SEMAFOROA BERDEAN DUTE EUSKARAZKO AUTOEK

  • batera legeriaren osagarri den «Zirkulazioko Hiztegia». Proiektuan zenbait aditu aritu da:autoeskoletako irakasleak, trafiko arduradunak, hizkuntza teknikariak eta itzultzaileak.

1999ko urriaren 17an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
HAEEk (Herri Ardularitzaren Euskal Erakundea) izenburutzat «Trafiko, Zirkulazio eta Bide Segurtasuneko Legeria» duten bi liburuki kaleratu ditu.
Bi liburuki mardul hauetan Euskal Autonomia Erkidegoari eragiten dion lege-araubide osoa euskaraz eta gazteleraz biltzen da. Lan hau Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailarekin elkarlanean egin da. Itzulpena egin ondoren testuak eta bertan erabili beharreko terminologia zehazteko Euskal Autonomia Erkidegoko autoeskoletako profesionalak, Espainiako eta Jaurlaritzako trafiko zuzendaritzetako teknikari eta itzultzaileak eta HAEEko itzulpen zerbitzu ofizialeko teknikari eta terminologoak aritu dira elkarlanean. Lan hau koordinatzearen ardura HAEEko teknikari Antton Burgoarena izan da.
Urtebete igaro dute testuen euskarazko itzulpena egiten eta ondoren lehen aipatutako lantalde horretako kideei helarazi zaie, itzulpena aztertzeko behar adina denbora emanez. Iritziak bildu eta adostasun batera iritsi ondoren, beste bospasei hilabetez «Trafiko, Zirkulazio eta Bide Segurtasuneko Legeria»ren osagarri den «Zirkulazioko Hiztegia» prestatzen aritu dira.


HIZTEGIA EGITEKO MODU BERRIA.

Zirkulazioko hiztegi honek kontsultak egitea errazten du. Lege kontutan aditu denak badaki hitz bat aurkitzeko legediko zein artikulutara jo behar duen, baina mundu hori ezagutzen ez duenak hiztegian aurkituko du orain arte gazteleraz erabili duen hitzaren euskarazko baliokidea. Bestalde, terminologia bilduma gisa oso erabilgarria da hiztegi hau. Terminologia modu berri batean landu dute hiztegiaren egileek. Orain arte zerrenda batetik abiatu eta zerrenda horretako hitzen ordainak edo baliokideak testuingururik gabe asmatzen ziren. Orain berriz, testu errealetatik abiatu, kontzeptuak finkatzen dituen testuak landu eta ondoren atera dituzte baliokideak, hiztegia osatzen duen terminologia, alegia.
Bai liburukiak eta bai hiztegia egiterakoan terminologia finkatu behar izan dute, eta honetarako bereizketa arbitrarioak egin behar izan dituzte. Adibidez, «geratu» eta «gelditu» hitzen arteko ezberdintasuna egin behar izan dute. Baina arazorik handiena gaztelerazko lege-hizkera mordoilo ulergaitza argi eta ulertzeko moduan jartzea izan da.
Zirkulazio legeria eta hiztegia bereziki trafiko zuzendaritzatan diharduten teknikariei, auzietan legeen aipamenak egin behar dituztenei, autoeskoletako irakasleei eta itzultzaileei zuzenduta dago. Bide seinaleak euskara txukunean jartzeko ere baliogarria izango da.
Horrelako lanbidetan ibiltzen ez den jendeak zerbaitetarako erabiltzekotan gidatzeko baimena ateratzeko erabiliko luke liburu hau. Hala ere, honetarako prestaturiko eskuliburua da autoeskoletan erabiltzen dena. HAEEko arduradunek adierazi digutenez, gazteleraz dagoen eskuliburu hau legediaren azalpen didaktikoa besterik ez da eta hori euskaraz eduki ahal izateko lehenengo urratsa eman da dagoeneko, legeria euskaratzea.


AUTOESKOLETAN EUSKARAZ EGITEKO ZAILTASUNAK.

Autoeskoletan euskararen inguruan bizi den egoeraren berri zehatzagoa izateko liburuaren proiektuan parte hartu duen autoeskola batetara jo dugu, Otamendira.
Bertan esan digutenez, Trafiko Zuzendaritzak gida-baimena ateratzeko azterketa teorikoa euskaratuta dauka. Hala ere itzulpena ulergaitza gertatzen da ikasleentzat eta euskaraz egin nahi izan arren, azkenean gaztelerara jotzen dute.
Eskolak emateko erabiltzen duten materiala gazteleraz dago; euskaraz dagoen bakarra autoeskola bakoitzak nola hala egiten dituen itzulpenak dira. Hala ere itzulpen hauek askotan ez datoz bat Traficok eginiko itzulpenekin. Honek ikasleari zailtasunak ematen dizkio, ikasitako terminologia ez baita gero aurkituko duena.
Autoeskola honetan esan digutenez, HAEEk itzulitako liburua baliagarria da, baina autoeskoletako eskuliburua euskaratzea da beharrezkoa ikasleek azterketa horiek euskaraz egitea nahi bada


Azkenak
2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


Eguneraketa berriak daude