MENDEAREN ISATSEAN HEGAKA
Halaxe, Fermin Ayo, Oscar Epelde, eta Cesar Sabaliak lanari gogo biziz ekin diote, historia aholkulari gisa Alberto Letona dutela. Koordinatzailea Carmen Baroja izan da, eta ekoizleak berriz, Gurutze Lizarralde eta Joserra Plaza. Irudiak lortzeko FORTAk (Telebista autonomikoen elkarteak) Reuters agentziari erosi dion artxibo oparoa erabili dute, orora 40 ordutik gorako materiala eta 3.800 berri biltzen dituena, baita ETBko artxiboa ere.
Emaitza, ordubete inguruko bi saio dira. Euskarazko laburpenean hiru lagun baino ez dira solastuko Jose Mari Iriondok egin dituen elkarrizketen bidez: Maria Bengoetxea ermuarra, Berastegiko Joxe Azpiroz eta Ramon Labaien tolosarra. Halaber, Iriondok gidari lanak egingo ditu, gai guztiak ikutuz, aipatu hiru lagunen ikusmolde pertsonaletik baina, irudiak pasadizoen neurrira egokituz.
Gaztelerazkoa berriz, orokorragoa da. Munta handiko jazoeren kontura, elkarrizketatuak beste molde batekoak izango dira, adituak gehiago, gertaeren azterketa egiteari atxikiak. Besteak beste, Garcia Cortazar, Manu Leginetxe, Javier Sadaba eta Nestor Basterretxea historia, politika eta kulturaz mintzatuko dira.
Zazpi atal garrantzitsu bereizi dituzte: historia eta politika, osasuna, zientzia eta teknologia, humanitatea, ekonomia, artea eta ingurugiroa. Atal bakoitza halaber, 47 azpiatalez osatua dago, historiako gertaera aipagarrienen berri emateko, hala nola, errusiar iraultza, exodo urbanoa, Errepublika, garraiobideen garapena, penizilinaren asmakuntza, 1929ko «Crack»a, edo ilargian lurrartzea. Ingurugiroaren atalean kasu, baso eta oihanen galeraz ariko dira. Historia eta politikan aldiz, Espainiako Gerra Zibila eta II. Mundu Gerraz.
«baina ez genuen hori egin nahi, horrek dena baldintzatzen dizulako. Beraz, lantaldea elkartu eta denon artean XX. mendeaz genituen oroitzapenak gogora ekarri genituen. Oroitzen genuen oro bota genuen eta ondoren, gaika sailkatu. 200 bat gertakari atera ziren. Horrela hasi ginen atal eta azpiataletan banatzen»
«adibidez, minutu bakar batean, zinemaren historia hastapenetik gaur egun arte laburtu behar izatea, arte izatetik industria bilakatu arteko prozesu hori. Eta ziztu bizian bada ere, euskal zinemaren berri ere eman dugu».
«Esaterako, Bigarren Mundu Gerrako irudi asko dago oiloipurdia jartzeko modukoa. Hala ere, irudiak bezain zirraragarria jendeak bataila batean parte hartu eta gero azaltzen duena da. Kontuak atera, 3.800 berri bata bestearen atzetik ikusita, dena estatistika bisual hutsa bihurtzen zaizu»
Musikari dagokionez, mendean gaindi sortu den doinu ezberdinak izango dira entzungai irudiei kontrastea eman diezaieten.
«zeharo zaila dela betiko ikuspuntua ez ematea, nahiz eta jakin badakigun historia garaileek idatzia dela; berauek hautatu dituzte titularrak eta aldeko bertsioa, egia oso maiz lurperatuz edo gezurtzat joz. Hori da pena gehien ematen didana. Ideala, planteamendu alternatibo bat eskaintzea litzateke. Zoritxarrez, egiturak berak eskatzen dizu bertsio ofizialari lotzea. Baina tira, badira beste irtenbideak; Gunter Grass Nobel saridunak «Nire mendea» liburuan egin duena horren adierazgarri da, gizaldi honen kontaketa egin baitu, baina galtzaileen ikuspuntutik begiratuta. Beraz, ez da ezinezkoa; irudien faltan elkarrizketen bidez oreka genezake hori; jakina, denbora gehiago beharko genuke hori taxuz prestatzeko»
Itxura batean, medikuntzako aurrerapenei esker, XXI. mendean, herrialde garatuetako gizaki andana 120 urte bizitzera iritsiko da. Horren arabera, oso litekeena da lerro hauek irakurriko dituen baten bat XXII. mendearen lekuko izatea. Guk ez bezala, gerren amaiera eta aberastasunaren egiazko banaketa ikusiko ahal ditu! Tamalez, beldur gara gizakia dela iraganetik ikasten ez duen ugaztun bakarra
UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]
Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]
Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.
2010ean "Mavi Marmara" itsasontzia abiatu zenetik, Palestinarekiko elkartasun itsas operaziorik handiena osatzen du Global Sumud Flotillak. Israelgo Gobernuak terroristatzat jo ditu nazioarteko ekintzaileak.
Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]
Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.
Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]
Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.
Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.
“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.