Amaitu berri den mendeak euskal kulturan eman dituenak biltzea du xede Gure Mendea proiektuak eta xede horren barruan, euskarazko publizitateak ere bere tokia du. Izan ere, publizitateak hizkuntza eta honen egoera islatzen ditu garbi. Kulturaren hainbat alorrek bezala, eten nabaria du gerrarekin batera eta loratzen joango da 50-60ko hamarkadetatik aurrera. Gure Mendea CD-ROMean euskarazko iragarkien bilduma jaso da. Guk, aste honetan, mende hasieratik gerra bitartera prentsan argitaraturiko hainbat ale bildu dugu. Mende hasiera aipatu arren, 20ko hamarkadatik abiatu beharko dugu, euskarazko prentsa modernoarekin batera iritsi baitzen publizitatea agerkarien orrialdeetara.
Loidi eta Zulaika etxe donostiarra izan zen aitzindarietako bat. 1927. urtean lehen aldiz iragarrita zituen bere ardoak Zeruko ARGIAn. Gerra bitartean jarraitu zuen etxe honek irakurleei Ciudad Realetik ekarritako ardoa edateko gonbidapena luzatuz. Ondoren, 60ko hamarkadan ere, astero-astero kontratatu zuen Loidi eta Zulaikak bere iragarkia aldizkari honetan.

20ko hamarkadaren hondarretan ardo etxearen bideari aseguru etxe batek jarraitu zion, La Polar etxeak, hain zuzen:
«Erne, itxas-gizonak...! Esnai, itxas-bidariak...! Begiratu onuntz guziok...! Gure itxasoaren zakarraldiak nor eztue beldurtzen? (...) Kantauri itxasoaren nasketak, osoro biurriak dira; zenbat ontzi ta zenbat ondasun iraultzen ote ditu bere urpera? (...) Ez al zendukete atsegin aundia artuko, ta atseden bide bat izango, itxasoan galduaren ondoren, arrek ostua, lurrean norbaitek kitto egingo ba-lizute? Ona ba, bazkun kitolari bat; itxasoan galduak kito egiten dituena, zein dan? La Polar. Bazkun kitolari ixilkakoa».
1930. urtean Aspaime etxea hasi zen Zeruko ARGIAn bere «garratxak» (pastilak) iragartzen. Horrela dio iragarkiaren zati batek:
«Aspaime garratxak beste ezagun guzien gañetik daude. Ezta egoki ta jakintsuagorik. Agorako goxoak. Sendagai urrintsu ta ariñen zumoa berak bakarrik dute. Eztira usteltzen».
Urte berean Transatlantica itsasuntzi konpainiak bere zerbitzuak aurkeztu zituen. Hego Ameriketarako bidaiak eskaintzen zituen gehienbat, baina Filipinak, Txina eta Japoniara ere joaten ziren bere untziak. Ohar garrantzitsuak aipatzen zituen iragarkian bertan, «Ontzi guzietan badira medikua ta kapelaua» kasu, eta eskaintza berezi bat ere bazuen: «Familia osoentzat eta joan-etorria egin ezkero, saria gutxiago».
Etxebarria Gasteizko oilotegiak 1931n bere ateak zabaldu bezain laster ekin zion publizitateari, «olloak ipiñitako arrautz guztiak arretarik aundienaz kidekatzen» zirela esanez.

Zeruko ARGIAren kutsu erlijiosoak publizitatean ere bazuen eraginik. Loidi eta Zulaika aitzindariek euren iragarkian esaldi hau jaso zuten: «Meza Santurako ardo zuri gozoa egiten da». 1935. urtean Kintin Ruiz de Gaunaren semea bere eliz-argizarien publizitatea egiten hasi zen:
«Luzera aundia emango diezu zere eliz-argizariei, argizari bereziak erosten badituzu. (...) Itxasoz bestealdera ere bigaltzen dira».
Hamarkada horretan bertan Sabadelleko Juan Romeu Voltáren semeak ere Zeruko ARGIAren izaera erlijiosoa –eta honen irakurle askorena– agerian utzi zuen «Artilezko eunak erlijiosoentzat» iragarriz:
«Praile ta Monjari eskatzen diegu, eskatu nai duten eun-gaiaren zatitxo bat bialtzeko aren. Eta zein margo ta zein neuritakoak edo zer zabaltasun eta loditasunekoak nai dituzten adierazteko».
Ez ziren denak, ordea, bizitza espiritualari zuzendutakoak eta praktikotasunak ere bazuen tokia Zeruko ARGIAren orrietan:
«Nogat arratoi-iltzeko, edozein sagu ta arratoi-mota ondatzeko biderik erosoena, lasterrena ta eragingarriena da. Paketa 50 zentimotan saltzen da».

Zeruko ARGIAk baino lehenago ere, 1921. urtean «Argia» astekaria euskarazko iragarkiak argitaratzen hasi zen. Lehen aleko lehen orrian bertan agertu zen lehenengoa:
«`Euzkadi' izena dun jaboya onena da!! Toki guztietan saltzen da».
Koldo Izagirrek bere «Euskararen Historia txikia Donostian» lanean, publizitateari atal oso bat eskainirik, «Argia»ko iragarki esanguratsuenak bilduak ditu. Nekazariari zuzendutako asterokoa zen «Argia» eta hemen ere izaera hori publizitatean islatzen zen:
«Azirik onenak etxe onetan saltzen dira!! Juan Mokoroa. (...) Atozte guztiok aziak garbitzeko makinak ikustera!!».
Izagirreren arabera Mokoroa izan zen euskarazko publizitatean irudia sartu zuen lehena. Nekazaritza gaiez gain, bestelakorik ere iragartzen zen asterokoan: optikak, sendagileak, liburudendak... Batzuk Sabino Aranaren irakaspenei jarraiki idazten zituzten iragarkiak eta, badaezpada, azalpenak ere eransten zituzten:
«Betaurrekoak, bizki ta ikus-leyarrak (kristalak): ikuspide edo bista guzietarakoak. Urrutikuskiñak (teleskopioak). Egurasti eta goraztiak (barometro ta termometroak). Marlari-ziskuak (dibujorako estutxeak)».
Gerra aurreko erdarazko egunkari nazionalistetan –«El Día», «El Pueblo Vasco»...– ere topatu zituen Izagirrek euskarazko iragarki bakan batzuk. Baina, ale urri horiek funtzio testimoniala jokatzen zuten, egunkarion «euskal orrietan» kokaturik.
Gerra Zibilak, beste alor batzuetan bezala, etena ekarri zuen euskal prentsan eta, noski, euskarazko publizitatean. 50eko hamarkada arte iragarkiak ez ziren berriro euskaraz mintzatzen hasi. Ordutik egungo publizitate ereduetara euskal publizitateak ezagututako bilakaera ekarriko dugu orriotara datorren astean