handitzeko borondatea du eta gainera, Espainian oso harrera ona izan du. Beraz, nahiz eta euskarari garrantzia eman, nahi hori kontuan hartu behar da", dio Marisa C. Gibajak.
Emakumeak eginiko egunkaria da hau. Eta edukia, forma eta izena bera ikusirik emakumea izango dela bere irakurle nagusia ondoriozta daiteke, erratzeko beldur handirik gabe. Emakume berezia izango da gainera, "gizonezkoen eta emakumezkoen artean berdintasuna lortzeko oraindik zeregin handia dagoela pentsatzen duten emakumeei baitago zuzendua bereziki". Bide batez, hori bera pentsatzen duten gizonezkoak ere erakarri nahi ditu: "Emakumezkook zer pentsatzen dugun eta benetan nola bizi garen jakin nahi duten gizonezkoek erosiko dutela uste dugu, egunkariak duen izena izanik ere".


Azkenak
Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Putin eta Trump ostiralean bilduko dira, baina Zelenskik argi utzi du Ukrainak ez duela “lurralderik oparituko”

AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]


Aldatu Gidoiak ere salatu du IB3 Balearretako telebistak gaztelerazko edukia areagotu dituela

IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]


Amaya, altxor ia ezezagun hori

Zer: Euskadiko Orkestra

Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza

Zuzendaria: Gorka Miranda

Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]


Sañu Bizirik: “Statkraft enpresari alfonbra gorria jartzetik, herri presioari esker udalak parke eolikoari helegitea jartzera igaro dira”

Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]


26 urteko nafar bat hil da Pirinioetan

Russell mendian gertatu da ezbeharra, amildegi batetik jausita. Gaztea Iruñekoa zen.


Zarrakazteluko sutea perimetratu eta kontrolpean dute suhiltzaileek

Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]


Eguneraketa berriak daude