"DEPRESIO KASUAK EZ DIRA UGALDU, ARAZOA, GAIXOTASUNA MODAN JARRI DELADA"
- Alvaro Iruin Gipuzkoako Ospitale Psikiatrikoko gerentea da baina kargu horretara heldu baino lehen gaixoak ere tratatu izan ditu, beraz, depresioaren gai honetan bide luzea egina du, jende ugarik pentsatzen duen hainbat konturi bere mugak jartzeko bezain luzea.
Zer da depresioa? Medikuntzan existitzen al da?
Horrez gain, beste gaixotasun batzuekin lotutako koadro depresiboak existitzen dira, hala nola psikosi maniako depresiboa (poz eta goibelaldi exageratuak tartekatzen dituena) edota beste batzuk.
Hasierakoei dagokienez, sintomen arabera itxuraldatu egiten dira, kasurik arinenetik (tristezia eta gauzetaz interesa galtzea) larrienetaraino (delirioak eta aluzinazioak).
Hauez guztiez gain, normaltasuna existitzen da, hau da, goibeltasun arrunta, depresioa ez dena, nahiz eta jendeak askotan depresio izena eman.
Zein irizpide erabiltzen dira, beraz, pertsona bat deprimitua dagoen ala ez erabakitzeko?
Esate baterako, norbera ezkor egon daiteke, elikadura eta loarekin arazoak izan (bigarren mailako sintomak) baina agian ez du galdu interesik bere gauzetan edo ez du pentsatu hau bukaera denik eta beraz, ez dago deprimituta.
Zeintzuk dira, orduan, depresioaren sintomak?
Dena dela, sintoma hauek egoera depresibo arin baten aurrean gaudela erakusten digute, ez tradizionalki psikiatriak depresio gisa ezagutu duenaren aurrean, sintoma psikotikoak, aluzinazioak, delirioak eta abar erakusten dituen "depresio handia" delakoaren aurrean, alegia.
Gaixotasun honetan, bestalde, norainoko eragina dute gizarteak jartzen dizkigun lortu beharreko estereotipoek?
Azken finean, norberak bere helburuak jartzerakoan errealista izan behar du; gizartetik heltzen zaiona iragazi. Horretarako heziketa ezinbestekoa da -heziketa, ez hezkuntza-, eta horretan ekiteko familian eragin behar dugu batez ere: "Umeak etxean ez badu jaten bidal dezagun eskola-jantokira, bertan ikasiko du-eta", "hau ikastetxean egingo dute, ni ez naiz horretan sartuko". Jarrera eroso horretara gehiegitxo ohitu gara, eta inork ez du frogatu umeak eskolan hobeto jan ala hobeto portatuko direnik. Beraz, gizarteak saldu nahi digunarekiko bahea behar-beharrezkoa dugu.
Egia da depresio kasuak ugaldu egin direla ala uste bat besterik ez da?
Zikloka goaz. Zerbaitetaz hitz egiten dugu, txarto erabiltzen dugu, matxakatu egiten dugu eta gero, beste gai bati heltzen diogu. Estula duenari tuberkulosia duela esan behar ez zaion moduan, goibel dagoena ez dezagun konbentzitu deprimituta dagoela.
Zein prozedimendu jarraitzen da gaixoa izan daitekeena medikuarengana doanetik aurrera?
Nahiz eta tratamendua gaixoari egokitua izan, badago depresioaren inguruko euskal plan orokorra dei daitekeen zerbait?
Berrehun lagun hurbildu dira Baztango Osasun Plataformak deituriko elkarretaratzera eta bizikleta martxara.
Aurreko astean lan istripuen ondorioz sei behargin hil zirela salatzeko, 60 bat lagunek Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzako sarrera blokeatu dute. Ertzaintzak bertan zeuden pertsonak identifikatu ditu. LAB sindikatuaren zenbaketaren arabera, dagoeneko 26 dira aurten... [+]
Laboral Kutxa Katedrak eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) antolatu dute Arte eta Zientziaren I. lehiaketa (webgunea euskaraz ere badago, baina oso trakets). Artea, zientzia eta pentsamendu kritikoa uztartzen dituzten proiektuak nahi zituzten, eta zenbait aurkeztu... [+]
Dagoeneko Guardia Zibilek eta zenbait herritako udaltzaingoek badute taser pistolak erabiltzeko eskumena Nafarroan, eta badirudi bide horretan hurrengoa Foruzaingoa izango dela: Nafarroako Kontseiluak Foruzaingoak taser pistolak eman ahal izatea "indarrean dagoen... [+]
Bizkaiko Lurralde Auzitegiak hamahiru urte eta sei hilabeteko kartzela zigorra ezarri ostean, zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak. Lópezek helegitea aurkeztu zuen sententziaren aurka, haren errugabetasun presuntzioa eta defentsarako eskubidea urratu zirela... [+]
"Atzerriko terroristengandik" babestea arrazoi bezala jarrita, Donald Trumpek dekretu bidez agindu du zazpi herrialdetako pertsona guztiei debekatzea AEBetara sarrera, eta beste bost herrialdetako herritarrei mugak jartzea.
Herri libre bat, Euskal Herriak erabaki lelopean, parte hartzera eta kaleak ikurrinaz betetzera dei egin du herri mugimenduak.
Ehunka lagun mobilizatu dira asteazken arratsaldean Gasteizko Alde Zaharreko kaleetan barrena, Korda espazioaren desalojoaren aurka. Manifestazio amaierako hitzartzean, goizeko desalojoan ertzainek buruan zauritu duten Kordako kidea jada etxean eta "ondo" dagoela... [+]
Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.
Sexu-erasoak, bikotekideen edo bikotekide ohien erasoak eta bestelako senideek egindakoak hartu dituzte kontuan zenbaketan. Bizkaian, %29 egin dute gora salatutako sexu-erasoek.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Boubacar Dioufek, Mbolo Moye Doole Bizkaiko manteroen eta kalez kaleko saltzaileen elkarteko kideak, Bilboko kaleetan arrazakeria eta abusu poliziala areagotu direla adierazi du.
Ziburuko Azokaren seigarren edizioa iraganen da larunbatean Ziburuko plazan. 33 argitaletxe, 10 diskoetxe, 39 idazle eta 111 berritasun, uzta ederra izanen dugu aurtengoan ere.
