Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
larunbata 2025eko abuztuaren 23an
EZ DIRA ETSIPENERAKO GARAIAK, LANERAKO GARAIAK BAIZIK
- Usurbilgo Udaletxean bildu gara Xabier Olanorekin, bertako udal langilea baita. Gipuzkoako Batzar Nagusietako EHren bozeramale honek Lizarra-Garaziren akordioak irekitako ildoa zabaltzera eta sakontzera deitzen ditu gaineratiko indar abertzaleak.
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Gipuzkoako Batzar Nagusietako aurrekontuei ezetza eman zion EHk joan den abenduan. Urtarrilan abstenitu zen berriz, eta EAJ-EAk osaturiko gobernuaren aurrekontuak onetsi ziren.
EH gobernuan izanez gero aurrekontuak ezberdinak lirateke? Gobernuan aritzeko prest zineten?
Foru Aldundietarako hausteskundeen ondoren gobernukideak izateko aukeraren bat izan al zenuten?
Behin-behineko su-etena zegoen artean. Orain helburu bera duzue berriz ere?
Azpiegiturak dira Gipuzkoako alor garrantzitsu bat. Zertan da Etxegarateko errepidearen zabaltzea?
Beasain-Durango proiektua, berriz, zertan da?
Azpiegituretan lehentasunak aipatu dituzu. Gipuzkoako gobernuak Eibar-Gasteiz proiektuari lehentasuna eman diola esan nahi al duzu?
Azpiegiturena berebiziko gaia da Gipuzkoan. Zein da EHren politika oposiziotik?
EH politika instituzional sendoago bat egiten hasi da. Gipuzkoatik begiratuta zein da zuen jomuga?
Bestalde, Eusko Jaurlaritza berriz ez da egoera oso erosoan.
Edozeinek esan lezake ETAk baldintzatu duela EHren ibilbidea. EHk eskuhartze handiago izan beharko lukeela EAJ eta EAren arteko akordioetan. Lizarra-Garazin, kasu.
HBn "Eraikitzen" prozesua burutu ze nuten iaz. Zer balorazio egiten duzu prozesuaz?
Beste prozesu bat ere iragarri zenuten...
ETAk indarrean segitzen badu, zaila izango da Ezker Abertzalea zabaltzea.
Lizarra-Garaziko trenari maniobra tarterik gelditzen al zaio?
Udalbiltza eta Batera ekimenentzako une zailak dira ere bai...
ETAren su-eten posible bat ikusten al duzu?
Bide horretan su-etenarekin hobe, ezta?
EAJ eta EArekin luze eta zabal hitz egin genuen, eta bi aldeetatik asko saiatu ginen arren, abenduan ez zen behar adinako hurbiltasuna eman. Pentsioen arazoa gelditu zen tartean; garrantzia handikoa guretzat. Gipuzkoar familia asko oso egoera kaskarrean dago, gipuzkoarren ekonomia ondo doanean. Familia horien egoera ez da behar adina hobetzen, ordea. Ezer gutxi kobratzen duten horiei 50.000 pezetako pentsioak ematea planteatu genuen guk. Jakinik ere, 50.000 pezetarekin nekez bizi daitekeela. Jende hori 28.000 pezetarekin bizi izan da orain gutxi arte. EAJ eta EA dezente hurbildu ziren guk eskatutako minimora, baina ez behar adina. Zalantzak zituzten eta ez ziren ausartu behar zen urratsa ematea. Urtarrilan eman zuten urrats hori. Adostasuneko zenbateko bat lortu genuen: 48.800 pezetakoa. Erdibide horrekin aurrera jotzea erabaki genuen.
EH gobernuan izanez gero aurrekontuak ezberdinak lirateke? Gobernuan aritzeko prest zineten?
Hauek ez direla gure aurrekontuak esan dugu guk behin baino gehiagotan. Gobernuan begeunde bestelako aurrekontuak egingo genituzke. Gure gizarte eredua eta EAJren gizarte eredua ez da berdina. Jatorri ezberdinetatik gatoz, eta guk askoz gizarte orekatuago bat bilatuko genuke. Gipuzkoako lehen indarra izanik, Batzarkide talderik nagusiena izanik, behin eta berriz adierazi dugun bezala, gobernatzeko borondatea dugu. EAJk ez du hori nahi izan; EAJk beldurra du gu gobernuan sartuz gero lekua kenduko ote diogun eta gobernuz kanpo utzi gaitu.
Foru Aldundietarako hausteskundeen ondoren gobernukideak izateko aukeraren bat izan al zenuten?
Guk beti gobernukideak izatea izan dugu helburu. Hausteskundeen ondorenean izan genuen lehenengo elkarrizketa fasean EAJri argi eta garbi adierazi genioen gobernukide izan nahi genuela. Horretarako aukera eman zigutelako gipuzkoarrek, baina haiek ez zuten nahi izan. Eta badakigu beraien artean ere iritzi ezberdinak zeudela. Batzuek nahi zutela eta beste batzuek ez. Badakigu tartean beldur eszeniko bat zegoela. Diputazioko ateak irekiz gero, ea gero nork ateratzen gaituen handik pentsatuko zuten.
Behin-behineko su-etena zegoen artean. Orain helburu bera duzue berriz ere?
Bai. Su-etena egonda eta orain su-etena hautsita egon arren gure helburuak berdinak dira. Uste dugu, hasitako bideak su-etenen gainetik egon behar duela. Azkenean, guri gobernatzeko aukera ez digu ematen ETA erakundearen su-etenak, Gipuzkoako indarrik nagusiena izateak ematen digu. 105.000 boto lortu genituen, 14 batzarkide ditugu, eta beste guztiak 10 batzarkidekin daude. Horrek gobernatzeko aukera ematen digu; oraingo egoeran ere gobernuan aritu beharko genuke. Hori nahi dute gipuzkoarrek.
Azpiegiturak dira Gipuzkoako alor garrantzitsu bat. Zertan da Etxegarateko errepidearen zabaltzea?
Etorkizunean oso garrantzia handia hartuko duen gaietako bat da azpiegiturena. Etxegarateri dagokioenean, bideak bitan zabalduta egon behar zuen, amaituta. Ez dezagun ahaztu hori dela Strasburgotik hasi eta Sevillaraino bitan zabaldu gabe dagoen errepidetarte bakarra. Lotsagarria da egoera horretan egotea. Bide zabaltze hori egin gabe dago EAJk eta EAk beste interesak izan dituztelako. Gipuzkoako beste azpiegitura batzuetan jarri dute lehentasuna, eta hau neurri batean atzeratzen utzi dute. Iritsi da une bat non EAJko eta EAko alkateek eta gizarteak presionatu duten eta martxan jarri behar izan duten. Lanak txukun ari dira aurrera, baina berandu.
Beasain-Durango proiektua, berriz, zertan da?
Azpiegitura hau lozorrotik esnatu da orain gutxi. Aurrekontuetan ia ez da ezer aurreikusi errepide hau egiteko. Guretzat aldiz garrantzia izugarria duen azpiegitura bat da. Ez dezagun ahaztu Euskal Herriaren zeharkako ardatz -Iruñetik Bilbora doan ardatza- garrantzitsua dela hau. Errepide honek garrantzia handia dauka eskualde ezberdinen arteko loturarako. Guk aurten ardura berezia jarri dugu proiektu honetan. Gurekin adostasun batera iristekotan proiektu hau ezinbestekoa zela adierazi genion gobernuari, eta azkenean lortu da. Aurten, 1.400 miloi inbertituko dira; datorrenean beste hainbeste. 2002an 1.600 miloi izango dira, eta hurrengo bietan 1.500 miloi bakoitzean. Guk ahaleginak egin ditugu proiektua gauzatzeko.
Azpiegituretan lehentasunak aipatu dituzu. Gipuzkoako gobernuak Eibar-Gasteiz proiektuari lehentasuna eman diola esan nahi al duzu?
Bai. Beraiek diote baliabideak mugatuak direla eta lehentasuna Eibar-Gasteiz autopistari eman nahi diotela. Errepide horri buruz gure jarrera garbia izan da beti. Bere garaian, Interbentzio Gune Partehartzaileak (IGP) egin zirenean, bidesariko autobideen kontra geundela esan genuen. Eta gaur egun ere bai. Egia da, eskualde horretan errepide zaharrak daudela eta horiek ez dituztela asetzen gaur egun herritarrek dituzten komunikazio beharrak. Horiek hobetu behar dira, baina lehengo azpiegiturak aprobetxatuz. Haiek zabalduz, berrituz eta hobetuz, ahal den neurrian behintzat. Bide hori askoz merkeagoa izango da 100.000 miloitik gorako autobide bat egitea baino.
Azpiegiturena berebiziko gaia da Gipuzkoan. Zein da EHren politika oposiziotik?
Gipuzkoako zenbait eskualdetan nahiko azpiegitura txukunak ditugu eta doan. Beste zenbait eskualdetan berriz, azpiegitura kaxkarrak dituzte. Eta kaxkar horiek ez badituzte erabili nahi, asko kostatzen duen bidesaria ordainduz ibili behar dute. Horrek lehenengo eta bigarren mailako gizpuzkoarrak sailkatzen ditu, eta gu horren aurka gaude. Konponbidea edozein dela ere, gipuzkoar guztien berdintasunean oinarritu behar du.
EH politika instituzional sendoago bat egiten hasi da. Gipuzkoatik begiratuta zein da zuen jomuga?
Guretzat politika instituzionala politika zabalago baten beste atal bat besterik ez da. Eta politika zabalago horretan hartu dugun bidea oso bide luze eta zabala izango da. Hor ere instituzioek badute beren zeregina, baina gure helburua ez da instituzio bateko gobernura iristea edo ez iristea. Guk nazio hau eraiki nahi dugu. Epe luzerako beste instituzio motak nahi ditugu. Bien bitartean babes batzuk eman behar badira, babesak emateko prest gaude. Uste dugu hori dela arduraz jokatzea. Guk momentu batean amorrazioz esan dezakegu: "Ez, ez, hor konpon! Eta kitto". Baina ez litzateke epe luzera begira jarrera inteligentea. Guk epe laburrera zenbait gauza tragatu behar baldin baditugu ere, prest gaude tragatzeko. Baina beti argi utziz gurea etorkizuneko apustua dela. Hori da eskatzen duguna. Bien bitartean, gobernuan egon ez arren, aurrekontuei babesa ematea bitarteko pauso bezala ikusten dugu.
Bestalde, Eusko Jaurlaritza berriz ez da egoera oso erosoan.
Eusko Jaurlaritzaren egoera ez da oso erosoa, baina ez dago, batzuek jarri nahi duten bezala, hain egoera deserosoan ere. Gobernu asko mantendu dira gutxiengoa izanik, oraingo kasuan bezala, oposizioan daudenak batu ezinda daudelako. Gainera, dauden bezala daude, beraiek hala nahi izan dutelako. EHk zintzo eta leial jokatu du hor. Nahiz eta baldintza zailak bizi izan, emandako hitzari eutsi egin diogu, eta oraindik ere, emandako paktua berreskuratu eta jarraitzeko asmoa adierazi dugu. Berauek bilatu dute egoera hori, eta ez badaude eroso berauek behar dute aurkitu hortik nola atera eta egoera nola konpondu.
Edozeinek esan lezake ETAk baldintzatu duela EHren ibilbidea. EHk eskuhartze handiago izan beharko lukeela EAJ eta EAren arteko akordioetan. Lizarra-Garazin, kasu.
Nik hitz egin dezaket EHren ikuspegitik eta EHko kargu hautatu bat naizen neurrian. Besterik gabe. EHk apustu sakona eta serioa egin zuen, eta gaur egun ere Lizarra-Garaziren alde egiten du. Beste batzuk ez dakit neurri bereko apustua egiten ote duten. Argi utzi behar duguna da bakoitzak bere ardurak dituela. EHri ezin zaio leporatu bere ardurak bete ez dituela. ETAk izango ditu bere ardurak eta ETAk erantzun behar ditu. EAJk eta EAk bereak dituzte eta erantzun behar dute. Gu Lizarra-Garaziren apustuan sakontzeko prest gaude. EHri ezin zaio leporatu berak egiten ez duenik.
HBn "Eraikitzen" prozesua burutu ze nuten iaz. Zer balorazio egiten duzu prozesuaz?
"Eraikitzen" prozesuak bere faseak izan zituen, bere emaitzekin, eta iritsi behar zen lekura iritsi zen. Ondo eramana izan zen prozesua HBren barnean. Mahai Nazional berria hautatua izan zen, eta ildo politikoa finkatua.
Beste prozesu bat ere iragarri zenuten...
Beste prozesu bat hasten da orain: Batasun prozesua. Metodologia eta egutegia finkatuak ditugu jada. Prozesua garrantzitsua da benetan. Gure asmoa HBren proiektua zabaltzea da, etorkizunean ez dugu funtzionatu nahi orain arte bezala. Herritar zabalago bat bezala funtzionatu nahi dugu, Ezker Abertzale guztia bilduko duena; nazio eraikuntza prozesuan motor garrantzitsua izango dena.
ETAk indarrean segitzen badu, zaila izango da Ezker Abertzalea zabaltzea.
Su-etena bitartean errazago izan da jendea biltzea Ezker Abertzalearen inguruan. Baina, errealitatea da ETAk erabaki duela su-etena haustea. Horren aurrean ezin gara etsipenean erori, ezin dugu esan gure proiektuak ezin duela aurrera egin. Justu alderantziz, inoiz baino gehiago ahalegindu behar dugu orain ETAk borroka armatua beharrezkotzat jo ez dezan baldintzak sortzeko.
Lizarra-Garaziko trenari maniobra tarterik gelditzen al zaio?
Ez dira garai onenak tren horrentzat. Baina horrek ez du kentzen indar politikoek horretan saiatu behar ez dugunik. Jarraitu behar dugu inoiz baino ahalegin gehiagoz, ez daukagu beste aukerarik. Bestela etsipena dago.
Udalbiltza eta Batera ekimenentzako une zailak dira ere bai...
Une honetan oso geldirik daude; blokeatuta. Baina ez guk nahi ez dugulako aurreratu nahi, baizik eta beste batzuek frenoa sakatu dutelako. Aurrera jo behar da, zeren hortik etor daiteke baldintzak sortzea ETAk hartu zuen bidea berraztertu dezan. Guri dagokigu bidea jorratzea. Beraz, ez dira etsipenaren garaiak, ezta pentsatu ere, lan egiteko garaiak baizik.
ETAren su-eten posible bat ikusten al duzu?
Ez daukat elementurik ez informaziorik, eta ez nintzateke ausartuko horrelakorik esatera. EHk etorkizunean egin behar duen apustua, apustu politikoa da, soilik bide politikoak erabiliko diren apustu politikoa. EHk hori esaten du, eta agian, etorkizunean argiago esan beharko du. Beste agente gehiago ere badaude (ETA erakundea horien artean) eta beren azterketak eta erabakiak hartu beharko dituzte. Guri gure bidea jorratzea dagokigu.
Bide horretan su-etenarekin hobe, ezta?
Lagundu egingo luke
ATSEGINA ETA BAIKORRA
Altzon jaio zen duela 40 urte. Bertako alkatea izan zen 27 urterekin. Ekonomian lizentziatua da. Usurbilgo Udalaren kontu-hartzailea da gaur egun. Hainbat udaletan idazkari izan denez independiente gisa agertu da hautes-zerrendetan orain gutxi arte. Nolanahi ere, bere pentsaera politikoa Ezker Abertzalean kokatzen du betidanik. Pilota eta mendia ditu gustuko kirolak.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#2
Euskalerria irratia
|
Miren Mindegia
#3
La Directa
|
Marc Español
#4
Xalba Ramirez
|
Irutxuloko Hitza
#5
Eneko Imaz Galparsoro
Azkenak
2025-08-22
Jon Fernández González
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
2025-08-22
Eneko Imaz Galparsoro
Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
2025-08-22
Jon Fernández González
Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
2025-08-22
Eneko Imaz Galparsoro
Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
2025-08-22
Jon Fernández González
Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
2025-08-22
Iñigo Martinez Peña
Oporrak ere gaixotasun?
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
2025-08-21
Jon Fernández González
Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
2025-08-21
Eneko Imaz Galparsoro
Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
2025-08-21
Jon Fernández González
AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
2025-08-21
Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
2025-08-21
Eneko Imaz Galparsoro
Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]
Eguneraketa berriak daude