ITZULITAKOA IRAKURTZEN AL DA?
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ederki azaldu zuen euskarazko itzulpenen gutxiespena Anjel Lertxundik, duela hilabete batzuk, «El Correo» egunkarian. «Betiko teman, tamalez» titulu esanguratsua ipini zion Lertxundik artikuluari. «
Orijinala freskoagoa omen, eta itzulpenak gutxiesten dira. Itzulpena oso ahaide pobrea da gurean, sona gutxiko gertakizun guztiz marjinala
«
Itzulpengintza literarioa da, ordea –
euskalgintzak Arantzazuko biltzar nagusi hartatik ezagutu duen albisterik garrantzitsuena: lexikoari eta forma lexikalizatuei dagokionez, esparru pentsa ezinetara heldu gara itzulpengintzari esker; itzulpengintzak egiantzaren galbahean iragazi eta sinesarritasunaren arragoan goritu ditu hainbat erabilera, usadio, hitz, hizkuntza batek dituen hots eta ahots desberdin, sorkuntza-lan orijinalak inoiz esan eta ozendu ezingo dituenak...
Artikuluaren amaieran dionez «
lan hori guztia ez du oraindik euskal gizarteak –irakaskuntzaren sistemak, besteak beste– aintzakotzat hartu
Juan Garziaren iritziz «
funtsik gabeko aurreiritziekin jokatzen du irakurleak
Egia da, oraindik ere euskaldunen zati handi bati zail egiten zaiola euskaraz irakurtzea eta, hortaz, erdarako itzulpen bat hobetsiko duela. Hala ere, ez dirudi euskaraz irakurtzeko erraztasuna beharko luketenak ere –hezkuntza euskaraz izan dutenek–, klasikoak euskaraz irakurtzeko joera handirik dutenik. Anjel Lertxundik artikuluan botatakoa –irakaskuntza sistemak literatura itzulpengintzan egindakoa aintzakotzat hartu ez duela, alegia– berretsi digu Juan Garziak eta, sarritan, errua irakasleek berek dutela esan. Orokorrean ez omen dute interesik azaltzen ikasleen artean lan hauek zabaltzeko eta izan, badira ikasleentzako egokiak diren itzulpenak –Stevenson-en «Altxor uhartea» edo Mark Twain-en «Huckelberry Finn-en abenturak» kasu–.
Liburudendetara gerturatu naizenean nire itzulpena ez dut inoiz ikusi
Orain arte, bederen. Izan ere, bildumako azkenekotako titulu batek, Jon Alonsok itzulitako «Lisboako Setioaren Historia», hain zuzen, bultzada handia jaso zuen Jose Saramago liburuaren egile eta Nobel saria Bilbora hurbildu zenean. Itzulpen hauek irakurlearengana hurbiltzeko eta irakurleak itzulpenak baloratzen hasteko balio dezala
Iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du aldizkariak. Kalkuluen arabera, 2023ko urriaren 7tik egunean 732 palestinar hil ditu batez beste, Israelgo armadaren erasoen... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.
Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.
"Pausa taktiko" gisa definitu ditu Israelek. Igandean hasi da eta 35 kamioi sartu dira Gazako zerrendara.
40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]
GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]
Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]
%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.
Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.
1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]
Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]