MENDEAREN BEGIA

  • Azken mendeko fotokazetaritzak eman dituen emaitza esanguratsuez bete dituzte Donostiako Boulevard 1 erakustokiko hiru solairuak. Kutxa eta EHIGEren eskutik eta urriaren lehena bitarte, argazkiz argazki ehun urteko ibilbidea egiteko parada izango du bisitariak.
Duela bi urte, 1900etik 1935era bitarteko argazkiak izan ziren. Iaz, berriz, 1936-1970 arteko irudien txanda izan zen. Orain aurreko bi erakusketetan bildutakoei azken 30 urteko argazkiak erantsi eta "Fotokazetaritzaren mende oso bat" bildu dute duela hilabete gutxi Kutxak Donostiako Boulevardean zabaldu zuen areto berrian. Egungo nahiz iraganeko kazetari grafikoen 466 lan dira ikusgai orotara.
Argazkiez gain, garai ezberdinetako argazki kamarak eta hainbat egunkari eta aldizkari paratu dituzte bisitariak kontsulta ditzan. "Ilustration" aldizkari frantsesaren kasuan, Gerra Zibilak eztanda egin zueneko alea dago ikusgai; barruan, besteak beste, Irungo mugan jende andana korrika ihes egiten erakusten duen argazki ikusgarria dago. Carrero Blancok zuzentzen zuen "Mundo" aldizkariko 1945.eko zenbakiarekin batera, "Arriba" eta "Vértice" falangisten ale bana jaso dute. Alemania nazitik etorritako "Signal" ere hor dago. Bertako argitalpenik ere ez da falta: "Ere", "Zeruko Argia", "Euskadi sioux", "Garaia", "Punto y Hora"...
Argazki gehienak Kutxaren Fototekako fondoetatik atera dituzte Euskal Herriko Informatzaile Grafikoen Elkarteko (EHIGE) kideek. Gehienak diogu, hirugarren eta azken ataleko argazki batzuk EHIGEko kideek beraiek egindakoak direlako.

Errepublika, atalez atal. Goiko aretora jo eta bisitariak mende hasieratik Gerra Zibilera bitarteko irudiak izango ditu ikusgai. Gaika daude ordenaturik eta kirol irudi bitxiak paratu dituzte sarrera gisa: auto lasterketak Lasarteko zirkuitoan, txirrindulari probak Donostiako Boulevardean. Politika atalak garbi uzten du Errepublikako protagonistek Euskal Herrira egindako bisitaldietan bertako argazkilariak adi egoten zirela. Eta ez soilik politikariak hurbiltzen zirenean, pertsonaia famatu mordoa izan baitzen urte horietan Kontxako pasealekuan edo Iruñeko zezen plazan erretratatua. Uholde, istripu eta bestelakoek ere ez zieten gerra aurreko argazkilarien kamarei ihes egin.

Gerra eta ondorenak. Erakusketaren bigarren zatiari Eusko Jaurlaritzaren eta Agirre lehendakariaren irudiek ematen diete hasiera. Bitxikeria gisa, lehenengo Ertzaintzako kide "motorizatuen" irudi bat ere badago. Baina berehala dator gerra: Ormaiztegiko zubi suntsitua, Durangoko eliza atari bonbardatua eta, nola ez, Gernika.
Diktadura garaietan militarrak, elizgizonak, prozesioak... sarritan ageri dira argazkietan, protagonistek maiz eskua ondo gora dutela, badaezpada. Bisitariak Himmler Gestapoko burua ikus dezake Irungo geltokian edo Manuel Fraga gaztea Donostiako gazteluan.

Trantsiziotik hona. 70eko hamarkadako argazkietan Felipe Gonzalez, Txiki Benegas, Mario Onaindia... gazte ageri dira. Mayor Orejari ez zaio oraindik bizarra urdindu eta Odon Elorzak ilea du buruan.
Euskal kulturaren pizkundearen isla modura, Gaur taldeko kideen argazkiak ipini dituzte. Reala eta Athletic-eko jokalariak zelaira ikurriñarekin atera zireneko argazki ezaguna ere bertan da, Kursaal zaharra bota zutenekoa bezalaxe. Usurbilgo Sagardo Eguna, Ordiziako Feria, Donostiako Euskal Jaiak... ospakizunen argazkirik ez da falta, ezta bertsolaritzaren ingurukorik ere (Amurizak, oraindik bizarrik gabe, lehen txapela irabazi zuenekoa, kasu).
Politikaren esparruan, Txomin Iturbe atxilotu zutenekoa, Juan Carlos erregearen edota Aita Santuaren bisitaldia, Leitzarango autobiaren inaugurazioa, Lizarrako akordioa, Ardanza eta Ibarretxe lehendakariak... horien guztien irudiak daude ikusgai.
Everesteko hainbat euskal espedizio, Moneoren kuboak, Orfeoiaren mendeurrena,Irun eta Hondarribiako alardeak, Donostiako Zinemaldia, Indurain eta Olano Donostiako Alderdi Ederren... Amaitu da mendearen errepasoa eta Santa Agedako ospitale psikiatrikoko bi irudi ageri dira erremate gisa. Azken ehun urteko eromena islatzeko asmoz, agian .

"Orainaren begirada" Ordizian da egunotan
"Orainaren begirada" Ordizian da egunotan
Euskal Herriko Informatzaile Grafikoen Elkarteak beste argazki erakusketa bat du egunotan abian. Hilaren 28a bitarte Ordiziako Barrena Kultur Etxean dago ikusgai "Orainaren begirada" titulupean. Duela hilabete batzuk eman zitzaion hasiera erakusketa ibiltari honi eta hemendik aurrera ere Euskal Herriko beste hainbat tokietan izango da ikusgai. Orotara 40 egileren lanak bildu ditu EHIGEk erakusketan. Izen gehienak Euskal egunkari eta aldizkarietako argazkien alboan agertzen diren berberak dira: Edurne Koch, Ander Gillenea, Joxe Lacalle, Conny Beyreuther, Karlos Korbella... Euren eguneroko lanean jasotako irudiak dira egunotan Barrena Kultur Etxeko hormetan zintzilik daudenak eta, horregatik, gaiak anitzak dira: kirola, kultura, gerra, festa...
Gainera, EHIGEk gonbidapen berezia luzatu zien Juan Luis Goenaga margolariari eta Ricardo Ugarte eskultoreari. Horrela, bien argazkiak ere ikusgai dira.
Badira 40 egile horien artean, dagoeneko lanean jarduten ez dutenak. Hilik daude batzuk, beste batzuk kamera alboratu dute urte luzetan horretan jardun ondoren. Juantxo Egaña EHIGEko kidearen esanetan, "gaur egungo argazkilariek horien eragina jaso dugu eta horregatik nahi izan dugu haien lanak ere bertan egotea". Besteak beste, Pascual Marin-en "ofizialtasuna", Arturo Delgadoren haustura edota Sigfrido Kochen eredu estetikoak euren isla dute erakusketan.


Azkenak
2025-06-07 | ARGIA
Euskara hutsezko plaza bete dute Ziburuko Azokan

1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]


EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da

Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei. 


Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin

Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
 


Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen

Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.


Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira

Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.


2025-06-06 | Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk

Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.


Idoia Asurmendi
Bihotzetik berriz pasatzea

IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.

----------------------------------------------------
 
Termometroak 30 gradutik gora markatzen ditu, uda giroa nagusi da eta Bilboko kaleak herritar aztoratuz beteta daude. Horrelako egun... [+]

Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.


111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak

Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.


Non daude kaparrak?

Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]


“Zaurgarritasun Indizea”, Jaurlaritzak nahi duena egiteko koartada

Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?

Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Eguneraketa berriak daude