Tolosako Abesbatz Lehiaketan abesten diren kantuen %15 gutxi gorabehera euskal konposatzaileen obrak dira. Kopuru hau urte batetik bestera asko alda daiteke. Lehiaketan parte hartzen duten euskal abesbatzen kopuruak eta obra behartuak hemengo konpositoreenak izateak eragiten dute kopuru horretan. Batetik, hemengo abesbatzek abesti libreetan euskal konposatzaileen kantuak hautatzen dituzte normalean. Bestetik, lehiaketan parte hartzen duten abesbatzek polifonia -eta folklore-obrak abestu behar dituzte. Folklorean bi obra behartu izaten dira: bata zehatza eta bestea aldez aurretik abesti anitzez osatutako sail batetik abesbatzek aukeratutakoa. Biak euskal konpositore batenak izaten dira eta euskaraz gainera. Aurten Javier Bello-Porturen "Une vielle chanson d'amour-Mendekoste phestetan" obra abestu beharko dute ahots nahasietako koruek.
Zortzi edo bederatzi hilabete izaten dituzte abesbatzek behartutako obrak prestatzeko. Partituraz gain grabazio bat bidaltzen zaie abestiaren ahoskerarekin. Lehiaketa amaitutakoan datorren urteko behartutako abestiak aukeratzen ditu Lehiaketako Batzorde Artistikoak. Enrike Azurza, Migel Amantegi, Jose Ignacio Sainz Alfaro, Javier Busto eta Jon Bagüesek osatzen dute batzorde hau.
Javier Bustoren "Ave Maria" obra izan da orain arte Tolosako lehiaketan obra behartuen artean oihartzun handiena izan duena. Hondarribiarrak obra aspalditik idatzia bazuen ere, Tolosan kantatuarazi zenetik ia koru guztiek abestu dute. "Sentimenduak ukitzen dituen obra da. Behartutako obra izan zen orain hamar urte Tolosako lehiaketan. Jendeak emozioz beterik negar egin zuen kantuagatik eta beharbada bizitzen ari ginen momentuagatik ere bai". Bustok hainbat abesbatza zuzentzeaz gain, abesbatzarako obrak konposatzen ditu. Bera da orain Euskal Herrian eta Europa osoan, konposatzaile ezagunena eta kantatuena.
MUNDUKO KORUAK EUSKARAZ.
Tolosako Ekinbide Etxeak bidaltzen dizkien partituretaz gain, Abesbatzen Elkarteak argitaratutako "Txio-txioka" eta "Euskal Herria kantari" liburuetatik eta Tolosan Abesbatz Lehiaketaren 10. urteurrenean kantatutako tolosar konpositoreen obren artetik hartzen dituzte abesbatzek obra libreak. Hemen eta kanpoan bizi diren euskal konpositoreei deialdia egin zien Abesbatzen Elkarteak beraien lanak argitara zitezen. Tolosako konpositoreen lanak sarritan entzun dira lehiaketan. Joakin Pildainenak; Javier Bello-Porturen "Un homenaje a Iparragirre", "Chori erresiñola" eta "Soule" esate baterako; Mocoroa anaien kantuen artetik Ignacioren "Errotazaia" eta "Neure maitena" abestiak entzun dira. Tomas Garbizu izan da behartutako beste konpositoreetako bat. Gehien kantatu dena Iparragirreren "Zugana Manuela" izan da. Pablo Sorozabalen "Maite" ere urte batzutan asko entzun da. Haur Abesbatzen Lehiaketan berriz, Jesus Egigurenenak izan dira gehien kantatu direnak.
Azken aldian enkarguz egindakoak izan dira behartutako obrak. Gogoan dute oraindik CITeko arduradunek Filipinaseko "The Philippines Madrigal Singers" taldeak "Enrike Ugarteren "Maritxu, nora zoaz?" kantatu zueneko hura, "euskaldunak izango balira bezala abestu zuten". Alemaniako Halenser Madrigalisten korua ere ez dute ahantzi. "Andreas Göpfert-en zuzendaritzapean Alberto Mitxelenaren 'Jaun handiak ikus zazue' obra maisutasun handiz eskaini zuten. Euskaldunen gisan ahoskatzeaz gainera, karakter polita eta egokia eman zioten kantuari" dio CITeko arduradunak.
Euskal konpositoreak indartzea eta beraien lanak bultzatzea da lehiaketako arduradunen helburua. Euskal obra hoberen interpretatzen duenarentzat sari berezia dago. CITeko arduradunaren esanetan, "orain dela urte batzuk abesbatzarako musika konposatzen zutenak gehiago ziren. Orain musika instrumentala gehiago lantzen da. Ahotsak mugak ditu, baxutik zein altutik. Musika tresna batek, ordea, edozein nota eman dezake. Egungo konposatzaileek obra konplexuagoak, disonanteagoak egiten dituzte".
Helduentzako musika konposizio lehiaketa egin zen hainbat urtetan Tolosan CITek antolatuta. Gerora, Abesbatzen Elkartea hasi zen Haur Abesbatzentzat Konposizio Lehiaketa egiten. Baina helduentzako Konposizio-Lehiaketa abian ipintzeko ideia buruan dauka elkarteak. Joxe Mari Aierdi Abesbatz Elkarteko lehendakariaren ustetan "Euskal konposizioaren mundua itxita dago, ez baitugu partitura originalekin lan egiteko ohiturarik. Horren ordez fotokopiak erabiltzen ditugu, eta konpositoreek motibazioa galtzen dute. Obrak konposatzen dituzte, baina askotan ez dira argitaratzen". Datorren urtean Tomas Garbizu jaio zela 100 urte beteko dira eta oraindik argitaratu gabe dauden bere obrak argitaratzeko asmoa du elkarteak. Konpositoreek obrak egin arren, sarri ez daude hemengo abesbatzen mailara egokituta. Aierdiren aburuz, musikak ez du izan behar artxiboan gordeta edukitzeko, kantatua izateko baizik.
AURTENGO LEHIAKETA.
Aurtengo Abesbatz Lehiaketak 60 milioiko aurrekontua du. Munduko abesbatzarik onenak ikus eta entzun ahal izango dira Tolosan Leidor zineman urteroko hitzorduan. Abesbatz gehienak Europako Ipar-Ekialdekoak dira. Asiako ordezkariak Japonia, Korea, Israel eta Filipinas izango dira. Kubako abestalde batek ordezkatuko du Amerika eta Hegoafrikatik etorritako neska-mutilak Haur Abesbatzen Lehiaketan entzun ahal izango ditugu. Guztiak abesti zehatz batzuk abestera behartuta daude. Aipatutako Javier Bello-Porturen abestiaz gain, Pau Casalsen "O vos omnes" obra kantatu beharko dute ahots nahasietako abeslariek polifonia sailean; Julio Dominguezen "Gabeko izar" folklorean eta Vytautas Miskinisen "Ave regina coelorum" polifonian ahots berdinetan; eta azkenik, David Azurza tolosarraren "Aiko Juaniko Olabarriko" kantua izango dute obra behartua haur abesbatzek. Bitxikeria gisa sei edo zazpi abesbatzek Javier Bustoren "Zutaz" abestia hautatu dute abesti libreen tartean.
Lehiaketatik at, aurten Kubako Vocal Sampling taldearen emanaldiaz gozatzeko aukera izango da. Urriaren 31n agertuko da jendaurrean seikotea. Kubako musika tradizionala, jazza, saltsa eta rapa bezalako musika estiloekin nahasian eskainiko dute. Ahotsaren bitartez musika-tresnen soinuak egitea da hauen ezaugarrietako bat .