Miarritzen burutu zen estatuburuen goi-bileraren karietara gertatu ziren biolentziazko agerpenek biolentziari buruzko eztabaida piztu zuten ABren baitan. ABko zazpi kidek gertaerak salatu ez izana leporatu zioten ABko zuzendaritzari.
Zein da funtsezko eztabaida hori?
ABren baitan Iparraldea eta Hegoaldearen arteko harreman moldea eztabaidagai bizi-bizia da. Andde Saint Mariek eta Beñat Elizondok '(H) egozentrismoaz bi hitz, Iparraldetik' izenburuko artikulua esanguratsua izan da, ezta?
Eraikuntza nazionalaren abiapuntuan jarrita, Iparraldetik zeintzuk dira Hegoaldearen eta Iparraldearen arteko ezberdintasunak zure ustez?
Pirinio Atlantikoetako Alderdi Sozialistaren azken kongresuaren ondotik hauxe erran du Frantxua Maitia euskal sozialistak: 'ABk bortizkeria salatzen ez dueno ez dugu Urriaren 9ko Deian parte hartuko'.
Frantxua Maitia Euskal Departamenduaren aldekoa izanik, zein izan daiteke bere jarrera aitzinantzean? Heldu diren herriko bozken karietara, kasu?
Bere jarrera kontuan harturik zein izan behar da ABren jarrera zure ikusmoldetik?
Inmobilismoa aipatu duzu arestian. Testuinguru honetan, zer iritzi duzu IK-k Lur Berri kooperatibaren aurka egindako ekintzari buruz ELB sindikatuak egindako kritikaz.
RUNTA>ELBren eta IKren arteko ezberdintasunak Iparraldeko mundu aber-tzalean dagoen ezberdintasuna islatzen du, non bakoitzak bere ikusmoldea daukan borroka armatuaren ekimenaz eta egokitasunaz. Ez da gauza berria. ELB biolentziaren erabilpenaren aurka dago bere sorreraz geroztik, eta IK zenbait abagunetan borroka armatuaren erabilpena sustatzearen aldekoa da. Hori erranik, so egin dezagun gibelera. Ekintza armatu gabeko aro luze baten ondorengoa bizitzen ari gara berriz ere Iparraldean. Azken bizpairu urteotan garatu diren ekimen politikoek, mobilizazioek nahiz borroka molde baketsuek, goia jo dute. Beraz, ulergarria da biolentziaren berragertu izana. Izan ere, euskararen ofizializazioaren alde izan diren agerpenen ondotik eta Euskal Departamenduaren aldeko eskaera masiboen ondoren (hainbat hautetsien aldeko jarrera ezaguturik eta hiru ikerketa sozialetan agertu populazioaren gehiengoa ezaguturik), frantses agintari jakobinoen aldetik aldaketa niminoena ez izateak ulergarria egiten du IKren itzulera. Anartean, errebindikazio demokratiko hauei guztie muzin egin zaie. Honek populazioaren parte baten egonezina sortarazi du, eta itxura batez, belaunaldi gazte berriek duten inpresioa da entzunak izateko biolentziaren erabil-tzea besterik ez dela gelditzen. Iparraldeko gazterien baitakoa ukitu duen zerbait bada inpotentziazko sentimendu bat da, nire ustez. Hots, departamenduaren eskaera egin den bezala egin ondoren eta deus ez dela lortu ikusi izanak inpoten-tzia are handiago bat sortarazi du hainbat gazterengan, areago, Korsikan hainbat ekintza armatu egin ondotik korsikarrak Matignonen hartuak izan direla ikusita. Inpresioa dut borroka demokratikoa eta baketsuaren bidez ez zaigula Parisen entzuten, aitzitik, biolentziaren bidez errebindikazioak kontuan hartzen direla ematen du.
Eta hau ez da ABren akatsa. Alderantziz, hartzen badugu ABren sorrrera ondotiko aldia -95-97 urteak- konstatazio bat agertzen zaigu. Urte haietan biolentzia ez zen erradikalizatu, alderantziz, ABren lana izan zen, besteak beste, presoen hurbiltzea edota kontseilarien arteko elkarlana suspertzea. ABren sorrerak ez zuen ekarri biolentzia lehertze bat, lehertze politiko eta baketsu bat baizik. Bost urteren ondotik, aldiz, Frantziako Estatuaren jarrerak ma-txinadaren eta biolentzia aldeko sentimendua indartu dezake. Eta hau dramatikoa da. Gero bakoitzak bere iritzia izanen du biolentziaz: borroka armatua soluzioa ote da? Aukerakoa al da? Zein garaian? Horiek guztiek bai ekartzen dutela eztabaida ABn.
Demoak taldearen partaidea zara. Ekintza ez biolentoaren aukera nola ikusten duzu Euskal Herrian?

Demoak taldean ari garenok aburu eta ikusmolde ezberdinak ditugu. Demoak taldean badaude biolentziaren aurkakoak direnak eta dagoen defizita demokratikoaren aurkako borroka bat eraman nahi dutenak. Badaude, autodeterminazio eskubidea erdiesteko borroka armatua zilegi ikusten dutenak. Badugu denok amankomunean zerbait alabaina, etorkizuna biolentziarik gabe garatu nahi izatea. Bitarteko baketsu eta publikoak erabili eta garatu nahi ditugu. Alta, agintari jakobinoek bide horiek urratzea posible eta zilegi dela erakutsi behar dute, eta ez gazte hauei biolentzia kondena dezaten eskatu. Kondenatzearen dinamika ezdeusa baita. Batez ere, bide baketsu horiek oztopatu nahi dituzten politikoen eskakizuna bada, eta politiko hauek ez badituzte beste jokabide politikoak lantzen. Borroka armatuak praktikatzen duten militanteek ez dute maite hautatu duten bidea. Beraz, agintariek borondate bat erakutsi behar dute eta bide baketsuak gara daitezen utzi .