Xabier Letona
@xletona
1999ko azaroaren 07a
Jarrai gazte erakundeak 20 urte bete ditu aurten eta Gazteriakek, Iparraldeko ezker abertzaleko gazte mugimenduak, bost. Lehenak ibilbide luzea, sakona eta oztopoz beterikoa egin du. Komunikabide nagusien irakurketa interesatuan, lehenik ETAren harrobitzat hartu izan ohi da, eta azken urteetan kale borrokaren eragile nagusitzat jo izan dute. Izan dira ETAn bukatu duten Jarraiko militanteak: Polizia Nazionalak atxiloturik zuela hil zen Xabier Kalparsoro `Anuk', edo Espainian preso dagoen Pipe San Epifanio dira Jarraiko zuzendaritzan egon izan direnetakoak. Jarrairen ikuspegi `madarikatua' da hori. Jarrain ibilitako gazteak, kazetaritza munduan, politikan, negozioetan, nekazaritzan, zuzenbidean eta beste alor ugaritan dira gaur egun, baita ezker abertzaletik kanpo ere. Bere itzal eta argi guztiekin, Jarrai ikuspegi sinple hori baino askoz gehiago izan da.
Gazteriak taldea Iparraldean ziren gazte talde desberdinen —Patxa eta beste gizarte talde batzuk— bilgune gisa sortu zen duela bost urte, eta Iparraldeko gazte abertzale askoren erreferentzia bihurtu da urte gutxitan. Gutxitan existitzen dira komunikabide nagusienentzat, baina direnean
Gazteriak taldea Iparraldean ziren gazte talde desberdinen —Patxa eta beste gizarte talde batzuk— bilgune gisa sortu zen duela bost urte, eta Iparraldeko gazte abertzale askoren erreferentzia bihurtu da urte gutxitan. Gutxitan existitzen dira komunikabide nagusienentzat, baina direnean
«Iparraldeko Jarraikoak»
dira.
Ez dira Jarraikoak baina Jarraikoekin antzekotasun handiak dituzte —edo Jarraikoek beraiekin—; Hegoaldeko ezker abertzaleko gazte mugimendua erreferentziala izan da beraientzat.
Gazteriakek sortu zenetik mantendu izan du harremana Jarrairekin. 95ean Mendi Martxa antolatu zuen Jarraik muga inguruan eta Donibane-Garazin bukatu zen; han zen kimutzen hasitako Gazteriak-eko jendea, Jarraikoekin batera.
Mendi ibilaldi hura eta gero, Jarraik antolatutako nazio mailako ekitaldi garrantzitsuetan izan dira Gazteriak taldekoak, eta alderantziz.
Ez dira Jarraikoak baina Jarraikoekin antzekotasun handiak dituzte —edo Jarraikoek beraiekin—; Hegoaldeko ezker abertzaleko gazte mugimendua erreferentziala izan da beraientzat.
Gazteriakek sortu zenetik mantendu izan du harremana Jarrairekin. 95ean Mendi Martxa antolatu zuen Jarraik muga inguruan eta Donibane-Garazin bukatu zen; han zen kimutzen hasitako Gazteriak-eko jendea, Jarraikoekin batera.
Mendi ibilaldi hura eta gero, Jarraik antolatutako nazio mailako ekitaldi garrantzitsuetan izan dira Gazteriak taldekoak, eta alderantziz.
«Hasieratik argi izan genuen talde bien arteko harremana tinkotu behar genuela eta zenbaitetan Euskal Herri osora begira elkarrekin egin behar genituela gauzak».
Horixe da Igor Ortegak eta Ives Machicotek —Jarrai eta Gazteriakeko bozeramaileak, hurrenez hurren— modu bateratuan adierazten dutena. Baionako Gazteriak taldeko egoitzan bildu gara beraiekin. Igor Hondarribikoa da eta 24 urte dauzka, Ives Uztaritzekoa eta 22 urte bizkarreratzen ditu.
Topagunea antolatu zuen Gazteriakek Sohütan, eta hara joan ziren Hegoaldekoak; beste horrenbeste Zaldibin Jarraikoek eta Iparraldekoak hegoratu ziren. Baina lehenbiziko ekimen bateratua iaz Europara antolatu zuten gazte karabana izan zen.
Topagunea antolatu zuen Gazteriakek Sohütan, eta hara joan ziren Hegoaldekoak; beste horrenbeste Zaldibin Jarraikoek eta Iparraldekoak hegoratu ziren. Baina lehenbiziko ekimen bateratua iaz Europara antolatu zuten gazte karabana izan zen.
«Europan ahots bakarra agertarazi nahi genuen eta horixe izango da orain zabaldutako prozesuaren ezaugarri nagusietako bat. Une honetatik aurrera munduaren aurrean euskal gazte mugimenduan ahots bakarra izango dugu Gazteriakek eta Jarraik»,
dio Igor Ortegak.
Batasun prozesuari begira, ostera, benetako inflexio puntua aurten eman da, Gazteriakeko hiru gazteren epaiketa zela eta bi erakundeek Baionan antolatutako gose greba eta manifestazioan. Astebeteko gose grebak berriketa ugarirako ematen du.
Batasun prozesuari begira, ostera, benetako inflexio puntua aurten eman da, Gazteriakeko hiru gazteren epaiketa zela eta bi erakundeek Baionan antolatutako gose greba eta manifestazioan. Astebeteko gose grebak berriketa ugarirako ematen du.
«Ez zen zuzendaritza mailako jarduna izan, militantzia guztia elkartzen da hemen eta argi ikusten dugu lurraldetasunaren aldarrikapenak erreflexu zuzena izan behar zuela gazte mugimenduan»,
dio segurtasunez Ortegak.
BATASUNAREN MAMUAK.
Bat egiteko prozesu orotan gertatzen den gisa, hemen ere badira mamuak, Iparraldekoen aldetik batez ere. Ives Machicotek Gazteriaken berri zehatzagoa eskaintzen digu:
«Militante eta inguruan ari direnen artean 200-300 bat pertsona ari gara Gazteriak-en eta Iparralde osoan hedaturik gaude. Gu sortu aurretik ez zen etorkizunari buruzko ideia argirik eta erreferentzialtasuna irabazi dugu gazteen aurrean. Gazteek ongi identifikatzen gaituzte».
Jarrain, aldiz, 2.000-3.000 militante ari dira, Ortegaren arabera. Hegoaldeko dinamika ere azkarragoa da, gainerako beste alor askotan legez. Machicoteri galdera luzatzea ezinbestekoa da: datuetan eta historian agerikoa da nor den nor, eta Hegoaldeko gazte dinamika ere biziki azkarragoa da ia zentzu guztietan; iparrekook ez al duzue itzalean geratzeko beldurrik, hegokoen dinamikapean?
«Bada horrelako beldurrik Iparraldean, horregatik ziurtatu nahi dugu ez garela Iparraldekoak eta Hegoaldekoak izango, Euskal Herrikoak baizik, eta horregatik antolaketa, ordezkaritza eta lana zazpi lurraldeen arabera antolatuko dugu. Ez dugu sobera fite joan behar, militanteak galtzeko arriskua egon daiteke eta. Pauso zehatzak aztertu behar dira eta horrela datorren urtean agian erakunde berria izan dezakegu».
Ortegak ere beldur hori hasieratik izan dela onartzen du baina,
«horren inguruan eskema pila bat ere apurtzen ari gara. Ez dugu lortu behar erakunde nazional berri bat bakarrik, helburua erakunde hori Euskal Herri osoan eraginkorra izatea da».
Euskal Herriak bizi duen prozesuak hala eskatuta, mugen gainetik lurraldetasuna eta autodeterminazioaren alde burujabetza oinarri izango den marko berria eraikitzea ezinbesteko dela diote biek.
Adreiluak mahaigaineratzen jarraitzen du elkarrizketatzaileak:
Adreiluak mahaigaineratzen jarraitzen du elkarrizketatzaileak:
«Baina gazteen eguneroko errealitateak oso desberdinak dira eremu askotan, hezkuntza, hizkuntza, lan arazoak... Oso erritmo eta egoera desberdinak dira Ipar eta Hego Euskal Herrian?».
Ortegak erantzuten du, euskararena adibide gisa hartuta:
«Oso errealitate desberdinak dira, baina Iparraldeko euskararen arazoa Euskal Herri osoko arazoa bihurtu behar dugu; berdin Departamendua edo unibertsitatearekin. Iparraldeko gazte batek, Paueko eta Bordeleko unibertsitate batera joan behar badu, hori ez da Iparraldekoen arazo bat, Euskal Herri osoarena baizik. Hor dugu erronka».
EGITURAKETA.
Bategitea noiz emango den ez dakite eta ezeztatzen dute prozesu hau ezker abertzalean azken boladan eman diren eraldaketa eta izen berrien dantzaren barruan dagoenik (EH, «Gara», Ekin):
«Gu aspalditik gabiltza kontu honekin».
Dagoeneko zuzendaritza mailan elkarrekin funtzionatzen dute eta atzerri mailako harremanetan ere bai. Bi irizpidetan oinarritzen da zuzendaritzaren osaketa: erakunde bakoitzak lurralde bakoitzetik ordezkari bat izendatzen du, eta horrez gain erakunde bakoitzak ordezkari batzuk izendatzen ditu bere kabuz. Aurrerantzean, beraz, mintzakidetza bakarra izango dute,
«adibidez Udalbiltzarekin».
Horrez gain, hausnarketa gune bat eratu dute, non Euskal Herri osoko gazteriaren azterketa integrala egin beharko den. Iparraldekoek Hegoaldea ezagutu eta bertako errealitateei buruzko proposamenak egiteko gai izatea da helburua, eta berdin alderantziz. Bigarren lana erakunde berriaren izaera zehaztea izango da.
Bategiteak nagusiengan ere eragitea nahi dute. Garai berriak hala eskatzen duela diote segurtasunez eta ilusioz:
Bategiteak nagusiengan ere eragitea nahi dute. Garai berriak hala eskatzen duela diote segurtasunez eta ilusioz:
«Euskal herritar gisa libre bizitzen hasi, Madril eta Parisa horrenbeste begiratu gabe. Gure herriaren eragile, alderdi eta sindikatuei tamainako urratsak emateko baldintzak bideratzen ari gara».
Mundua gazteena da
ARGIAn egiten dugun kazetaritza independenteak bultzada merezi duela uste duzu?
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Azkenak
